Mekinensa (Katalan dilində Mequinensa) İspaniyada Saraqosa vilayətinin Araqon muxtar icmasında bələdiyyə və şəhərdir. Bələdiyyə vilayətin şərqində, Huesca və Lleida ilə həmsərhəd olan Ebro, Cinca və Segre çaylarının qovuşduğu yerdə yerləşən Aşağı Cinca bölgəsinə aiddir.

Mekinensa
Mequinenza
Bayraq Gerb
Bayraq Gerb
41°22′27″ şm. e. 0°18′09″ ş. u.
Ölkə
Tarixi və coğrafiyası
Sahəsi
  • 307,449798 ± 0 km² (1 yanvar 2014)[1]
Mərkəzin hündürlüyü 75 ± 1 m
Saat qurşağı
Əhalisi
Əhalisi
  • 2.272 nəf. (2023)[2]
Rəsmi dili
Rəqəmsal identifikatorlar
Poçt indeksi 50170
Nəqliyyat kodu Z
Digər
mequinenza.com
Xəritəni göstər/gizlə
Mekinensa xəritədə
Mekinensa
Mekinensa
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Bələdiyyə katalon dilinin danışıldığı ərazi olan Araqon Zolağında yerləşir. Mekinensa və Ribaroja su bəndləri arasında yerləşir. Əlçatan olması, dayanıqlı suyu və bənd sahilindəki idman qurğuları sayəsində Avropada ən yaxşılarından sayılan avarçəkmə və kayakla kanoe üçün imkan var. San Blas və Águeda festivalları fevral ayında qeyd edilir və turist axınına səbəb olur.

Toponimiya redaktə

Adı 8-ci əsrdə Mekinensa qalasında müdafiə məntəqəsi inşa edən Bərbər qəbiləsi olan Miknasadan gəlir. Latınca Miquinencia olaraq yazılmış və Mquinensa, Miquinença, Mequinença, Mequinensa və ya Mekinensa formaları ilə dəyişərək 19-cu əsrə qədər sənədlərdə fərqli olaraq görünür.

Tarix redaktə

Qədim dövr və Orta əsrlər redaktə

Roma dövründə qədim Octogesa adlı məntəqədə məskunlaşma olmuş və şəhərin indiki yerinə yaxın yerləşmişdir. Müxtəlif məkanlarda bəzədilmiş keramika "sigillata" fraqmentlərinin olması Roma işğalından xəbər verə bilər. Yuli Sezar "Vətəndaş müharibəsinə şərhlər" adlı əsərində bəzi tarixçilərin Mekinensada yerləşdirdikləri Oktagonya ərazisinə istinad edir.

 

Mekinensa yer adı əsası 714 və 719-cu illər arasında aid edildiyi bərbərlər qəbiləsi Banu Miknasa'dan gəlir. Araqonlu Alfonso I 1133-cü ildə buranı yenidən fəth etdi, lakin Əlmürabilər onu bir az sonra yenidən geri aldılar və 1149-cu ildə IV Ramon Berenqer tərəfindən qala qətiliklə istila edildi. Mekinensa Baron Aitona feodalları və Monkada zadəgan ailəsinin hakimliyinə keçdi. 1149-cu ildə Mekinensa IV Ramon Berenqer tərəfindən fəth edildikdən sonra şəhər xristianların əlinə keçdi. Bəzi sənədlər bu faktın 24 oktyabr 1149-cu ildə baş verdiyini təsdiqləyir. O vaxtdan bəri qəsəbə və ehtimal ki, müsəlman sakinlər tərəfindən yerləşdiyi və tikildiyi müdafiə istehkamları krala məxsus idi. 1153-cü ildə Mekinensa'dan Benifallet'e Ebro sahilində yerləşən torpaqların 1/5 hissəsi Məbəd cəngavərlərinə hədiyyə edildi, lakin çox güman ki, qala, kənd, ətrafdakı torpaqlar və Mekinensa dəyirmanları hələ də krallıq ya da Guillem Ramon de Monkada nəzarəti altında idi.

Kataloniya Vətəndaş Müharibəsi (1462–1472), Vətəndaş Müharibəsi (1640–1652) və Varis Müharibəsi (1705–1714) kimi müxtəlif müharibələr həm yaşayış məntəqəsini, həm də qəsri dağıtdı.

Çağdaş və müasir dövr redaktə

15 arasında və 16 j, fəhlə və xırda fermerlərin sosial şəkildə ortadan qaldırılması ilə nəticələnən fərqli fərqlilik üçün bir neçə qiyam ilə səfalət və aclıq dövrü var. Bu iqtisadi və sosial vəziyyət quldurluğun yaranmasına səbəb oldu. 1610-cu ildə Mavrilərin qovulması Şimali Afrikaya gedən təxminən 265 nəfərin (78 kişi, 100 qadın, 35 gənc kişi, 27 gənc qadın və təxminən 25 uşaq) Mekinensadan ayrılmasını əhatə etdi. Bunun nəticəsi, sənaye və kənd təsərrüfatının böyük bir geriləmə yaşaması idi. 1648-ci ildə vəba daxilində müxtəlif vəba epidemiyaları azaldı və xüsusən 1651 ilə 1652-ci illər arasında Caspe-də xüsusi itiliklə sənədləşdirildi və 1687-ci ildə tarlalara çəyirtkə bəlası düşdü. 1697-ci ildə Miguel de Salas qardaş , Mekinensa'nın işəgötürən, bakirə və şəhid olan Santa Agatoklia'nın Həyatı kitabını yazdı.

Yenidən Burbonların hakimiyyəti altında strateji Mekinensa qalası və ətrafı dəyişdirilərək topçu və tüfənglə təchiz olunmuş piyadalarla yeni döyüş formalarına uyğunlaşmaq üçün bir daha şərtləndirildi. Orleans Duke uzatmaq və paralel yol konsolidasiya gücləndirmək əmr Ebro Mekinensa və Tortosa bağlıdır. Mekinensa ələ keçirildikdən sonra, Filippinlilər və baş arxeoloji ardıcılları yerin strateji əhəmiyyətini bilərək müxtəlif mövqeləri fəth etdilər.

 

XIX əsrin əvvəllərində Mekinensa'nın iqtisadi vəziyyəti əhəmiyyətli dərəcədə dəyişməmiş və kənd təsərrüfatı əsas iqtisadi qaynaq olaraq qalmışdır. Ebro-da yerləşən müdəhar suvarma və böyük noria üsullarından istifadə etməyə davam etdi. Zeytun yağı istehsalı təxminən 500 arobos idi, baxmayaraq ki, 1790-dan etibarən baş verən zeytun ağaclarının becərilməsi ilə artdı. 1802-ci ildə IV Çarlz Memin Xose de Yarza tərəfindən İntibah üslubunda dizayn edilmiş yeni bir kilsə kilsəsinin Mekinensa-da tikilməsinə razılıq verdi. İşlər növbəti il başladı və 1808-ci ilə qədər davam etdi.

İspan Qurtuluş Müharibəsi və Mekinensa mühasirəsi redaktə

İspan İstiqlal Müharibəsi zamanı, Napoleon müharibələrində, Mekinensanın mühasirəsi 15 may 1810-cu ildə başladı. Yalnız azsaylı müdafiə qüvvələrinə malik olmasına baxmayaraq, şəhər və onun qəsri Napoleon ordusu üçün Ebro üzərində gəmi keçidini təmin etmək və şəhərdən sonrakı hərbi əməliyyatlar üçün təchizat və nəqliyyat bazası kimi istifadə etmək üçün strateji məntəqədə yerləşirdi. Yaşayış məntəqəsinə ilk hücum Fraganın alınmasından sonra martın ortalarında baş verdi. Polkovnik Manuel Karbo komandirliyindəki qala müdafiəçiləri hücumu dəf etdilər.

 

Məkanı dinc yollarla təslim etmək cəhdindən uğur əldə etməyən fransızlar yenidən hərbi yolu seçdi. Hücum edən orduda təxminən 5.000 əsgər, dörd mühəndis birliyi və 14 top var idi. Polkovnik Karbonun rəhbərlik etdiyi qalada ispan müdafiəçilər ümumilikdə 1200 nəfərdən ibarət idi. İspan qarnizonu bir neçə gün müqavimət göstərdikdən sonra iyunun 8-də səhər saat 10-da geri çəkildi və nəhayət ağ bayraq qaldırdı. Qarnizon general Musnye diviziyasının qarşısında parad etmək şərəfini qazanır və Mekinenza qalasının qarşısında silahları qoyur. Ispan qoşunlarında müxtəlif mənşəli 500 əsgər qalmışdı. Onlar navarralı-araqonlu, kataloniyalı, qaçaqmalçılar, muzdlular, macəraçı və digərləri idi. Mekinensa qalasının içərisində Fransızlar böyük silah anbarı tapdılar.

Mekinensa Muzeyləri redaktə

 
Mekinensa Muzeyləri

Mekinensa Muzeyləri üç muzey məkanıdır. Bunlar Mədən Muzeyi, Mekinensa Tarixi Muzeyi və Qədim Tarix muzeyindən ibarətdir. Məqsədləri şəhərin mədəniyyəti və tarixi irsini, xüsusən də Ribarroja su anbarı tikildikdən sonra Ebro çayı altında itən köhnə şəhər Mekinensanı populyarlaşdırmaqdır. 1927-ci ildə inşa edilmiş María Quintana School Group-da yerləşirlər.

Mekinensa Tarix Muzeyinə ev sahibliyi edən bina, ön tərəfin fasadında iki yan irəliləyişlə, digər bir daha mərkəzi ilə uzanan bir mərkəzi gövdəsi olan E şəkilli bir plana sahibdir. Əvvəllər yan tərəfdə iki giriş var idi, birinci mərtəbədəki oğlanların və qızların məktəb zonasını birinci mərtəbədən ayırırdı. Arxasında məktəb yeməkxanası və uşaq bağçasının yerləşdiyi başqa bir kiçik bina tikildi.

Bina dördbucaq daşdan, ərəb üslublu plitələrdən düzəldilmiş tonozlu tavan və Araqon İntibah sarayları üslubunda vurğulanan taxta saçaqlarla tikilmişdir. Pəncərələri yuxarı mərtəbədəki endirilmiş bir tağla örtülmüş bir neçə istisna olmaqla düzdür. Xarici görünüşünə görə 20-ci əsrin ilk üçdə birinin yerli memarlıq cərəyanları ilə əlaqəlidir.

Qardaşlaşma redaktə

 
Qardaşlaşma komitəsinin Bressuire- dən Mekinensa'ya səfəri.

İstinadlar redaktə

Xarici linklər redaktə