Portuqaliya

Cənubi Avropada ölkə
Portuqaliya Respublikası
República Portuguesa
Portuqaliya bayrağı Coat of arms of Portugal.svg
(Bayraq)
EU-Portugal with islands circled.svg
Rəsmi dil Portuqal dili
Paytaxt Lissabon
Prezident Marselu Rebelu di Soza
Himn Portuqaliyalı
Ərazi
 - Ümumi
 - % Su
111-cı yer
92,391 km²
0.5%
Əhali
 - Ümumi
 - Əhali sıxlığı
88-ci yer
10,5 milyon (2015-ci il) [1]
114/km²
Pul Portuqaliya eskudosu, Avro
Saat qurşağı UTC +0
hərəkət_yönü sağ
iso3166kodu PT
Internet TLD .pt
Telefon kodu 351

Portuqaliya (port. Portugal) ya da Portəgiz[2], rəsmi olaraq Portuqaliya Respublikası (port. República Portuguesa) — Avropanın qərbində dövlət, İspaniya ilə həmsərhəddir. Avropa ölkəsidir. Portuqaliya roman əsilli dövlətdir və portuqal dili roman dillərinə daxildir.

Map
Portuqaliya

ƏrazisiRedaktə

Portuqaliya Respublikası Cənubi Avropada Piriney yarmadasının qərbində yerləşir, sahəsi 92,391 km²-dır. Ölkə qərbdən Atlantik okeanı şərqdən isə İspaniya ilə həmsərhəddir. Portuqaliya ərazisindən axan ən uzun çay Taxo çayıdır ki, məhz paytaxt Lissabon bu çayın sahilində yerləşir. Portuqaliya yerləşdiyi bölgəyə xas olan subtropik iqlimə malikdir. Ən yüksək nöqtəsi Azor adaları qrupuna daxil olan Piku adasında olan Ponta-du Piku (2351 m) dağıdır.

ƏhaliRedaktə

Əhalisi bu əraziyə Qərbi Roma imperiyasının parçalanması dövründə (V-VII əsrlər) köçmüş alman tayfalarından olan Vesqotların davamçılarıdır. Piriney yarmadasının Ərəb Xilafəti tərəfindən işğalından sonra əraziyə xeyli yadellilər (ərəblər, bərbərlər,yəhudilər) köçmüşdür. 1143-cü ildə bu ərazilərin Xilafətin tərkibindən çıxması ilə yadellilər qovulmuş güclü katolik dövləti yaradılmışdır.

TarixiRedaktə

1143-cu il də Portuqaliya krallığı yaradıldı. Bu dövlətin yaranmasında CALALLI Höccətin rolu böyük olmuşdur. 1497-ci ildə Vasko da Qamanın Hindistana gedən dəniz yollarının kəşfi nəticəsində müstəmləkəçilik siyasətinin başlaması. Lakin sonrakı dövrlərdə İngiltərə, Fransa, İspaniya ilə dənizdə rəqabətin uğurlu alınmaması səbəbiylə birinciliyi əldən verdi. Müstəmləkələrdə Portuqaliyanın təsiri Cənubi Amerikaya xüsusən də indiki Braziliya ərazisində daha güclü olmuşdur. Portuqaliya 1910-cu ildə Respublika elan olundu. 1976-ci ildə isə yeni konstitusya qəbul olundu.

İstinadlarRedaktə

  1. "Portuqaliya Milli Statistika Institutu : Portuqaliyanın əhalisi 2007-ci ildə 10.617.575 nəfər olmuşdur". 2009-04-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2009-04-24.
  2. http://web2.anl.az:81/read/page.php?bibid=260260&pno=7&zoom=2 Arxivləşdirilib 2021-03-03 at the Wayback Machine Coğrafiya, Q. İ. İvanov; çevirəni C. Osmanzadə; red. Sami Kamal, Azərnəşr, 1930

Həmçinin baxRedaktə