Orda (film, 2012)
Orda (film, 2012) (rus. Орда) — rejissorluğunu Andrey Proşkinin etdiyi, senarisini Yuri Arabovun yazdığı film. Tarixi film 2012-ci ildə ekranlaşdırılmışdır. Film Müqəddəs Aleksiusun Qızıl Orda xanı Canı bəyin anası Taydula Xatunu necə korluqdan xilas etməsindən bəhs edir.[3]
| Orda | |
|---|---|
| rus. Орда | |
 | |
| Janr | tarixi dram |
| Baş rollarda | |
| İstehsalçı | Pravoslav ensiklopediyası |
| İlk baxış tarixi | 2012 |
| Müddət | 129 dəq.[1] |
| Ölkə | |
| Dillər | rus dili, Qaraçay-balkar dili |
| IMDb | ID2331066 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Film Birləşmiş Krallıqda "Qızıl Orda imperiyası" adı ilə ekranlara çıxardılmışdır.[3] Filmin çəkiliş dili qaraçay-balkarcadır.
Hekayə
redaktəCanı bəy (İnnokenti Dakayarov) öz qardaşı Xan Tini bəyi (Andrey Panin) qətlə yetirir və onun əvəzinə taxta keçir. Tezliklə, onun anası Taydula (Roza Hayrullina) kor olur və oğlu Canı bəy anasının korluğunu malicə etmək üçün çarəsiz qalır. Bu zaman Moskva Metropolitanından Aleksius möcüzə göstərməklə məşhurluq qazanır və Canı bəy Moskva hökmdarı II İvandan onu Qızıl Ordaya göndərməsini istəyir. Aleksius ora getməkdə könülsüz olsa da, II İvan Moskvaya ediləcək tatar hücumunu müəyyən qədər yubatmaq üçün yaranmış nadir şanslardan biri kimi qiymətləndirir. Sonda Aleksius fikrini dəyişməyə məcbur olur və Canı bəyin adamları olan Timer (Fedot Lvov) və Badakyulun (Aleksey Yeqorov) müşayiəti və keleynik Fedka (Aleksandr Yatsenko) ilə birlikdə Saray-Jükə yola düşür. Onlar Taydulanın korluğunu müalicə edə bilmirlər. Aleksius saraydan qovulur və Fedka saray qaydalarına hörmətsizlik etdiyi üçün qul edilir. Bir müddət acı çəkdikdən və Aleksisun müqəddəs olmasından sonra Taydulanın korluğu düzəlir və o, görür. Aleksius və Fedka Moskvaya geri dönə bilirlər. Qısa müddət sonra, Canı bəy öz oğlu Bərdi bəy (Moge Oorjak) tərəfindən qətlə yetirilir.
Dil
redaktəOrda filmindəki bir çox dialoqlar Qaraçay-balkar dilindədir. Filmi çəkənlər hesab edirlər ki, Qaraçay-Balkar dili XIV əsrdə Qızıl Orda imperiyasında rəsmi danışılan dil olan Qıpçaq dilinə hələ də yaşayan dillər arasında ən yaxın dildir. Buna görə də, filmin dili olaraq bu dil seçilmişdir. Buna baxmayaraq, filmdə çəkilmiş türk mənşəli aktyorların heç birinin ana dili bu dil deyildir. Dakayarov, Lovov və Yeqorov yakut xalqına mənsubdurlar, Hayrullina isə Volqa tatarlarına mənsubdur.
Mükafatlar
redaktə- 34-cü Moskva Beynəlxalq Film Festivalında:
- Ən yaxşı rejissor işinə görə "Silver George": Andrey Proşkin
- Ən yaxşı aktrisa işinə görə "Silver George": Roza Hayrullina
- Yuri NETPAK mükafatı: ″şiddətli təzyiq dövrlərində güclü mərhəmət fikri ilə mükəmməl filmoqrafik görüntülərin təqdirə layiq kombinasiyası″.[4]
Həmçinin bax
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ IMDb (ing.). 1990.
- ↑ 1 2 http://www.filmaffinity.com/en/film379108.html.
- ↑ 1 2 "The Horde (2012)". www.imdb.com. 2021-11-06 tarixində arxivləşdirilib.
- ↑ "The Horde (Orda) wins the NETPAC Award". www.netpacasia.org. 2012-07-23 tarixində orijinalından arxivləşdirilib.