Portuqaliya prezidentlərinin siyahısı

Portuqaliya Respublikası prezidentlərinin siyahısı5 oktyabr 1910-cu ildə keçən inqilabdan sonra ölkədə respublika quruluşu təyin edilmişdi, bu vaxtdan başlayaraq Portuqaliya Respublikası prezidentləri bu siyahıda göstərilib.

Bu siyahıya yalnız Portuqaliya prezidenti kimi and gətirənlər deyil, həmçinin faktiki olaraq dövlət başçısının funksiyalarını yerinə yetirənlər də daxildir: Teofilu Braqa — respublika dövlət çevrilişindən sonra müvəqqəti hökumətin prezidenti idi; Sidoniu Paiş, Mendiş Kabesadaş, Qomiş da Koşta - inqilabçı müvəqqəti hökumətlərin başçıları olublar. Teofilu Braqa müvəqqəti hökumətin ilk və tək prezidenti idi, və buna görə birinci prezident hesab edilmir, hərçənd o sonra dövlət başçısı işləyirdi və Manuel de Arriaqa istefasından sonra Portuqaliyanın ikinci prezidenti idi.

Marselu Rebelu dı Souza Portuqaliyanin cari prezidentidir, hansi ki, 2016- cı prezident seçkilarərində qələbə qazadı.

Siyahı redaktə

Partiyasız
Portuqal respublika partiyası
Demokrat partiyası
Milli respublika partiyası
Evolyusionizm respublika partiyası/Liberal respublika partiyası
Milli ittifaq/Xalq milli təsiri
Demokrat yeniləmə partiyası
Sosializm partiyası
Sosial-demokrat partiyası
# Prezident Orijinal adı Səlahiyyətlərin başlanğıcı Səlahiyyətlərin sonu Partiya
Respublika müvəqqəti hökuməti (1910 — 1911)
-   Tiofilu Braqa[1] Joaquim Teófilo Fernandes Braga 5 oktyabr 1910 24 avqust 1911 Portuqal respublika partiyası
Birinci Portuqal respublikası (1911—1926)
1   Manuel de Arriaqa[2] Manuel José de Arriaga Brum da Silveira 24 avqust 1911 26 may 1915[İ] Portuqal respublika partiyası
sonra Demokrat partiyası
2   Tiofilu Braqa[1] Joaquim Teófilo Fernandes Braga 29 may 1915 5 avqust 1915 Demokrat partiyası
3   Bernardinu Maşadu[3] Bernardino Luis Machado Guimarães 6 avqust 1915 5 dekabr 1917[D] Demokrat partiyası
4   Sidonyu Paiş[4] Sidónio Bernardino da Silva Pais 28 aprel 1918 14 dekabr 1918[Ö] Milli respublika partiyası
5   Juan du Kantu i Kaştru[5] João do Canto e Castro Silva Antunes 14 dekabr 1918 5 oktyabr 1919 Milli respublika partiyası
6   Anton Juze de Almeyda[6] António José de Almeida 5 oktyabr 1919 5 oktyabr 1923 Evolyusionizm respublika partiyası
sonra Liberal respublika partiyası
7   Manuel Teyşeyra Qomış[7] Manuel Teixeira Gomes 6 oktyabr 1923 11 dekabr 1925[İ] Demokrat partiyası
8   Bernardinu Maşadu[3] Bernardino Luis Machado Guimarães 11 dekabr 1925 31 may 1926[D] Demokrat partiyası
Milli diktatura (1926 — 1932)
9   Mendış Kabesadaş[8] José Mendes Cabeçadas Júnior 31 may 1926 17 iyun 1926[D] Hərbi zabit
10   Qomış də Koşta[9] Manuel de Oliveira Gomes da Costa 17 iyun 1926 9 iyul 1926[D] Hərbi zabit
Yeni dövlət (1932 — 1974)
11 Oşkar Karmona[10] António Óscar de Fragoso Carmona 9 iyul 1926 18 aprel 1951а[T] Hərbi zabit
1932 ildən sonra — Milli ittifaq
-   Anton dı Oliveyra Salazar António de Oliveira Salazar 18 aprel 1951 21 iyul 1951 Milli ittifaq
12   Kraveyru Lopış[11] Francisco Higino Craveiro Lopes 21 iyul 1951 9 avqust 1958 Milli ittifaq
13   Ameriku Tumaş[12] Américo de Deus Rodrigues Tomás 9 avqust 1958 25 aprel 1974[D] Milli ittifaq
1968 ildən sonra — Xalq milli təsiri
Üçüncü respublika ( 1974-cü ildən)
14 Anton dı Şpinola[13] António Sebastião Ribeiro de Spinola 25 aprel 1974 30 sentyabr 1974[İ] Hərbi zabit
15   Fransişku də Koşta Qomış[14] Francisco Costa Gomes 30 sentyabr 1974 13 iyul 1976 Hərbi zabit
16   Ramalyu Eanış[15] António dos Santos Ramalho Eanes 14 iyul 1976 9 mart 1986 Hərbi zabit
sonra Demokrat yeniləmə partiyası
17   Maryu Suarış[16] Mário Alberto Nobre Lopes Soares 9 mart 1986 9 mart 1996 Sosializm partiyası
18   Jorje Sampayu[17] Jorge Fernando Branco de Sampaio 9 mart 1996 9 mart 2006 Sosializm partiyası
19   Kavaku Silva[18] Aníbal Cavaco Silva 9 mart 2006 9 mart 2016 Sosial-demokrat partiyası
19   Marselu Rebelu dı Souzə[19] Marcelo Rebelo de Sousa 9 mart 2016 qüvvədə olan Sosial-demokrat partiyası
  • Vaxtından əvvəl öz səlahiyyətləri qurtarıblar:
[İ] İstefaya getmişdi.
[D] Hərbi devriliş nəticəsində devirənmişdi.
[Ö] Öldürülmüşdü.
[T] Təbii səbəblərdən ölmüşdü.

Xronoloji diaqramı redaktə

Marselu Rebelu dı SouzaKavaku SilvaJorji SampayuMariu SuarişRamalyu EanişFransişku da Koşta QomişAntoniu de SpinolaAmeriku TomaşKraveyru LopişAntoniu di Oliveyra SalazarOşkar KarmonaQomiş da KoştaMendiş KabesadaşBernardinu MaşaduManuel Teyşeyra QomişAntoniu Joze de AlmeydaJuan du Kantu i KaştruSidoniu PaişBernardinu MaşaduTeofilu BraqaManuel de ArriaqaTeofilu Braqa

İstinadlar redaktə

  1. 1,0 1,1 "Teófilo Braga // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  2. "Manuel de Arriaga // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  3. 3,0 3,1 "Bernardino Machado // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  4. "Sidónio Pais // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  5. "Canto e Castro // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  6. "António José de Almeida // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  7. "Teixeira Gomes // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  8. "Mendes Cabeçadas // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-04-18 tarixində arxivləşdirilib.
  9. "Gomes da Costa // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-07-29 tarixində arxivləşdirilib.
  10. "Óscar Carmona // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  11. "Craveiro Lopes // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  12. "Américo Tomás // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  13. "António de Spinola // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2020-11-14 tarixində arxivləşdirilib.
  14. "Costa Gomes // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  15. "Ramalho Eanes // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  16. "Mário Soares // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  17. "Jorge Sampaio // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-03-20 tarixində arxivləşdirilib.
  18. "PROF. ANÍBAL CAVACO SILVA // Pagina oficial da Presidência da República Portuguesa" (portuqal). presidencia.pt. 2012-01-20 tarixində arxivləşdirilib.
  19. "Arxivlənmiş surət" (portuqal). presidencia.pt. 2016-01-25 tarixində // RTP - Rádio Televisão Portuguesa orijinalından (#bad_url) arxivləşdirilib.

Ədəbiyyat redaktə

  • Jornal de Notícias Presidents de Portugal - Fotobiografias / Museu da Presidência da República/Jornal de Notícias. — 1st ed. — Porto, 2006.

Xarici keçidlər redaktə

Həmçinin bax redaktə