Rumqala Çəpniləri
Rumqala Çəpniləri — Cənub-şərqi Anadolu regionunda yaşayan Çəpni boyuna mənsub türklərdirlər. Onlar keçmiş Osmanlı şəhəri olan Rumqalada məskunlaşmışdırlar. Hazırda onlar Qaziantep ilinin şimal-şərq hissəsində yaşayırlar.
| Rumqala Çəpniləri | |
|---|---|
| Sayları və yaşadığı ərazilər | |
| Dili | Türk dili |
| Dini | Ələvi (İslam) |
| Mənşəyi | Türk |
Tarix
redaktəÇəpnilər artıq XVI əsrin əvvəllərində Rumqala regionunda mövcud idilər, lakin onların bu regiona nə vaxt köç etdiyi məlum deyildir.[1][2][3] XVII əsrin sonlarında Rumqala ətrafında məskunlaşan çepnilərin Pazarcık və Kəfərdizdə köçəri keçmişindən miras qalan talançılıqla[4][5] məşğul olduqları məlum idi.[6] Daha sonra məskunlaşmış tayfalardan bəziləri Antepdə Çəpni-Kazımiyyə təkyəsini inşa etmişdirlər.[7]
Antep Çəpni Təkyəsi
redaktəÇəpnilər tərəfindən yaradılsa da, Qaziantepdəki Çəpni təkyəsi tədricən Antep ətrafında yaşayan bütün Ələvi türkmənlərinin mərkəzinə çevrilmişdir. İlin müəyyən günlərində İslahiyyə ətrafındakı Besni, Maraş, Sakçagözü və Barak kəndlərindən insanlar ənənəvi şənliklər üçün şəhərə gəlir, eyni gündə hədiyyələr gətirir, əyləncə tədbirlərinə iştirak edir və nəhayət Çepni Dədənin əlini öpərdilər. Ziyarətçilər daha sonra Məkkədəki Zəm-zəm kimi müqəddəs sayılan lojanın quyusundan su içərdilər.[8]
Din
redaktəRegiondakı bütün Çəpnilər ənənəvi olaraq İslamın Ələvi məzhəbinə tabedirlər və inanclarına görə, onlar ənənəvi olaraq Ələvilərlə hər cür qarşılıqlı əlaqəni günah kimi qəbul edən yaxınlıqdakı sünni kürd əhalidən xüsusilə fərqlənirdilər.[9] Rumqalanın Çəpniləri Dədə Qarğın və Musayı Kazım Ocaqlarına mənsubdurlar.[2][10]
İstinadlar
redaktə- ↑ Winter, Stefan; Ade, Mafalda. Alep et sa province à l'époque ottomane (fransız). BRILL. 21 October 2019. səh. 20. ISBN 978-90-04-41400-6. 14 March 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 November 2022.
- ↑ 1 2 Akman, Erhan. "Rumkale Çepnilerinde Cem". Türk Kültürü ve Hacı Bektaş Veli Araştırma Dergisi (101). 2022: 311–350. doi:10.34189/hbv.101.005. 16 November 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 November 2022.
- ↑ Şimşek Umaç, Zeynep. "Gaziantep Çepni Ağzının Türkiye Türkçesi Ana Ağız Gruplarını Belirleyen Özellikler Bakımından Değerlendirilmesi". Journal of Turkish World Studies. 10 (1). 2010: 185–206. 25 March 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 12 November 2022.
- ↑ Sümer, Faruk. Oğuzlar (Türkmenler): tarihleri, boy teşkilâtı, destanları. Ana. 1980. səh. 330. 14 March 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 November 2022.
- ↑ Altun, Işıl. Kocaeli Suadiye/Çepni halk kültürü. Doğu Kütüphanesi. 2008. səh. 49. 14 March 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 November 2022.
- ↑ Öztürk, Mehmet. Anadolu'ya Türk kimliğini veren, Anadolu'yu Türkleştiren ve Anadolu'ya Türk şuurunu yerleştiren Oğuz Türkleri. Ledo Yayıncılık. 2007. səh. 285. 14 March 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 November 2022.
- ↑ Çam, Nusret. Türk kültür varlıkları envanteri: Gaziantep 27. Türk Tarih Kurumu Yayınları. 2006. səh. 673. 14 March 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 November 2022.
- ↑ Sevinç, Necdet. Gaziantep'de yer adları ve Türk boyları, Türk aşiretleri, Türk oymakları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. 1983. səh. 51. 14 March 2024 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 November 2022.
- ↑ Aydın, Ayhan. "CAHİT TANYOL". ayhanaydin.info. 10 November 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 30 May 2022.
- ↑ Aksüt, Hamza. Aleviler: Türkiye, İran, İrak, Suriye, Bulgaristan : araştırma-inceleme (türk). Yurt Kitap-Yayın. 2009. səh. 42. ISBN 978-975-9025-61-8. İstifadə tarixi: 18 November 2022.