Ptolemeylər sülaləsi

Ptolemeylər sülaləsi—Misirdə iqtidarda olmuş sülalə.

Monarxiya
Əsas anlayışlar Taxt • Tac • Skeptron • Şen • Atef • Deşret • Nemes • Pşent • Seşed • Ureret • Xait • Xat • Hecet • Hemhem • Henu • Xepreş • Xepti • Çeni • Şuti • UreyTaxt-tac adı • Şəxsi ad • Hor adı • Nebti adı • Qızıl ad • Set adı • Serex • Kartuş • Monarx • Monarxizm • Tanrının lütfü • Göylər Oğlu • Şahzadə • Tacqoyma • Abdikasiya Tarix Karnak siyahısı • Sakkara siyahısı • Abidos siyahısı • Turin çar papirusu • Ptolemeylər Böyük Fərman • Şərəfli inqilab • Böyük Britaniya monarxı Qədim Roma Antoninlər • Flavilər • Konstantinlər • Yulilər-Klavdilər Bizans Yustinianlar • Feodosilər • Valentinianlar Osmanlı İmperiyası • Teymurilər dövləti Böyük Fransa inqilabı • Burbonlar • İspan inqilabı Rus çarlığı • Birinci Rusiya inqilabı Azərbaycan Atropatidlər • Alban Arşakiləri • Mehranilər • Şirvanşahlar • Qacarlar • Əfşarlar Girdiman knyazlığı • Səfəvilər İmperiyası • Şirvanşah • Şirvanşahlar dövləti Azərbaycan xanlıqları Cavanşirlər • Qarabağ xanlığı • Bakı xanlığı • Dərbənd xanlığı • Gəncə xanlığı • Talış xanlığı • Naxçıvan xanlığı • Quba xanlığı • Təbriz xanlığı • Urmiyə xanlığı • İrəvan xanlığı • Şəki xanlığı • Cavad xanlığı • Qaradağ xanlığı • Maku xanlığı • Marağa xanlığı • Mərənd xanlığı • Xalxal xanlığı • Xoy xanlığı • Şirvan xanlığı • Sərab xanlığı • Ərdəbil xanlığı • Zəncan xanlığı • Şamaxı xanlığı Əlaqəli mövzular Diktatura • Aristokratiya • Oliqarxiya • Uzurpasiya • Tiraniya Növləri Mütləq monarxiya Konstitusiyalı monarxiya Federal monarxiya İrsi monarxiya Dualistik monarxiya Parlamenli monarxiya Silki-nümayəndəli monarxiya Seçkili monarxiya Əmirlik Etnarx Səltənət vəkili Tetrarxiya Oliqarxiya Titul - Monarxiya Prinseps, İmperator, kayzer, Şahənşah, Şanyü - İmperiya Kral, konsort - Krallıq Çar - Çarlıq Şah - Şahlıq - Şahbanu Sultan - Sultanlıq Əmir - Əmirlik Knyaz - Knyazlıq Hersoq - Hersoqluq Qraf - Qraflıq Xan - Xanlıq Məlik - Məliklik Xaqan - Xaqanlıq Firon Vassallıq Markiz Doj Vikont İnfant

Tarixi

Ptolemeylər sülaləsi Makedoniyalı İsgəndərin sərkərdələrindən biri tərəfindən yaradılıb. O, Makedoniyalı İsgəndərin ölümündən sonra onun yaratdığı imperiyanı parçalayıb.

I Ptolemey Makedoniyalı yunan aristokratı Laqın oğludur. Makedoniyalı İsgəndərin ən sadiq silahdaşı, sərkərdəsi və eyni zamanda cangüdəni olmuşdur. İsgəndərin Əfqanıstan və Hindistan yürüşlərində fəal iştirak etmişdir. İsgəndərin əmri ilə e.ə. 324 cü ildə Şuşan şəhərində Əhəmənilər sülaləsinin hökmdarı II Ərdəşir/II Artakserksin nəvəsi fars aristokratı II Artobazın qızı Artakama evlənmişdir. V Ptolemey bizim eradan əvvəl 205-ci ildən 180-ci ilə qədər Misirə rəhbərlik edib.

Hökmdarları

• I Ptolemey (MÖ 305-MÖ 282) : Evli xanımı birinci olaraq Thais, ikinci olaraq Artakama, üçüncü olaraq Eurydice və dördüncü və sonucu olaraq Berenice I.
• II Ptolemey Filadelfus (MÖ 284-MÖ 246): Evli xanımı birinci olaraq I. Arsinoe ve ikinci olaraq II. Arsinoe Filadelphus.
• III Ptolemey Euergetes (MÖ 246-MÖ 222): Evli xanımı II. Berenice.
• IV Ptolemey Philopator (MÖ 222-MÖ 204): Evli xanımı III. Arsinoe.
• V Ptolemey Epiphanes (MÖ 204-MÖ 180): xanımı I Kleopatra.
• VI Ptolemey Philometor (MÖ 180-MÖ 164, MÖ 163-MÖ 145): xanımı II Kleopatra. MÖ 152'də qısa bir zaman ortaq kral Ptolemy V Eupator.
• VII Ptolemey Neos Philopator (heç hökmdar olmadı).
• VIII Ptolemey Physcon (MÖ 170-MÖ 163, MÖ 145-MÖ 116): Xanıml birinci olaraq II. Kleopatra; ikinci olaraq III Kleopatra. MÖ 131 ile MÖ 127 arasında keçici olaraq II. Kleopatra tarafından İsgəndəriyyə'dən atıldı. MÖ 124'de barışaraq geri döndü.
• II Kleopatra Philometora Soteira ([[MÖ 131]-MÖ 127): VIII Ptolemey'ye qarşı olaraq.
• III Kleopatra Philometor Soteira Dikaiosyne Nikephoros (Kokke) (MÖ 116-MÖ 101): (MÖ 116-MÖ 107) döneminde IX. Ptolemaios ve (MÖ 107-MÖ 101 döneminde X Ptolemey ortak kral.
• IX Ptolemey Lathyros (MÖ 116-MÖ. 107, MÖ 88-MÖ 81 arasinda II. Soter): Evli eşi ilk olarak IV. Kleopatra; ikinci olarak Kleopatra Selene I. Birinci hükümdarlık döneminde III. Kleopatra ile ortak olarak hükümdar.
• X Ptolemey I. Alexander (MÖ 107-MÖ 88): Evli eşi birinci olarak Kleopatra Selene I, ikinci olarak III. Berenice. MÖ 101'e kadar III. Kleopatra ile ortak olarak hükümdar.
• III Berenice Philopator (MÖ 81-MÖ 80)
• XI Ptolemey II. Alexander (MÖ 80): Evli eşi III. Berenice ve onunla ortak hüküm sürdü. Ama MÖ 80'de onu oldürttü ve sonra ancak 19 gün tek hüküm sürdü.
• XII Ptolemey Auletes Neos Dionysos (MÖ 80-MÖ 58, MÖ 55-MÖ 51): Evli eşi V Kleopatra Tryphaena.
• V Kleopatra Tryphaena (MÖ 58-MÖ 57): (MÖ 58-MÖ 55) arasında IV Berenice Epiphaneia ile ortak hükümdar.
• VII Kleopatra Philopator (MÖ 51-MÖ 30): (MÖ 51-MÖ 47) döneminde XIII Ptolemey ile; (MÖ 47-MÖ 44) döneminde XIV. Ptolemaios ile (MÖ 44-MÖ 30) döneminde XV. Ptolemaios Sezarion ortak hükümdar.
• IV Arsinoe (MÖ 48-MÖ 47): VII Kleopatraya qarşı hökmdarlıq etdi.

Xarici keçidlər

• [https://web.archive.org/web/20020508100505/http://www.tyndale.cam.ac.uk/Egypt/ptolemies/ptolemies.htm Arxivləşdirilib 2002-05-08 at the Wayback Machine]] Ptolemaios Hanedanı
• Livius, [1] Jona Lendering, Ptolemaios'lar.

Həmçinin bax

• I Ptolemey
• Qədim Misir
• Makedoniyalı İsgəndər