Palıqorskit

Palıqorskit
Palıqorskit
Ümumi məlumatlar
Kateqoriya	Mineral
Formul; (təkrarlanan vahid)	(Mg,Al)₅(Si,Al)₈O₂₀(OH)₂·8H₂O
Strunz təsnifatı	VIII/E.13a
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Palıqorskit (Mg,Al)₂ [(OH)|Si₄O₁₀] · 4 H₂O — rombik və ya monoklinik sinqoniya. Rast gəlmə tezliyi şkalası: çox da tez-tez rast gəlməyən.

Növ müxtəliflikləri

Ca - palıqorskit ( ~8,3% CaO), ferripalıqorskit ( ~6% Fe₂O₃), ferropalıqorskit (~4% FeO), pilolit – palıqorskitin Al₂O₃-lə kasıb növ müxtəlifliyi.

Xassələri

Rəng – müxtəlif çalarlı ağ, ferripalıqorskitin – yaşıl; Mineralın cizgisinin rəngi – ağ; Parıltı – tutqun, ipəyi, mum; Şəffaflıq – yarımşəffaf, qeyri-şəffaf; Sıxlıq – 2,1-2,5; Sərtlik – 2,5; Kövrəkdir; Lifləri əyilgəndir, lakin elastik deyil; Ayrılma – yoxdur; Sınıqlar – düz, qeyri-hamarlifli, qabıqvarı; Başqa xassələr – olduqca məsaməlidir, suda asan üzür; yüksək adsorbsiya qabiliyyəti və ağardıcı xassəsi ilə səciyyələnir; Morfologiya – Mineral aqreqatları: dolaşıqlifli, gil - və keçəyəbənzər, gizlikristallik «dağ dərisi və probkası», «dağ ağacı və əti» və başqa müxtəlif adlar almış dəriyəoxşar, təbəqə - və vərəqvari və s. kütlələr.

Mənşəyi və yayılması

Palıqorskitin əsas yığınları ekzogen mənşəlidir. Maqnezial süxurların aşınması zamanı əmələ gəlir və autigen mineral kimi müxtəlif çökmə süxurlarda müşahidə edilir. Serpentinitlərin aşınma qabığında rast gəlir, habelə gillərdə, mergellərdə, əhəngdaşlarında və səhra torpaqlarında və b. qeyd edilir. Bəzən hidrotermal yolla meydana çıxır, puskürmə süxurlarda və bəzi filiz yataqlarında damarlar əmələ gətirir. Birlikdə rast gəldiyi minerallar: kalsit, ankerit, maqnezit, opal, xalsedon, barit, xlorit və b. Mineralın tapıldığı yerlər: Attapulges və Kuinsi (ABŞ); Ankan rayonu – Şərqi Xokkaydo (Yaponiya); Tetyüşin rayonu – Tatarıstan, Povoljye, İrkutsk vilayəti (Rusiya); Korosten və Berdirev rayonları (Ukrayna), Atlantik okeanının bəzi dərin hissələri və b. Azərbaycanda palıqorskit-pilolit gilləri Naxçıvan çökəkliyinin miosen-dördüncü dövr çöküntülərində yayılmışdır.

Tətbiqi

İstiliyi - və səsi izolyasiya edən, həmçinin aktiv katalitik material kimi tikinti, kimya və b.sənaye sahələrində istifadə edilir.

İstinadlar

↑ Strunz K. H., Tennyson C. Mineralogische Tabellen : Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage, mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie. 8 Leypsiq: Akademische Verlagsgesellschaft, 1982.

Mənbə

Azərbaycan mineralları. Bakı: Nafta-Press, 2004.

Xarici keçidlər

Palygorskite

[_418f5b1f55fc8156-1] Strunz K. H., Tennyson C. Mineralogische Tabellen : Eine Klassifizierung der Mineralien auf kristallchemischer Grundlage, mit einer Einfuhrung in die Kristallchemie. 8 Leypsiq: Akademische Verlagsgesellschaft, 1982.

[1]