Vikipediya

Oruc Həsənli

Oruc Qafar oğlu Həsənli (15 avqust 1950, Əlikli, Noraşen rayonu – 19 iyun 2018, Bakı) — pedaqoji elmlər doktoru (2006), professor, Əməkdar elm xadimi (2014), AMEA-nın müxbir üzvü (2017), Rusiya Pedaqoji və Sosial Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü.[1][2][3]

Oruc Həsənli
Həsənli Oruc Qafar oğlu
Doğum tarixi 15 avqust 1950(1950-08-15)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 19 iyun 2018(2018-06-19) (67 yaşında)
Vəfat yeri
Milliyyəti azərbaycanlı
Elm sahəsi pedaqogika
Elmi dərəcəsi Pedaqogika üzrə elmlər doktoru
Elmi adları
İş yeri
Təhsili Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutu
Mükafatları "Tərəqqi" medalı

Həyatı

redaktə

Oruc Həsənli 15 avqust 1950-ci ildə Naxçıvan Muxtar Respublikası Şərur rayonunun Ələkli kəndində anadan olub. O, 1957-ci ildə Ələkli kənd 8 illik məktəbə daxil olub, 1966-1967-ci illərdə isə həmin rayonun İbadulla kənd orta məktəbində orta təhsilini basa vurub. Ali təhsilini 1968-1972-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetində alıb.[1][2][3][4]

Əmək fəaliyyəti

redaktə

Oruc Həsənli əmək fəaliyyətinə 1972-1979-cu illərdə Şərur rayonunun Xanlıqlar kənd məktəbində müəllim kimi başlayıb. 1973-1974-cü illərdə hərbi xidmətdə olub. Hərbi xidməti başa vurduqdan sonra yenidən Xanlıqlar kənd orta məktəbində müəllim kimi isləyib. 1975-2006-cı illərdə Naxçıvan Dövlət Universitetində assistent, müəllim, baş müəllim və dosent vəzifələrində çalışıb. 2006-cı ildə Naxçıvan Dövlət Universitetinin professoru olub.[1][2][3][4]

Oruc Həsənli 1993-2008-ci illərdə "Naxçıvan" Universitetinin tədris və elmi işləri üzrə prorektoru vəzifəsində çalışıb. 2010-2018-ci illərdə Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun rektoru vəzifəsində çalışan alim[5][6][7], həm də Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin sədri yanında Bilik Fondunun Himayəçilik Şurasının üzvü olub.[1][2][3]

Oruc Həsənli Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyinin 26.04.2012-ci il tarixli əmri ilə UNİCEF-in üzvü seçilib. 2000-ci ildən Yeni Azərbaycan Partiyasının üzvü olub. Üçüncü və dördüncü çağırış Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin deputatı seçilib.[4]

Elmi fəaliyyəti

redaktə

Oruc Həsənli 1991-ci ildə aspiranturanı bitirib. 1992-ci ildə "Diyarşünaslıq materiallarından istifadə şagirdlərin mənəvi tərbiyəsinin vasitəsi kimi" mövzusunda dissertasiya müdafiə edərək pedaqoji elmlər namizədi alimlik dərəcəsi, 2006-cı ildə "Şagird şəxsiyyətinin formalaşdırılmasında diyarşünaslıq materiallarından istifadənin sistemi" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək pedaqoji elmlər doktoru alimlik dərəcəsi alıb. 2017-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü seçilib. Rusiya Pedaqoji Sosial Elmlər Akademiyasının 2011-ci ilin yanvar ayında verilmis qərarı ilə akademiyanın həqiqi üzvü (akademik) elmi adına layiq görülüb.[1][2][3][4]

Oruc Həsənli təhsilin müasir psixoloji problemləri, o cümlədən, təhsil prosesində şagird şəxsiyyətinin formalaşdırılması, sosial psixopedaqogikada istedadlı uşaqlar, hazırkı hafizə məktəblərindən təfəkkür məktəblərinə keçid, məktəbə psixoloji xidmət və s. kimi aktual məsələləri tədqiq edib. Alimin elmi rəhbərliyi ilə 1 elmlər doktoru, 10 fəlsəfə doktoru dissertasiya işi müdafiə edilib. O, 200-dən artıq elmi əsər, o cümlədən 26 kitab və monoqrafiyanın müəllifidir.[1][2][3]

Elmi əsərləri

redaktə

1. Şagird şəxsiyyətinin formalaşdırılmasında diyarşünaslıq materiallarından istifadənin sistemi. Bakı: Elm, 2002, 312 s.

2. Ders dışı etkinlikler zamanı diyarşünaslıq materiallerini kullanmakla öğrencilerin kimlik oluşumu. Ankara: Kızılay nəşriyyatı, 2003, 138 s.

3. Sosial psixopedaqogikada istedadlı uşaqlar problemi. Bakı: Elm və təhsil, 2011, 392 s.

4. Məktəb psixoloqunun stolüstü lüğəti. Naxçıvan: Məktəb, 2013, 116 s.

5. İnsan psixologisinin sırlı dünyası: kıskanclık. Türkiyə: Hayat yayın qurupu, 2014, 104 s. (D. İbrahimoğlu ilə birgə)

6. Didaktika. Dərslik. Bakı: Elm və Təhsil, 2015, 365 s. (F. Sadiqovla birgə)

7. Tərbiyəşünaslıq. Dərslik. Bakı: Elm və təhsil, 2016, 361 s. (F. Sadiqovla birgə)

8. Depressiya. Naxçıvan: Məktəb, 2016, 92 s.

9. Məktəb psixoloqunun stolüstü kitabı. Naxçıvan: Məktəb, 2016, 300 s.

10. Təhsilə müasir psixoloji yanaşmalar. Naxçıvan , Əcəmi NPB, 2017, 416 s.

Vəfatı

redaktə

Oruc Həsənli 19 iyun 2018-ci ildə, uzun sürən xəstəlikdən sonra 67 yaşında vəfat edib.[2][3]

Mükafatları

redaktə

Oruc Həsənli elmi və pedaqoji sahədəki xidmətlərinə görə Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 3 oktyabr 2007-ci il tarixli Sərəncamı ilə "Tərəqqi" medalı ilə təltif olunub[8], 5 aprel 2014-cü il tarixli Sərəncamı ilə isə "Əməkdar elm xadimi" fəxri adına layiq görülüb[9]. Alim, həmçinin ümummilli lider Heydər Əliyevin 90 illiyi ilə əlaqədar buraxılmış "Xatirə" qızıl medalı ilə təltif olunub.[1][2][3][4]

İstinadlar

redaktə
  1. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 "Həsənli Oruc Qafar oğlu". science.gov.az. 2023-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-09.
  2. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 "Oruc Həsənli". www.nkpi.az. 2022-02-14. 2022-02-14 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 09.04.2024.
  3. ↑ 1 2 3 4 5 6 7 8 "Oruc Həsənli" (PDF). adpu.edu.az. 19.11.2021. 2024-03-18 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 18.03.2021.
  4. ↑ 1 2 3 4 5 "Həsənli Oruc Qafar oğlu – Naxçıvan Müəllimlər İnstitutu" (türk). 2023-12-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-09.
  5. ↑ "O.Q.Həsənlinin Naxçıvan Müəllimlər İnstitutunun rektoru vəzifəsinə təyin edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı » Azərbaycan Prezidentinin Rəsmi internet səhifəsi". president.az (az.). İstifadə tarixi: 2024-04-09.
  6. ↑ "O". www.anl.az. 2024-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-09.
  7. ↑ "AZƏRBAYCAN MÜƏLLİMİ". www.muallim.edu.az. 2017-09-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-09.
  8. ↑ "Azərbaycan Respublikasınm təhsil işçilərinin "Tə-rəqqi" medalı ilə təltif edilməsi haqqında". frameworks.e-qanun.az. 2024-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-04-09.
  9. ↑ "Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial və iqtisadi inkişafında xidmətləri olan şəxslərə fəxri adların verilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı". azertag.az. 08.04.2014. 2024-04-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 09.04.2024.

Xarici keçidlər

redaktə
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Oruc_Həsənli&oldid=7568508"