Oxim qızılcası
Oxim qızılcası (lat. Thersamonia ochimus) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin pulcuqluqanadlılar dəstəsinin göycələr fəsiləsinin qızılca cinsinə aid heyvan növü.
| Oxim qızılcası | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||
| Elmi təsnifat | ||||||
|
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: Budaq: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstəüstü: Ranqsız: Dəstə: Yarımdəstə: Klad: Klad: Klad: İnfradəstə: Klad: Klad: Klad: Klad: Fəsiləüstü: Fəsilə: Cins: Növ: Oxim qızılcası |
||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
||||||
| ||||||
Təsviri redaktə
Ölçüsü cəmi 1 sm olan kiçik kəpənəkdir. Uçuş zamanı havaya atılmış qızıl pula bənzəyir. Qanadların üst tərəfində rəngi qızılı-narıncıdır, kənarları boyunca keçən qara haşiyə ensizdir. Arxa qanadların kənarında xırda qara nöqtələrdən ibarət ikiqat xətt keçir. Arxa qanadların ucunda "quyruqcuq" yoxdur. Dişi fərdlərin qanadların üst tərəfi qara nöqtələrlə örtülmüşdür. Arxa qanadların alt tərəfi gümüşü boz rəngdə olub, gözşəkilli ləkələri bu cinsin başqa növlərinə nisbətən iridir.
Həyat tərzi redaktə
Kserofil bitkilər olan dərə və yamaclar. Kəpənəklər may və iyul aylarında uçur, rütubətli dərə və yamaclara daha çox meyl edirlər. İldə iki nəsil verir. Tırtıllar iyun və avqustda turşəng (lat. Rumex crispus) bitkisi yarpaqları ilə qidalanır. Pupları qışlayır. Təbii düşmən və xəstəlikləri müəyyən edilməmişdir. Qida rəqibləri həmin yarımfəsilənin kütləvi növləridir (lat. Callophrys chalybeitincta).
Yayılması redaktə
Kiçik Asiya, Şimali İran, Cənubi Qafqaz, Azərbaycanda Naxçıvan MR və Talış dağları (Zuvand) rast gəlinir.
Sayı redaktə
R.Əffəndi tərəfindən 2 kəpənəyi qeydə alınmışdır.
Məhdudlaşdırıcı amillər redaktə
Yaşadığı sahələrin insanlar tərəfindən kənd təsərrüfatı məqsədilə istifadə edilməsi, çəmənliklərin mal-qara otlaqlarına çevrilməsi və ot örtüyünün müntəzəm olaraq biçilməsi tırtılların yem bazasını azalmasına səbəb olur.
Qorunması üçün qəbul olunmuş tədbirlər redaktə
Azərbaycanın Qırmızı kitabının I nəşrinə daxildir.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər redaktə
Kəpənəklərin yaşadığı ərazilərdə qorunan sahələrin yaradılması. Kəpnəklərin tutulmasinin qadağan edilməsi.
Yarımnövləri redaktə
- Lycaena ochimus ochimus
- Lycaena ochimus ocliferius Nekrutenko, 1977
- Lycaena ochimus sachandensis Schurian & Hoffmann, 1982