Anqor çılpaqçası

Anqor çılpaqçası (lat. Oxynoemacheilus angorae) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin şüaüzgəclilər sinfinin çəkikimilər dəstəsinin nemacheilidae fəsiləsinin çılpaqça cinsinə aid heyvan növü.

Anqor çılpaqçası
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Tipüstü: Sonağızlılar Tip: Xordalılar Klad: Olfactores Yarımtip: Onurğalılar İnfratip: Ağızçənəlilər Klad: Eugnathostomata Klad: Teleostomi Sinifüstü: Sümüklü balıqlar Sinif: Şüaüzgəclilər Ranqsız: Actinopteri Yarımsinif: Neopterygii İnfrasinif: Sümüklü balıqlar Dəstəüstü: Ostariophysi Ranqsız: Otophysi Ranqsız: Cypriniphysae Dəstə: Çəkikimilər Fəsilə: Nemacheilidae Cins: Çılpaqça Növ: Anqor çılpaqçası
Beynəlxalq elmi adı
Oxynoemacheilus angorae Franz Steindachner, 1897
Şəklin VikiAnbarda axtarışı NCBI   643331 EOL   356831

Morfoloji əlamətləri

Quyruq üzgəci demək olar ki, çökəksizdir. Döş üzgəcləri nisbətən uzun və böyükdür. Üst çənəsində dişvari çıxıntı vardır. Bel üzgəcində 7-8, anal üzgəcində 5 şaxəli şüa, bütün cüt olmayan üzgəclərində o qədər də düzgün olmayan sıralar əmələ gətirən tünd xallar vardır. Cinsi yetkin fərdlərin yan xətlərində deşiklər aydın görünür. Bədənində xırda pulcuqlar, yanlarında müxtəlif ölçülü və quruluşu xallar vardır. Quyruq gövdəsi orta hesabla quyruq üzgəci uzunluğundadır. Döş üzgəcləri erkəklərdə uzun olub, qarın üzgəclərinə çatmağa az qalır. Anqor çılpaqçası digər çılpaqça növlərindən aşağıdakı əlamətlərlə fərqlənir. Kür çılpaqçasının bel üzgəcində 8 şaxəli şüa, Şimal Qafqaz çılpaqçasında 7, Anqor çılpaqçasında isə 7-8 şüa olur. Anqor çılpaqçası digər çılpaqçalardan başının hündür,üzgəclərinin uzun olması ilə fərqlənir.

Yayılması

O qədər də geniş yayılmayıb, arealı Kiçik Asiya sahillərində Qara dənizə tökülən çaylar, Yuxarı Araz hövzəsi, Çaldırgölü, Egey dənizinə tökülən Kəmər çayı ilə məhdudlaşır. Azərbaycanda Həkəri, Köndələn Quru, Naxçıvan, Cəhri, Əlincə çaylarında, Orta Kür hövzəsində isə Ağstafaçayda rast gəlinir. Qarqarçayda və onun qollarında çox saylıdır. Azərbaycanda Lənkəran yarımnövü ilə təmsil olunmuşdur.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Yaxşı axımlı, daşlı və ya daşılı-umlu dibi olan kiçik çaylardayaşayan şirinsu balığıdır. Bentosyeyəndir, xironomid, gündəcə sürfələri və başqa balıqların kürüsü ilə qidalanır. Nadir hallarda taxtabitiləri yeyir. Göndələnçayda iyun ayında tədqiq edilən balıqların mədəsində çoxlu tendipedid sürfələri və balıq kürüləri tapılmışdır.

Çoxalması

Cinsi yetkinliyə bədəninin uzunluğu 40 mm-i aşarkən çatır. Kürü hissə-hissə yetişir, iyunun sonunda tökülür. Uzunluğu 32–55 mm, kütləsi 0,55-2,90 q olan balıqların məhsuldarlığı 1224-1250 (orta hesabla 623) kürü arasında dəyişir. Yetkinlik mərhələsində kürünün diametri 0,55-0,80 mm, dişiləri yetkinlik əmsalı isə ortalama 10,2-yə bərabər olur.

Təsərrüfat əhəmiyyəti

Anqor çılpaqçası təsərrüfat əhəmiyyəti olmayan balıqlardandır.