Midhət Quliyev
Midhət Quliyev (1921, Şuşa rayonu – 1970, Bakı) — 9 may faşizm üzərində qələbə qazanılmasında böyük rolu olan azərbaycanlı, Şuşanın tanınmış həkimlərindən biri.
| Midhət Quliyev | |
|---|---|
 | |
| Doğum tarixi | 1921 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1970 |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | ürək tutması |
| Milliyyəti | azərbaycanlı |
| Həyat yoldaşı | Sona xanım Quliyeva |
| Uşağı | 3 |
| Elm sahəsi | tibb |
| Elmi dərəcəsi | tibb elmləri doktoru |
| İş yeri | |
| Təhsili | Azərbaycan Tibb İnstitutu |
| Tanınır | həkim |
Erkən həyatı
redaktəMidhət Quliyev Qarabağda, Şuşada məşhur olan Quliyevlər nəslindəndir. Bu soyun ulu babası Nəsib ağadır. Nəsib Şuşa şəhərində anadan olub, XVIII əsrin II yarısında, XIX əsrin əvvəllərində yaşamışdır.
Nəsib ağa Sultanağa xanım ilə ailə qurmuş, onların Bayramqulu, Lətif adlı oğlanları dünyaya gəlmişdir.
Bayramqulu Nəsib oğlu 1799-cu ildə Şuşa şəhərində doğulmuş, ilk təhsilini məhəllə mollaxanasında almışdır. Məşədi Bayramqulu papaqçılıqla məşğul olmuşdu. Məşədi Bayramqulunun törəmələri Quliyev soyadını daşıyırdılar.[1]
Məşədi Bayramqulu Zeynəb xanımla ailə qurmuş, onların Əhməd, Mahmud, Bədəl, Cabbar, Muxtar, Əli, Salman adlı oğlanları, Xanım adlı qızları dünyaya gəlmişdir. Məşədi Bayramqulunun üçüncü oğlu Bədəl 1845-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuş, təhsilini məhəllə mollaxanasında almış, papaqçılıqla məşğul olmuşdu. Hacı Bədəlin Əsəd, Teymur, Adil, Yusif, Murtuza adlı oğlanları var idi.
Hacı Bədəl Məkkə ziyarətində vəfat edib.
Əsəd Hacı Bədəl oğlu Quliyev 1870-ci ildə Şuşa şəhərində doğulmuşdu. o da ibtidai təhsilini məhəllə mollaxanasında almışdı. Sonra rus-tatar məktəbində təhsilini davam etdirmişdi. Ticarətlə məşğul olan Əsəd II gildiya tacir idi.
Xavər Hüseyn qızı Əliyeva (1896–1978) ilə ailə quran Məşədi Əsədin Hacı, Əsgər, Midhət adlı oğlanları, Zərifə, Müzəyyəm və Diləfruz adlı qızları dünyaya gəlmişdi.[1]
Məşədi Əsədin üçüncü oğlu Midhət 1921-ci ildə Şuşa şəhərində anadan olmuşdu.
Təhsili və elmi pedoqoji fəaliyyəti
redaktəBakı şəhəri 132 saylı orta məktəbi bitirəndən sonra Azərbaycan Tibb İnstitutuna daxil olan Midhət 1942-ci ildə həmin institutu qırmızı diplomla bitirmişdi.
1961-ci ildə aspiranturaya daxil olan Quliyev oranı bitirərək "Azərbaycanda Botkin xəstəliyi" mövzusundakı elmi işini uğurla müdafiə edərək tibb elmləri namizədi elmi dərəcəsini qazanmışdı.
Midhət Quliyev elmi-pedaqoji fəaliyətini praktiki həkim qismində Bakının müxtəlif xəstəxanalarında və pedaqoq kimi Həkimlərin təkmilləşdirilməsi İnstitutunda aparmışdır. Elmi-pedaqoji fəaliyyətinin davamı olaraq, Quliyev doktoranturaya qəbul olunmuş və kardiologiya sahəsində elmi axtarışlara başlamışdı. Elmi fəaliyətinin nəticəsi olaraq işlədiyi İnstututda ateroskleroz xəstəliyinin Azərbaycanda yayılmasının tədqiqi tapşırılmışdı. Onun bu mövzuda bir sıra elmi məqalələri nəşr edilmişdir.[1]
Midhət Quliyev təkcə görkəmli pedaqoq kimi şöhrət tapmamışdı. Eyni zamanda o, fundamental elmi araşdırmaların müəllifi olan, tibb elminə nəhəng töhfələr vermiş görkəmli alim kimi də tanınırdı. Onun tədqiqatları öz geniş miqyası ilə də seçilirdi. Onun tədqiqatlar Sovetlər birliyində və xaricdə tanınmış akademik Pançenko, A. L. Myasnikov (1899–1965) kimi alimlərin rəhbərliyi ilə aparılırdı.
Midhət Quliyevin fəaliyyətində xüsusi yer tutan əməllərdən biri də həkim kadrların professional səviyyəsinin artırılmasına yönəlmişdir. Azərbaycanda ali tibb təhsilinin, ixtisasartırma və kadrların yenidən hazırlanması sisteminin, səhiyyə müəssisələri şəbəkəsinin əsasını qoyanlardan biri kimi Midhət Quliyev tələbələri arasında xatırlanır.[1]
Hərbi xidməti
redaktəMidhət Quliyev 1942-ci ildə hərbi həkim qismində cəbhəyə Böyük Vətən müharibəsinə göndərilir. Bir həkim kimi yaralıları və xəstələri ağır şəraitdə müalicə edərək, onların yenidən ordu sıralarına qayıtmasında böyük rol oynamışdı. O, Ukrayna uğrunda döyüşlərdə, eləcə də Pribaltika, Şərqi Avropanın azad edilməsində, Berlinin alınmasında iştirak etmişdi.
Midhət Quliyev göstərdiyi sücayətə, xidmətlərinə görə müxtəlif orden və medallarla təltif edilmişdi.[1]
Midhət Quliyev hərbi xidməti mayor rütbəsində 1957-ci ildə bitirmiş və Sovet Ordusundan tərxis olunmuşdu.
Ailəsi
redaktəMidhət Quliyev 1950-ci ildə Sona Hacı Murtuza qızı Quliyeva ilə ailə həyatı qurur. Onların bu evlilikdən Rasim, Samir adlı oğlanları, Sevda adlı qızları dünyaya gəlir.
Midhət Quliyev 1970-ci ildə Bakı şəhərində vəfat edib.[1]