Pornoqrafiya

Pornoqrafiya (yun. πόρνη — fahişə, zina; γράφω — yazıram, çəkirəm; πόρνη < πέρνημι — satıram) — cinsi arzuları oyatmaq məqsədi olan erotik video, şəkil və ya yazılar.[1]

Yupiter və Yunona tanrıları, Aqostino Karraççi, 1557—1602)

TarixiRedaktə

SinifləşdirməRedaktə

Pornoqrafiya erotikadan fərqlənir: Pornoqrafiyadan fərqli olaraq erotikaya naturalizm və diqqəti cinsiyyət orqanlarına yönəltmək xas deyi.[2] Adətən, erotika və pornoqrafiya arasındakı sərhədləri zərif və kobud, ruh və bədən arasındakı fərq kimi izah edirlər.[3]

Klassik ədəbiyyatda pornoqrafiya elementləri azlıq təşkil edir. Çünki erotika daha çox oxucunun yaradıcı qabiliyyətinə hesablanıb, yəni az-çox düşüncəsi, təxəyyülü yetən oxucu müəllifin demədiklərini duymaq iqtidarındadır. Bu baxımdan erotikada söylənməyənə, təsvir olunmayana vurğu daha güclüdür.[4] Hesab olunur ki, pornoqrafiya estetik zövq deyil, yalnız fiziki həzz yaşada bilər. Bu səbəbdən onu ümumiyyətlə, incəsənət hesab etməyən müəlliflər də çoxluq təşkil edir.[4] Suzan Zontaqın sözlərinə görə, erotika istənilən ekstaz növü kimi düşünülmüş, qurulmuş, mədəni bir nəsnədir və heç bir bayılmaya səbəb olmur.[4][5]

Cəmiyyətin pornoqrafiyaya baxışıRedaktə

MənfiRedaktə

2012-ci ildə Qroningen Universitetinin araşdırmalarına görə pornoqrafiyaya baxış zamanı beyində vizual qıcıqlandırıcılara məsul olan bölgələr işdən çıxır.[6] Beynin hər hansı bölgəsinə qan axınının güclənməsi həmin bölgənin aktivləşməsinə dəlalət edir.[6] Bundan əlavə, araşdırmalar göstərib ki, pornoqrafik filmlərə tamaşa edərkən qadınların beyinlərinin bir çox bölgələri ümumiyyətlə, "sönmüş" durumda olub.[6] Bu isə belə filmlərə, şəkillərə və ya videolara baxan insanların sürətli əqli tənəzzülə uğramasına səbəb olur.[6]

NeytralRedaktə

MüsbətRedaktə

MənfəətpərəstlikRedaktə

İqtisadiyyatRedaktə

Pornoqrafiya və qanunRedaktə

Pornoqrafiya qanunları dünya ölkələrindəRedaktə

 
Pornoqrafiya qanunları üzrə dünya xəritəsi      Pornoqrafiya leqaldır      Pornoqrafiya leqaldır, lakin müəyyən çərçivədə      Pornoqrafiya qadağandır      Məlum deyil

Pornoqrafiya dünyada ABŞ, Kanada, Fransa, Almaniya, İspaniya, İtaliya, Yunanıstan, İsrail, Türkiyə, Polşa, İsveç, Norveç, Finlandiya və d. ölkələrdə leqal olduğu halda, Çin, Monqolustan, İran, Mərakeş, Misir kimi ölkələrdə isə ümumiyyətlə qadağandır.

Pornoqrafiyaya baxışRedaktə

Feminist baxışRedaktə

Dini baxışRedaktə

Dini təşkilatların pornoqrafiyaya qarşı siyasi fəaliyyəti cəmiyyətin pornoqrafiyaya baxışında vacib rol oynamışdır.[7]

İstinadlarRedaktə

  1. ↑ "Müqəddəs Kitabda pornoqrafiya haqda nə deyilir? Kiberseksdə pis nə var?". www.jw.org. İstifadə tarixi: 6 December 2015.
  2. ↑ William J. Gehrke (10 December 1996). "Erotica is Not Pornography". The Tech.
  3. ↑ "h2g2 – What is Erotic and What is Pornographic?". BBC.co.uk. 29 March 2004. İstifadə tarixi: 14 January 2012.
  4. ↑ 1 2 3 "Söymək olar, yazmaq yox". news.lent.az. İstifadə tarixi: 7 December 2015.
  5. ↑ "RETHINKING SUSAN SONTAG'S "THE PORNOGRAPHIC IMAGINATION"". www.on-verge.org. 7 March 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 7 December 2015.
  6. ↑ 1 2 3 4 "Pornoqrafiya beyni necə kütləşdirir?". news.milli.az. İstifadə tarixi: 7 December 2015.
  7. ↑ Sherkat and Ellison, 1997, "The Cognitive Structure of a Moral Crusade", Social Forces 75(3), p. 958.

Xarici keçidlərRedaktə

  Vikianbarda Pornoqrafiya ilə əlaqəli mediafayllar var.
Mənbə — "https://az.wikipedia.org/w/index.php?title=Pornoqrafiya&oldid=5738728"