Göstərmələr

Göstərmələr (lat. Phasmida) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinə aid heyvan dəstəsi.

Göstərmələr
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Tipüstü: Tüləyənlər Ranqsız: Panarthropoda Ranqsız: Tactopoda Tip: Buğumayaqlılar Klad: Pancrustacea Yarımtip: Altıayaqlılar Sinif: Həşəratlar Ranqsız: Dicondylia Yarımsinif: Qanadlılar Budaq: Metapterygota İnfrasinif: Yeniqanadlılar Koqorta: Polineopteralar Dəstə: Göstərmələr
Beynəlxalq elmi adı
Phasmida Georgiy Jacobson & Valentin Lvovich Bianchi, 1902
Şəkil axtarışı ITIS   666755 EOL   645

Ümumi məlumat

Göstərmələrin çox nazik, uzunsov, bəzən də enli yarpaqşəkilli bədəni vardır. Baş hissəsi iri deyildir və proqnatik tipdədir. Bığcıqları sapşəkilli və ya qılşəkillidir, bəzən də çoxbuğumlu olur. Ağız orqanları gəmiricidir. Ayaqları eyni ölçüdədir, pəncələri demək olar ki, 5 buğumludur. Qanadları adətən olmur, olanda da ön qanadlar arxa qanadlara nisbətən qısa olur. Qarın hissəssi 10 buğumludur, qurtaracağında bir buğumlu serqi və dişilərdə isə yumurtaqoyan vardır. Göstərmələr bitki ilə qidalanırlar. Ən çox otluq sahələrdə, həmçinin kolluqlarda rast gəlinir və yavaş hərəkət edirlər. Yaşadıqları bitkilərin rənginə uyğun olaraq, yaşıl, qonur və ya boz rəngdə olurlar. Rəng və quruluşlarına görə bitkilərin müəyyən hissələrinə oxşayırlar ki, bununla da öz döşmənlərindən mühafizə olunurlar. Həmçinin kateleptik vəziyyətinə düşərək hərəkətsiz olmaq xüsusiyyətinə də malikdirlər.

Sceptrophasma bituberculatum (Redtenbacher, 1889) Azərbaycanda yayılmış yeganə növdür. Rəngi bozdur. Şoranotu, yovşan kollarında tez-tez nəzərə çarpır, ətraf bitkilərin fonuna tamamilə uyğun gəlir. Uzunluğu 50–80 mm-ə çatır.

Təsnifatı

• Agathemerodea
  • Agathemeridae
• Timematodea
  • Timematidae
• Verophasmatodea
  • Anareolatae infradəstəsi
    • Diapheromeridae
    • Phasmatidae
  • Areolatae infradəstəsi
    • Aschiphasmatidae
    • Bacillidae
    • Heteropterygidae
    • Phylliidae
    • Heteronemiidae
    • Pseudophasmatidae