Para
Para (port. Pará) — Braziliyanın şimalında yerləşən ştat. Şimalda Amapa ştatı, Qayana və Surinam, şərqdə Maranyan və Tokantins, cənubda Matu-Qrosu, qərbdə Amazonas və Rorayma ştatları ilə sərhədlənir. Şimal-şərqdən Atlantik okean ilə sərhədlənir[4]. İnzibati mərkəzi Belem şəhəridir.
Para | |
---|---|
|
|
Ölkə | |
İnzibati mərkəz | Belen |
Tarixi və coğrafiyası | |
Yaradılıb | 1889 |
Sahəsi |
|
Hündürlük | 175 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Rəqəmsal identifikatorlar | |
ISO kodu | BR-PA |
Rəsmi sayt | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Para sahəsinə görə Braziliyanın ikinci böyük ştatıdır[4][5].
Coğrafiyası
redaktəƏrazisinin böyük qismi düzənlikdən ibarətdir. Az bir qismi isə dağ çöllərinon payına düşür. Bu isə Qviana və Braziliya platosuna daxildir. Ən dayaz nöqtələrdə Amazon meşələri yayılmışdır.
İqlimi ekvatorialdır. Para ştatında quraq mövsüm yoxdur. Bununla belə iyuldan oktyabra qədər yağıntıların miqdarı nisbətən azalır.
Ərazisindən Tokantins çayı axır. Mövcud olan şəlalələrin üzərində SES tikintisi planlaşdırılır.
Tarixi
redaktəHindu dilindən tərcümədə "çay" mənasını verir.
Portuqallar Paranı 1616-cı ildə koloniyalaşdırmışlar. XIX əsrin sonuna qədər ştat ərazisi iqtisadi baxımdan mənimsənilməmişdi.
İnzibati bölgü
redaktəİnzibati cəhətdən ştat 6 mezoregiona və 22 mikroregiona bölünür. Ştat 144 bələdiyyə ərazisinə bölünüb.
İqtisadiyyat
redaktəİqtisafiyyatının əsası kənd tərərrüfatı və faydalı qazıntıların hasilatıdır[5]. Ştatda Braziliya qozu, Kauçuk, Oduncaq hasil edilir. Üstəlik burada maniok, şəkər qamışı, qarğıdalı, lobya, çəltik, Tütün və Qara istiot yetişdirilir. Marajo adasında heyvandarlıq inkişaf etdirilmişdir. Tokantins çayı hövzəsində dağ bülluru hasil edilir[6]. Ştat ərazisində dünyada ən böyük dəmir filizi ehtiyatı aşkarlanmışdır. Üstəlik zəngin qızıl etiyyatına sahibdir[5].
İstinadlar
redaktə- ↑ 1 2 ArchINFORM (alm.). 1994.
- ↑ https://www.ibge.gov.br/en/cities-and-states/df.html.
- ↑ https://censo2022.ibge.gov.br/panorama/.
- ↑ 1 2 "Para ştatı". 2021-05-11 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-08-21.
- ↑ 1 2 3 Para Arxivləşdirilib 2021-08-07 at the Wayback Machine russobras.com saytı
- ↑ Para Arxivləşdirilib 2019-09-23 at the Wayback Machine.