Vikipediya

Neonasizm

Neonasizm (q.yun. νέος – yeni, nasizm) — İkinci Dünya müharibəsindən sonra nasional sosialist görüşlər kəsb edən və ya özlərini Nasional Sosialist Alman Fəhlə Partiyasının (abr. NSAFP) davamçıları elan edən siyasi ideologiyalara və sosial hərəkatlara verilən ümumi ad.[1][2][3][4][5][6][7][8] Neonasistlər öz ideologiyalarından nifrət təşviq etmək və azlıqlara hücum etmək, bəzi hallarda isə faşist bir dövlət qurmaq üçün istifadə etmək arzusundadırlar.[9][10] Bu, qlobal bir ideologiyadır və çoxlu ölkələrdə nümayəndəlik edən təşkilatları var.

Neonasizm nasist doktrinasındakı ultramilliyətçilik, irqçilik, ksenofobiya, eyblizm, homofobiya, antiqaraçıçılıq, antisemitizm, antikommunizm və Dördünü Reyxin təsis edilməsi kimi elementləri özünə götürür. Holokostun inkarı, nasist simvollardan istifadə və Adolf Hitlerin məftunluğu neonasistlər arasında populyardır. Bunun səbəbi bir çox ölkələrdə nasist skinhedlərin saylarının çoxalmasıdır.

Bəzi Avropa və Latın Amerikası ölkələrində nasist, irqçi, antisemit və homofob görüşlərin ictimai şəkildə ifadə edilməsi qadağa edən qanunlar qəbul edilmişdir. Bəzi Avropa ölkələrində nasist simvollardan istifadə qadağan edilmişdir.[11][12][13]

Termin və ideologiya

redaktə

Neonasizm termini İkinci Dünya müharibəsindən sonra fəaliyyət göstərmiş və nasizm ideologiyasını qismən və ya tamamilə canlandırmağı diləyən hər bir hərbi, sosial və ya siyasi hərəkata aid edilir. Neonasizm ultrasağçılığın bir növü hesab edilir.[14] Neonasistlərin üstün irq adlandırdığı irq aryan irqidir. Onların əv sevmədiyi irq ərəblər və yəhudilərdir. Onlar yəhudiləri "dünyanın fəthindən sonra bütün millətlərin və ənənələrin məhv olduğu çoxirqli bir dünyanın memarları" hesab edirlər.[15]

Ekologiya və envayromentalizm

redaktə

Neonasizm ümumilikdə özünü envayromentalizmin dərin ekologiyanı, sağlamlıq hərəkatlarını və heyvan proteksionizmini dəstəkləyən qan və torpaq variasiyası ilə bir cərgəyə düzür.[16][17] Bəzən "ekofaşizm" adlanan bu tendensiya Rixard Darre tərəfindən orijinal alman nasional sosializmində təmsil edilmişdir.[18]

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ MakQovan, Li. The Radical Right in Germany: 1870 to the Present. Pearson Education. 9, 178. ISBN 0582291933. 2018-12-26 tarixində arxivləşdirilib.
  2. ↑ Bricett; Nevqebauer, Volfqanq. "Right-Wing Extremism in Austria: History, Organisations, Ideology". 17 yanvar 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018. Right-wing extremism can be equated neither with National Socialism nor with neo-Fascism or neo-Nazism. Neo-Nazism, a legal term, is understood as the attempt to propagate, in direct defiance of the law (Verbotsgesetz), Nazi ideology or measures such as the denial, playing-down, approval or justification of Nazi mass murder, especially the Holocaust. (#redundant_parameters)
  3. ↑ Frost, Martin. "Neo Nazism". 9 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. The term neo-Nazism refers to any social or political movement seeking to revive National Socialism or a form of Fascism, and which postdates the Second World War. Often, especially internationally, those who are part of such movements do not use the term to describe themselves.
  4. ↑ A. Li, Martin. The Beast Reawakens. Boston: Little, Brown and Co. 1997. 85–118, 214–234, 277–281, 287–330, 333–378. On Volk concept, " and a discussion of ethnonationalist integralism, see pp. 215—218
  5. ↑ Voqelsanq, Piter; M. Larsen, Brayn B. "Neo-Nazism". =The Danish Center for Holocaust and Genocide Studies. 2002. 9 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018. Neo-Nazism is the name for a modern offshoot of Nazism. It is a radically right-wing ideology, whose main characteristics are extreme nationalism and violent xenophobia. Neo-Nazism is, as the word suggests, a modern version of Nazism. In general, it is an incoherent right-extremist ideology, which is characterised by ‘borrowing’ many of the elements that constituted traditional Nazism.
  6. ↑ Çakl, Ondrey; Kalibova, Klara. "Neo-Nazism". Faculty of Humanities at Charles University in Prague, Department of Civil Society Studies. 2002. 9 fevral 2012 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018. Neo-Nazism: An ideology which draws upon the legacy of the Nazi Third Reich, the main pillars of which are an admiration for Adolf Hitler, aggressive nationalism (“nothing but the nation”), and hatred of Jews, foreigners, ethnic minorities, homosexuals and everyone who is different in some way.
  7. ↑ Davidoviç, Lusi. [[Yəhudilərə qarşı aparılan müharibə]][[:en:The War Against The Jews|[ing.]]][[Kateqoriya:Vikipediya:Dil keçidi şablonu istifadə edilmiş səhifələr]]. Nyu-York: Bantam Books. 1986. ISBN 055334532X. OCLC 26064567.
  8. ↑ Volfqanq, Bens. Dimension des Volksmords: Die Zahl der Jüdischen Opfer des Nationalsozialismus. Münhen: Deutscher Taschenbuch Verlag. 1991. ISBN 3423046902. OCLC 39086159.
  9. ↑ Gey, Ketlin. Neo-Nazis: A Growing Threat. Enslow. 1997. səh. 114. 2021-08-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-19. Neo-Nazis ... use fear and violence in their efforts to destroy minorities. Their goal is to establish a "superior" society. ISBN 9780894909016
  10. ↑ "Ideologies: Neo Nazi". Southern Poverty Law Center. 2021-02-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-12-19. While some neo-Nazi groups emphasize simple hatred, others are more focused on the revolutionary creation of a fascist political state
  11. ↑ Verner Berqmann; Rayner Erb. Anti-Semitism in Germany: The Post-Nazi Epoch Since 1945. Transaction Publishers. 1997. 91. ISBN 978-1-56000-270-3. OCLC 35318351. 2020-08-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018. In contrast to today, in which rigid authoritarianism and neo-Nazism are characteristic of marginal groups, open or latent leanings toward Nazi ideology in the 1940s and 1950s
  12. ↑ Martin Polli. A-Z of Modern Europe Since 1789. Routledge. 200. 103. ISBN 978-0-415-18597-4. OCLC 49569961. 2022-07-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018. Neo-Nazism, drawing heavily both on the ideology and aesthetics of the NSDAP, emerged in many parts of Europe and elsewhere in the economic crises of the 1970s, and has continued to influence a number of small political groups.
  13. ↑ "Neo-Nazism". ApologeticsIndex. 16 dekabr 2005. 2006-01-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018. The term Neo-Nazism refers to any social, political and/or (quasi) religious movement seeking to revive Nazism. Neo-Nazi groups are racist hate groups that pattern themselves after Hitler’s philosophies. Examples include: Aryan Nations, National Alliance
  14. ↑ "What is right-wing extremism?". Bundesamt für Verfassungsschutz. 16 iyun 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018.
  15. ↑ Qudrik-Klark, Nikolas. [[Qara günəş (Qudrik-Klark kitabı)|Qara günəş. Ari kultlar, məhrəm nasizm və şəxsiyyət siyasəti]][[:en:Black Sun (Goodrick-Clarke book)|[ing.]]][[Kateqoriya:Vikipediya:Dil keçidi şablonu istifadə edilmiş səhifələr]]. Nyu-York: NYU Press. 2003. ISBN 0-8147-3124-4. 2022-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018.
  16. ↑ "Neo-Nazis cloak themselves in eco-rhetoric". DW. 8 mart 2012. 15 avqust 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018.
  17. ↑ Uall, Derek. "Darker Shades of Green". Red Pepper. 23 avqust 2000. 15 iyun 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018.
  18. ↑ Staudenmayer, Piter. "Fascist Ecology: The "Green Wing" of the Nazi Party and its Historical Antecedents". Peter Staudenmaier. 29 avqust 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 20 dekabr 2018.

Xarici keçidlər

redaktə

Neo-nasizm – Jewish Virtual Library saytında.  (ing.)

   Nasizm portalı    LGBT portalı

Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Neonasizm&oldid=7677903"