Portal:Nizami Gəncəvi

redaktə   "Dilçə şerimizdə olsa da kəsir, Mənaca böyükdür ondakı təsir" Nizami Gəncəvi Nizami Gəncəvi portalına xoş gəlmisiniz! redaktə   Seçilən məqalə Yeddi gözəl (farsca: Həft Peykər – هفت پیکر) — Azərbaycan şairi və mütəfəkkiri Nizami Gəncəvinin "Xəmsə" toplusuna daxil olan əsərlərdən biridir. Nizami Gəncəvi bu əsəri 1197-ci ildə tamamlamış və onu Marağa hakimi Ələddin Körpə Arslana ithaf etmişdir. Poemanın mövzusu qədim İran tarixindən götürülmüşdür. Əsərdə təsvir olunan hadisələrinmərkəzində Sasanilər sülaləsinin beşinci hökmdarı Bəhram Gur dayanır. Şair əsərdə onun həyatını əks etdirmək adı altında, öz dövrü haqqında kəskin tənqidi fikirlər, romantik düşüncələr dolu bir əsər yaratmışdır. "Yeddi gözəl" adı rəmzi məna daşıyır. Lakin əsərə verilən bu romantik addan düzgün nəticə çıxarmaq lazımdır. Burada söhbət təkcə Bəhramın gözəllərlə əylənməsindən getmir, şairi düşündürən hökmdar və xalq problemi bu poemanın da mərkəzi xəttini təşkil edir. Bəhram ölkəni idarə etməyi əmək adamlarından çobandan öyrənib. O, fitnənin sözləri qarşısında öz səhvini başa düşüb haqsız hərəkətlərindən peşman olur. Şair ölkənin abadlaşması, xalqın firavan yaşaması üçün hökmdarı ədalətli olmağa, xalqa arxalanmağa çağırır. Məqaləni oxu... redaktə   Şəkil qalereyası Xəmsə fəvvarəsi, Gəncə redaktə   Obrazlar Fərhad - Nizami Gəncəvinin "Xəmsə"sinin ikinci məsnəvisi olan "Xosrov və Şirin" poemasının qəhrəmanlarından biridir. Poemada Şirinə aşiq olan Fərhadın sevgisi cavabsız qalır və o, faciəvi şəkildə ölür. XII əsrin mötəbər tarixi sənədi, 520 (1126)-ci ildə qələmə alınan “Kitabi-mücmələt-təvarix v-əl-qisəs” əsərində (müəllifi naməlumdur) Xosrovun cəh-cəlalından, Şirin haqqında verilən maraqlı məlumatdan əlavə, Xosrovun Bəhramdoxt adlanan digər bir məşuqəsinin də adı çəkilmiş, həmçinin Fərhad haqqında bəhs olunmuşdur. Fərhadın tarixi bir şəxsiyyət olduğuna işarə edən müəllif burada onu həm mühəndis-memar, həm də sepəhbod adlandırır. Məqaləni oxu... redaktə   Bilirsinizmi... Azərbaycanda elm xadimlərinin mükafatlandırılması üçün nəzərdə tutulmuş xüsusi Nizami Gəncəvi adına Qızıl Medal mövcuddur. Avropada Nizaminin əsərlərinin tərcüməsinə ilk dəfə XIX əsr Avstriya şərqşünas və diplomatı baron Yozef fon Hammer-Purqştal təşəbbüs göstərmişdir. 1941-ci ildə Nizaminin 800 illik yubileyi qeyd olunarkən, mühasirədə olan Stalinqradda yubiley tədbirinin keçirildiyi Ermitajın "məktəbli kabineti"ni Neva çayında dayanan "Qütb ulduzu" gəmisi işıqla təmin edib. İtalyan bəstəkarı Cakomo Puççini məşhur Turandot operasını Nizaminin "Yeddi gözəl" məsnəvisindəki hekayə əsasında yazıb. redaktə   Xarici keçidlərdə əsərləri redaktə   Təqvim Nizami 1947-ci ildə Nizaminin anadan olmasının 800 illik yubileyi, Sankt-Peterburqda geniş miqyasda qeyd olunmuşdur. Nizami 2011-ci ildə Nizaminin anadan olmasının 870 illik yubileyi Bakıda geniş miqyasda qeyd olunmuşdur. 1947-ci ildə Nizami Gəncəvinin qəbirüstü məqbərəsinin bərpasına başlanmışdır. 2012-ci ildə Nizami Gəncəvinin 870 illik yubileyi ilə bağlı “Xəmsə” Bakıda yeni formatda nəşr olunmuşdur. 1 noyabr 1939 — Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin yaradılması haqqında 4972 №-li qərar çıxarilmışdı. 6 noyabr 1967 — Bakı Metropoliteninin "Nizami" stansiyası istifadəyə verilmişdir. 6 noyabr 1952 — Librettosu Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin 1197-ci ildə tamamladığı "Yeddi gözəl" poeması əsasında yazılmış "Yeddi gözəl" baletinin premyerası Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında keçirilmişdir. 12 noyabr 2013 — Parisdəki Məktublar və Əlyazmalar Muzeyində dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvinin həyat və yaradıcılığına həsr olunan sərgi təşkil edilib. redaktə   Əsərlərdən sətirlər Dünyada nə qədər kitab var belə, Çalışıb, əlləşib gətirdim ələ, Ərəbcə, dəricə, yeri düşərkən, Buxari, Təbəri əsərlərindən. Oxudum, oxudum, sonra da vardım, Hər gizli xəznədən bir dürr çıxardım. Əlimə yetişən hər bir varaqdan Nüsxələr bağladım mən zaman-zaman. Onda ki fikrimi saldım səhmana, Dedim ki, qoy onu düzüm dastana. Oxuyan bəyənib afərin desin, Ariflər, alimlər mənə gülməsin. “Yeddi gözəl” redaktə   Kateqoriyalar Nizami Gəncəvi Nizami Gəncəvi naviqasiya şablonları Nizami Gəncəvinin əsərləri Nizami Gəncəvi haqqında filmlər Nizami Gəncəvinin heykəlləri Nizami Gəncəvi haqqında kitablar Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyi Nizami Gəncəvi Beynəlxalq Mərkəzi Nizami Gəncəvinin şərəfinə adlandırılmış yerlər redaktə   Əlaqəli portallar Ədəbiyyat Füzuli Şekspir Teatr İncəsənət