Maltoza (səməni şəkəri) -‒ 4-О-α-D-qlükopiranozil-D-qlükoza, molekulu iki α-qlükoza qalığından ibarət olan təbii disaxariddir, arpa, çovdar və digər taxıllı bitkilərin, həmçinin pomidorun tərkibində vardır. Β-D-glucopyranosyl fosfat ve D-glycose'dan maltozun biyosentezi, yalnız bazı bakteriyalar növlərində məlumdur. Heyvan və bitki orqanizmlərində maltoza nişastanın və qlikogenin fermentativ parçalanması ilə alınır. Maltoza insan orqanizmi tərəfindən asanlıqla mənimsənilir. Maltoza heyvan və insanların həzm şirələrində, kif göbələklərdə və mayada olan α -qlükozidaza fermentinin təsiri nəticəsində iki α-qlükoza qalığına bölünür. İnsanın bağırsaq mukozasında bu fermentin genetik cəhətdən olmaması nəticəsində maltozaya qarşı anadangəlmə dözümsüzlük olan ağır xəstəliyə gətirib çıxarır.

Maltoza
Ümumi
Sistematik adı maltoza
Kimyəvi formulu C₁₂H₂₂O₁₁[1]
Molyar kütlə 0 kq[1], 0 kq
Fiziki xassələri
Sıxlıq 1.54 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi 160–165 °C (Dihidrat)
102-103 °C (Monohidrat) °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm. 69-79-4
PubChem
EINECS-də qeyd. nöm. 200-716-5
RTECS LZ6600000
ChEBI 17306

Kimyəvi adı

redaktə

α-Maltoza — (2R,3R,4S,5R,6R)-5-[(2R,3R,4S,5R,6R)-2,3,4-trihidroksi-6-(hidroksimetil)oksanil]oksi-6-(hidroksimetil)oksan-2,3,4-triol β-Maltoza — (2S,3R,4S,5R,6R)-5-[(2R,3R,4S,5R,6R)-2,3,4-trihidroksi-6-(hidroksimetil)oksanil]oksi-6-(hidroksimetil)oksan-2,3,4-triol

Fiziki xassələri

redaktə

Maıtoza suda asanlıqla həll olur, şirin dada malikdir. Maltozanın molekul kütləsi 342.32-dir. Maltozanın (susuz) ərimə temperaturu – 1020C-dir (susuz). Kimyəvi xassələri

İzomaltoza

redaktə

Maltoza bərpaolunmuş şəkərdir, çünki əvəzedilməmiş yarı asetal hidroksil qrupuna malikdir. Maltoza durulaşdırılmış turşunun iştirakı ilə qaynadıqda və fermentin təsiri altında hidroliz olunur (2 qlükoza molekulu C6H12O6 əmələ gəlir).    

 

Mənbə

redaktə
  • Xимия углеводов. — М.:, 1967.
  • Харрис Г. Основы биохимической генетики человека. Пер. с англ. — М.:, 1973.

İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 maltose (ing.).