Mürşüd Həşimli

Mürşüd Həşimli — Azərbaycanın əməkdar artisti, görkəmli aktyor, rejissor, tanınmış teatr xadimi, XX əsr milli teatr mədəniyyətimizin tarixində özünəməxsus yer tutan sənətkarlardan biri.

Mürşüd Həşimli
Doğum tarixi	1899-cu il
Doğum yeri	Cəbrayıl qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi	6 oktyabr 1977-ci il
Vəfat yeri	SSRİ, Bakı şəhəri
Vətəndaşlığı	Rusiya İmperiyası→ AXC→ SSRİ
Milliyyəti	Azərbaycanlı
Tanınır	aktyor, rejissor, teatr xadimi

Erkən həyatı

Mürşüd Həşimli Qarabağda, Şuşada, eləcə də Füzulidə tanınmış nəsil olan Həşimli uruğuna aiddir. Bu nəslin ulu babası Hacı Qafurdur. Hacı Qafur XVIII əsrin II yarısında Şuşanın Gəlmələr məhəlləsində yaşamış, ticarətlə məşğul olmuşdur.

Hacı Qafurun oğlu Həşim 1789-cu ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuş, o da atası kimi ticarətlə məşğul olmuşdur.

Kərbəlayı Həşimin nəslinin övladları Həşimli, Həşimov soyadını daşıyırlar.

Kərbəlayı Həşim Şərəf xanımla ailə qurmuş, onların Məmmədtağı, Bağır, Sadıq, Qasım, İsmayıl, İbrahim adlı oğlanları, İmmi adlı qızları dünyaya gəlir.

Kərbəlayı Həşimin beşinci oğlu İsmayıl 1855-ci ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuşdu. Məhəllə mollaxanasında oxumuş, ticarətlə məşğul olmuşdu.

Kərbəlayı İsmayılın Həbib, Mehdi adlı oğlanları dünyaya gəlir.

Həbib Kərbəlayı İsmayıl oğlu da 1871-ci ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində doğulmuş, o da məhəllə mollaxanasında oxumuş, ticarətlə məşğul olmuşdu.

Kərbəlayı İsmayılın ikinci oğlu Mehdi 1873-cü ildə Şuşa şəhərinin Gəlmələr məhəlləsində anadan olmuş, məhəllə mollaxanasında oxumuşdu. ticarətlə məşğul olmuşdu.

Kərbəlayı Mehdinin Qaryagin (inki Füzuli) şəhərinə köçmüş, burdakı Malaqan bazarında dükan açmışdı.

Kərbəlayı Mehdinin Mürşüd adlı oğlu vardı.

Həyatı

Mürşüd Kərbalayı Mehdi oğlu Həşimli 1899-cu ildə Qaryagin qəzasında (indiki Füzuli şəhəri) anadan olmuşdu. O, Qaryagin (Füzuli), Şuşa və Ağdam Dövlət dram teatrlarında aktyor, quruluşcu rejissor vəzifələrində çalışmışdır.

Ədəbi fəaliyyəti

Mürşüd Həşimli 1951-1958-ci illərdə M.Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Dram teatrında da rollar ifa etmişdir.

1954-1964-cü illərdə isə yenidən Qaryagin xalq teatrında işləmişdir.

M.Həşimliyə Azərbaycan SSR Ali Sovetinin 1940-cı il 23 aprel tarixli fərmanı ilə Azərbaycan SSR əməkdar artisti fəxri adı verilmişdir.

M.Həşimli 1970-ci ildən Ə.Haqverdiyev adına Ağdam Dövlət Dram teatrında işləyir.

Mürşüd Həşimli işlədiyi müddət ərzində, “Leyli və Məcnun”-da Nofəl, “Aydın”-da Aydın, “Oktay Eloğlu”-da Oktay, “Şeyx Sənan”-da Şeyx Sənan, “Toy”-da Dəmirçi Musa, “Vaqif”-də Vaqif, "Evliykən subay"-da Kəblə Hacı, “Əliqulu evlənir”-də Səfər, “Son göz yaşları”-da Kaplan, “Qaraqum faciəsi”-də Ağsaqqal, “Xoşbəxtıik axtaran Həsən”-də Soltan, “Dağılan Tifaq”-da Məşədi Cəfər və s. rollarda çıxış etmişdir.

Yaraşıqlı səhnə görkəmi, ifa məlahəti, emosional daxili aləmi, səhnədəki yoldaşları ilə münasibətlərində psixoloji dürüstlüyü olan Mürşüd Həşimli bu kollektivdə çoxlu sayda rol oynamışdır.

Füzuli rayon xalq teatrı yaradıldıqdan sonra M.Həşimli quruluşçu rejissor kimi S.S.Axundovun “Laçın yuvası”, Səttar Axundovun “Məhəbbət nişanəsi”, M.F.Axundovun “Hacı Qara” və başqa əsərlərini tamaşaya hazırlamış, özü də baş rollarda çıxış etmişdir.

Ölümü və sonrakı illər

Mürşüd Həşimli 6 oktyabr 1977-ci ildə vəfat edib.

M.Həşimlinın sənədləri Azərbaycan SSR Mərkəzi Dövlət Ədəbiyyat və İncəsənət arxivinə ilk dəfə 7 iyun 1978-ci ildə 43 sənəd, ikinci dəfə 14 avqust 1978-ci ildə 73 sənəd qəbul edilmişdir. Onların arasında M.Həşimlinın rolda və fərdi fotoşəkilləri, proqramlar, afişalar və s. sənədlər vardır.

Sənədlər elmi-texniki cəhətdən işlənərək siyahısı tərtib edilmiş və 18 saxlama vahidi altında saxlanılmışdır. M.Həşimlinın fonduna 509-cu nömrə verilmişdir.

Xarici keçidlər

• Faiq Balabəyli. "Qədir atamın mahnısını elə yanıqlı oxuyurdu ki..." (az.). https://axar.az/news/kult. tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 sentyabr 2022.