Migri kəklikotu

Migri kəklikotu (lat. Thymus migricus) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin kəklikotu cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir –VU C2a (i). Azərbaycanın nadir növüdür.

Migri kəklikotu
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Ali bitkilər Klad: Çoxsporlu bitkilər Klad: Borulu bitkilər Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Evdikotlar Klad: Bazal evdikotlar Klad: Superasteridlər Klad: Asteridlər Klad: Lamidlər Dəstə: Dalamazçiçəklilər Fəsilə: Dalamazkimilər Yarımfəsilə: Pişiknanəsikimilər Triba: Nanəkimilər Cins: Kəklikotu Növ: Migri kəklikotu
Beynəlxalq elmi adı
Thymus migricus Klokov & Des.-Shost.
Şəkil axtarışı NCBI   2019957

Qısa morfoloji təsviri

Təbiətdə hündürlüyü 8–15 sm olan yarımkoldur. Bitki də budaqlanma güclüdür. Üzərində çiçək olan budaqları 5–12 sm ola bilir. Çiçəkaltlığı aşağıya doğru əyilmiş tüklərlə örtülüdür. Bitkinin yar-paqları saplaqlı olub uzunsov və ya yumurtavaridir. Yarpaqlar 0,6–1,3 sm uzunluğunda 0,3–0,7 sm enində ola bilir. Yarpağın üst hissəsi çılpaq olub kənarları bir qədər kirpiklidir və yan damarları görünür. Çiçək saplağı qısa tüklüdür. Bitkinin kasacığı 3–4 mm uzunluğundadır, çılpaqdır. Tacı ağımtıl və ya bənövşəyi ola bilir.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə iyun-iyul, meyvə əmələgətirmə dövrü iyul-avqust aylarına təsadüf edir. Kserofitdir. Orta və yuxarı dağ qurşağında quru daşlı-çınqıllı, qayalı yamaclarda və seyrək otlu friqana bitkiliyində rast gəlinir. Efiryağlı bitkidir.

Yayılması

Naxçıvanın dağlıq hissəsi (Culfa rayonu — Ərəfsə kəndinin ətrafı; Babək rayonu — Buzqov kəndinin ətrafı; Ordubad rayonu — Kotam, Kilit, Biləv və Nüsnüs kəndlərinin ətrafı; Şərur rayonu — Ardıc dağı ətrafı; Şahbuz rayonu — Biçənək kəndinin ətrafı).

Sayı və tendensiyası

Populyasiyanın təbii bərpası azalır, yeganə lokalitetində mənfi iqlimə və antropogen təsirlərə həssaslıq müşahidə olunur.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Əhali tərəfindən dərman bitkisi kimi toplanılması və iqlim.

Mühafizə tədbirləri

Zəngəzur Milli Parkının ərazisində yayıldığı sahələr xüsusi nəzarət altına alınmalı və təbii populyasiyaları mühafizə olunmalıdır.

Sinonimləri

Homotipik sinonimləri

• Thymus kotschyanus subsp. migricus (Klokov & Des.-Shost.) Menitsky
• Thymus kotschyanus var. migricus (Klokov & Des.-Shost.) Ronniger ex Rech.f.