Me at the zoo

YouTube platformasına yüklənilmiş ilk video

"Me at the zoo" (azərb. Mən zooparkda‎) — 23 aprel 2005-ci ildə "YouTube" platformasına yüklənilmiş ilk video. Videoda həmin vaxt 25 yaşında olan "YouTube"un həmqurucusu Caved Kərim Kaliforniyadakı San-Dieqo Zooparkındakı[ing.] iki filin qarşısında dayanıb onların çox uzun xortumları olduğunu qeyd etmişdir. Videonu onun orta məktəb yoldaşı Yakov Lapitski çəkmişdir. Kərim videosunun təsvir hissəsi vasitəsilə dəfələrlə "YouTube"un biznes qərarlarını tənqid etmişdir. 2024-cü il etibarilə videoya 300 milyondan çox baxış sayı gəlib.

"Me at the zoo"
Lentə alanYakov Lapitski
YerləşdirənCaved Kərim
Yerləşdirilib23 aprel 2005 (19 il əvvəl) (2005-04-23)
Müddəti19 saniyə
ÖlkəABŞ
Dilingilis dili

Jurnalistlər "Me at the zoo" adlı videonu "YouTube"un həvəskar kontentinə nümunə kimi qəbul edirlər. Bir neçə nəşr onu veb-saytın tarixində ən vacib video kimi təqdim edir.

Arxa plan

redaktə
 
Videonun çəkildiyi parkdakı fillər, 2013-cü il.

"YouTube" platforması 2005-ci ildə 3 keçmiş PayPal işçisiÇad Harli, Stiv Çen[ing.]Caved Kərim tərəfindən qurulub. Harli Pensilvaniya İndiana Universitetində[ing.] dizayn təhsili almış, Kərim və Çen isə Urbana-Şampeyn İllinoys Universitetində kompüter elmləri üzrə təhsil almışdırlar.[1] Kərim platformanı yaratmaq üçün ilham mənbəyinin "Super Bowl XXXVIII fasilə şousu mübahisəsi"[ing.]2004-cü ildə Hind okeanında baş verən zəlzələ və sunamidən gəldiyini deyib.[2][3] O, bu hadisələrin videogörüntülərini internetdə tapa bilməmiş və bu ona video paylaşma platforması yaratmaq ideyasını vermişdir.[4]

Videonun yayımlanması

redaktə

Video platformaya 23 aprel 2005-ci ildə,[5][6] axşam saat 20:27-də (ümumdünya vaxtı ilə 24 aprel[qeyd 1]) yüklənilmişdir. Videoda Caved Kərimin San-Dieqo Zooparkında[ing.] olduğu və arxasında iki fil olduğu görünür. O, 19 saniyəlik videoda fillərin xortumlarının çox uzun olduğunu bildirir.[7][8] Video onun orta məktəb yoldaşı Yakov Lapitski tərəfindən lentə alınıb.[9][10] Kərim videoda deyir:

  All right, so here we are in front of the elephants, and the cool thing about these guys is that they have really, really, really long, um, trunks. And that's, that's cool. And that's pretty much all there is to say.[5]
Caved Kərim, "Me at the zoo"
 

Tərcüməsi:

  Yaxşı, indi biz fillərin qarşısında dayanırıq və bu uşaqlarda ən gözəl cəhət odur ki, onların həqiqətən, həqiqətən, həqiqətən çox uzun xortumları var. Və bu, çox gözəldir. Və demək olar ki, hazırda deyə biləcəklərim bu qədərdir.  

Qəbulu

redaktə

Bir çox nəşrlər videonun bütövlükdə "YouTube"u təmsil etdiyi barədə həmfikirdirlər. "Business Insider"[ing.] veb-saytı bu videonun bütövlükdə "Youtube"un simvolu olduğunu qeyd edərək onun bütün vaxtların ən vacib "YouTube" videosu olduğunu" açıqlamışdır: "[…] dəbdəbəli bir şey olmasına ehtiyac yoxdur, əlçatan olmalıdır, ilk "YouTube" videosu hər kəsin özbaşına yarada biləcəyi bir şeydir."[11] "The New York Observer"[ing.] qəzeti isə videonu "YouTube" tarixinin ən vacib videosu kimi təqdim etmiş və bunu "faktiki olaraq tarixi bir əsər" olaraq adlandırmışdır.[12] Keçmiş xəbər saytı "BuzzFeed News"[ing.] videonu bütün vaxtların ən vacib 20 videosu sırasına daxil etmişdir.[13] "YouTube"un ilk videosu olaraq ilk "YouTube" vloqu kimi də təsvir edilmişdir.[14]

Rəyçilər videonun "YouTube" tarixi üçün əlamətdar olduğunu qeyd edirlər. Aaron Duplençer "Authenticity and How We Fake It: Belief and Subjectivity in Reality TV, Facebook and YouTube" adlı kitabında videonun adi "günlük" və "quru estetika"nın "YouTube" istifadəçiləri, xüsusilə YouTuber və vloqçular arasında spesifik orijinal həvəskar məzmun növünün tərzini müəyyənləşdirdiyini qeyd etmişdir.[15] "Los Angeles Times" qəzeti videonun medianın necə istehlak olunması mövzusunda "çox vacib bir rol oynadığını" və "qısa videoların qızıl dövrünü" başlatdığını açıqlamışdır.[16] "Digital Trends" veb-saytı bunu gələcəkdəki "YouTube" videoları üçün standart müəyyənləşdirən "adi bir hadisə" və "istehzalı dil" videosu olaraq şərh etmişdir.[17] Film tənqidçisi Piter Bredşov[ing.] videonu 2000-ci illərin əsas buraxılışlarından biri kimi açıqlamışdır.[18]

Qreq Carbo "YouTube and Video Marketing: An Hour a Day" adlı kitabında videonun "adi bir anın" təsvirini həmin dövrə görə "qeyri-adi" olaraq təsvir etmiş, "YouTube"un həmtəsisçisi Caved Kərimin "YouTube"un nə olacağına dair baxışını əks etdirdiyini qeyd etmişdir. Carbonun sözlərinə görə, video "YouTube"un yalnız "xüsusi anları videoya çəkməyə" çalışmaqdan ibarət olmadığını, bunun əvəzinə "YouTube" istifadəçilərini "sabahın yayımçıları" olması istiqamətində gücləndirməyə çalışdığını göstərmişdir. Bu, platformanın dünyanın ən məşhur onlayn video paylaşma platformasına çevrilməsinə gətirib çıxarmışdır.[19]

2020-ci ildə zooparkın rəsmi "YouTube" hesabından videoya ilk "YouTube" videosunun orada çəkildiyindən böyük şərəf duyulduğu bildirilmiş və bu şərh kanal tərəfindən sancılmışdır.[20]

Orijinal videoya edilən dəyişikliklər

redaktə

Kərim "YouTube"un ticari fəaliyyətlərini tənqid etmək üçün dəfələrlə videosunun açıqlama bölməsindən istifadə edib. "Google"un "YouTube" istifadəçilərinin videolara şərh bildirməsi üçün "Google+" hesablarını istifadə etmələri tələbinə cavab olaraq, o, 2013-cü ilin noyabr ayında videosunun təsvirini yeniləyərək qeyd etmişdir: "mən artıq burada şərh yaza bilmərəm, çünki "Google+" hesabı istəmirəm."[21] Videonun təsvirini 2021-ci ilin noyabrında "YouTube"un videoya gələn bəyənilməmə saylarının gizlədilməsi qərarına cavab olaraq bu şəkildə dəyişdirmişdir: "Yəqin ki, bütün "YouTuber"lər bəyənməmələri silmənin axmaq bir fikir olduğu barədə mənimlə həmfikirdirlər. Təkrar cəhd edin, YouTube."[22][23][24] Bir neçə gün sonra videonun açıqlama bölməsi bu qərarı daha uzun qınamaq üçün yenidən dəyişdirilmişdir.[23] 16 dekabr 2023-cü ildə videonun üz şəkli Kərimin alovlu gözlərinin arxa fonundakı fil şəklini göstərdiyi MrBeast tərzi bir foto ilə dəyişdirilmiş, iki həftə sonra orijinal fotoya geri qaytarılmışdır.[25]

Qeydlər

redaktə
  1. "YouTube"da videonun yüklənmə tarixi kimi 24 aprel 2005-ci il tarixi qeyd olunub.

İstinadlar

redaktə
  1. "YouTube founders now superstars". The Sydney Morning Herald (ingilis). October 11, 2006. April 13, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 18, 2021.
  2. Leskin, Paige. "YouTube is 15 years old. Here's a timeline of how YouTube was founded, its rise to video behemoth, and its biggest controversies along way". Business Insider (ingilis). May 30, 2020. May 10, 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 10, 2024.
  3. Hopkins, Jim. "Surprise! There's a third YouTube co-founder". USA Today (ingilis). October 11, 2006. October 4, 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 5, 2024.
  4. McAlone, Nathan. "Here's how Janet Jackson's infamous 'nipplegate' inspired the creation of YouTube". Business Insider (ingilis). October 2, 2015. April 18, 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 13, 2024.
  5. 1 2 Bravo, Christina. "18 Years Ago, an 18-Second Video Recorded at the San Diego Zoo Launched YouTube". NBC 7 (ingilis). April 23, 2023. İstifadə tarixi: April 13, 2024.
  6. Asmelash, Leah. "The first ever YouTube video was uploaded 15 years ago today. Here it is" (ingilis). CNN. April 23, 2020. April 23, 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: February 12, 2021.
  7. Hoby, Hermione; Lamont, Tom. "How YouTube made superstars out of everyday people". The Guardian (ingilis). London. April 11, 2011. ISSN 0029-7712. October 23, 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 1, 2011.
  8. Heffernan, Virginia. "Uploading the Avant-Garde". The New York Times (ingilis). September 6, 2009. June 15, 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 4, 2011.
  9. Waxman, Olivia B. "The First YouTube Video Was Uploaded 9 Years Ago Today". Time (ingilis). April 23, 2014. May 5, 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 5, 2024.
  10. Waxman, Olivia B. "The First YouTube Video Was Uploaded 10 Years Ago". Time (ingilis). April 23, 2015. August 27, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 13, 2024.
  11. Baer, Drake. "The 10 most important Youtube videos of all time". Business Insider (ingilis). February 20, 2015. August 26, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 26, 2019.
  12. Taylor, Jordyn. "The 10 Most Important Videos in YouTube History". The New York Observer (ingilis). February 13, 2015. August 26, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 26, 2019.
  13. Burton, Summer Anne. "The 20 Most Important Online Videos Of All Time". BuzzFeed News (ingilis). BuzzFeed. September 27, 2012. August 29, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 29, 2019.
  14. Alexander, Julia. "YouTube created a FOMO viewing culture over the past 13 years". Polygon (ingilis). April 23, 2018. April 15, 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 30, 2019.
  15. Duplantier, 2016. səh. 122
  16. Pham, Alex. "YouTube turns 5, can't wait to grow up". Los Angeles Times. April 10, 2010. ISSN 0458-3035. August 20, 2010 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 20, 2011. Born as a clearinghouse for quick, quirky homemade videos, the site now seeks to add more professional and profitable content.
  17. Mogg, Trevor. "'Elephants have really long trunks' – YouTube's first ever video upload turns seven years old today". Digital Trends (ingilis). April 23, 2012. August 26, 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: August 26, 2019.
  18. "Top 10 key films of the noughties". The Guardian (ingilis). December 7, 2009. İstifadə tarixi: May 5, 2024.
  19. Jarboe, 2009. səh. xxi
  20. Candelieri, Domenick. "It's been 19 years since the first YouTube video was filmed at San Diego Zoo". FOX 5 San Diego & KUSI News (ingilis). 2024-04-25. 3 noyabr 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-19.
  21. Cheredar, Tom. "YouTube cofounder's first public comment in 8 years: why the f*** do i need a Google+ account to comment on a video?". VentureBeat (ingilis). November 8, 2013. September 9, 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 11, 2013.
  22. "YouTube's first video, changes description, calls the decision to stop dislike counter 'stupid'". The Indian Express (ingilis). November 15, 2021. November 15, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: April 13, 2024.
  23. 1 2 Vincent, James. "YouTube co-founder predicts 'decline' of the platform following removal of dislikes". The Verge (ingilis). November 17, 2021. November 17, 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: November 18, 2021.
  24. Mok, Aaron. "The first video uploaded to YouTube, 18 years ago, featured cofounder Jawed Karim at the zoo. Watch it here". Business Insider (ingilis). April 7, 2023. May 5, 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: May 5, 2024.
  25. Gutelle, Sam. "YouTube's first video recently received a MrBeast-style thumbnail update". Tubefilter (ingilis). December 17, 2023. January 17, 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 11, 2024.

Biblioqrafiya

redaktə

Xarici keçidlər

redaktə