Mir Mahmud Hotaki

Mir Mahmud Hotaki (puşt. شاه محمود غلجي) — Qəndaharın üçüncü əmiri (1717–1725), Hotaki xanədanından Səfəvilər dövlətinin ilk şahı (1722–1725), Mir Veys xan Xotakinin (1673–1715) böyük oğlu. Hotaki dövlətinin çiçəklənməsi dövrü Mir Mahmud Hotakinin zamanında olur. Onun dövründə Hotakilər Səfəvilərin paytaxtı İsfahanı ələ keçirir və özünü də "şah" elan edir.

Mir Mahmud Hotaki
شاه محمود غلجي
Mir Mahmud Hotaki
Mir Mahmud Hotaki
Hotaki II kökmdarı
1697 – 1725 22 aprel
ƏvvəlkiƏbdül Əziz Hotaki
SonrakıƏşrəf Hotaki
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 1697
Doğum yeri Xorasan , Səfəvilər dövləti
Vəfat tarixi 22 aprel 1725(1725-04-22)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti siyasətçi
Atası Mir Üveys xan Hotaki
Həyat yoldaşı Şahbanu Gövhər Sultan Səfəvi
Ailəsi Hotaki
Dini İslam(Sünni)
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Hakimiyyəti dövrü

redaktə

Əfqan Mahmudun hakimiyyətə yiyələndikdən sonra atdığı ilk addımlardan biri şah xəzinəsini ələ keçirməsi olur. Hərçənd ki, Məhəmməd Möhsün «200 il ərzində toplanmış varidatın» əfqanların əlinə keçməsini vurğulayır, lakin L.Lokhart bunu şişirdilmiş məlumat adlandıraraq, «Mahmudun əlinə keçən zaman xəzinədə elə də böyük məbləğin olmasını» güman etmədiyini bildirir.[1]

Əfqan Mahmudun taxtda əyləşməsi münasibətilə ona ehtiram bildirməyə gələnlər üçün ziyafət verilir. Mahmudun hakim kimi tanıdılma mərasimini, xüsusi olaraq gətirdilmiş sabiq şah Sultan Hüseyn də seyr etməli olur. Daha sonra onun nazirləri, əyanlar, əsl-nəcabətlilər Mahmuda sədaqət andı içirlər. Beləliklə, əfqan uzurpatoru ölkə ərazisində öz hakimiyyətini bərqərar edir və 14 il ərzində Səfəvi sülaləsinin üzvləri şimali İranın müxtəlif hissələrində öz mövcudiyyatlarını kölgə şəklində davam etdirirlər.[2]

İstinadlar

redaktə
  1. Laurence Lockhart. The fall of the Ṣafavī dynasty and the Afghan occupation of Persia. Cambridge: Cambridge University Press, 1958, (XIII+583 p.) p. 192
  2. "Dadaşova, R. Səfəvilərin son dövrü (ingilisdilli tarixşünaslıqda). Bakı: Nurlan, 2003, s. 119" (PDF). 2023-11-13 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2023-11-13.