Rupertin torpağı
Rupertin torpağı, və ya Şahzadə Rupertin torpağı — Şimali Amerikadakı ərazi, Hudzon körfəzi hidroqrafik hövzəsinin bir hissəsini işğal etdi. Hudson's Bay şirkətinə aiddir. Bölgəyə şirkətin ilk qubernatoru Şahzadə Rupertin adı verildi[1].
Rupertin Torpağı müasir Kanadanın mərkəzi hissəsini tutur, lakin kiçik bir hissəsi Amerika Birləşmiş Ştatlarındadır. Əvvəllər Rupertin ərazisi olan ərazi demək olar ki[2], Manitobanın hamısını, Saskaçevanın əksəriyyətini, cənub Alberta, cənub Nunavut, Ontario və Kvebekin şimal hissələrini, habelə Minnesota və Şimali Dakota əyalətlərinin bir hissəsini əhatə edir[3].
Tarixi
redaktə1670-ci ildə İngiltərə Kralı II Çarlz Hudzon Körfezi Şirkəti adlanan bir şirkətə Hudson Körfəzinə axan bütün çayların istismarı üzərində inhisar verdi və beləliklə şirkəti nəhəng bir ərazinin sahibi etdi. Təxminən 3.9 milyon kvadrat kilometrə sahib idi - bu, bugünkü Kanada ərazisinin üçdə birindən çoxdur[4].
1821-ci ildə Monreal Şimali-Qərb şirkəti və Hudzon Körfezi Şirkəti birləşdirildi və şirkət genişləndi[5].
1870-dən bir müddət əvvəl ticarət inhisarı ləğv edildi və ərazidə ticarət istənilən sahibkar üçün açıq idi. Şirkət, Rupertin 1868-ci il tarixli Torpaq Qanununa uyğun olaraq sahib olduğu yerləri Kanada Dominionuna satdı. Torpaqlar Şimali-Qərb Əraziləri adı altında Kanadanın bir hissəsi oldu[6].
Bu gün Rupertin Torpağının adı Kanadadakı İngilis Kilsəsinin metropolü və piskoposudur.
İstinadlar
redaktə- ↑ "Hudson's Bay Company, Struggle for Control of the Fur Trade: 18th Century". The Canadian Encyclopedia. 23 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 January 2017.
- ↑ Government of Canada. "Rupert's Land Act, 1868 - Enactment No.1". Department of Justice. 13 September 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 January 2017.
- ↑ "Royal Charter of the Hudson's Bay Company". Hudson's Bay Company. 24 April 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 January 2017.
- ↑ "Rupert's Land, Massive Land Transfer". The Canadian Encyclopedia. 2 May 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 January 2017.
- ↑ McNeil, Kent. "Sovereignty and the Aboriginal Nations of Rupert's Land". Manitoba History. Number 37 (Spring/Summer). 1999. 4 December 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 3 January 2017.
- ↑ Ray, Arthur J., 1941-. Bounty and benevolence : a history of Saskatchewan treaties. Miller, J. R. (James Rodger), 1943-, Tough, Frank, 1952-. Montreal [Que.]: McGill-Queen's University Press. 2000. ISBN 978-0-7735-6826-6. OCLC 181843673.
Ədəbiyyat
redaktə- Ens, Gerhard John; Macleod, R. C.; Binnema, Theodore. From Rupert's Land to Canada. University of Alberta. 2001. ISBN 978-0-88864-363-6.
- Grant, Cuthbert. The English River Book: A North West Company Journal and Account Book of 1786. McGill-Queen's University Press. 1990. ISBN 978-0-7735-6213-4. 2021-08-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-19.
- Davis, Richard Clarke. Rupert's Land: A Cultural Tapestry. Wilfrid Laurier Univ\ersity Press. 1988. ISBN 978-0-88920-976-3. 2021-08-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-19.
- Gillespie, Greg. Hunting for Empire: Narratives of Sport in Rupert's Land, 1840-70. UBC Press. 2007. ISBN 978-0-7748-4038-5. 2021-05-29 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-05-19.
- Hudson's Bay Company. An Ordinance for the More Effectual Administration of Justice, In the Colony of Rupertsland. London: J. Brettell.
- Stubbs, Roy St. George. Four Recorders of Rupert's Land; A Brief Survey of the Hudson's Bay Company Courts of Rupert's Land. Winnipeg, Manitoba, Canada: Peguis Publishers. 1967.
- Tucker, Sarah. The Rainbow in the North: a Short Account of the First Establishment of Christianity in Rupert's Land by the Church Missionary Society. London: James Nisbet & Co. 1851.
Xarici keçidlər
redaktə- The Centre for Rupert's Land Studies - The University of Winnipeg
- "Canada Buys Rupert's Land", CBC
- Stout Hearts for Stey Braes: Hudson Körfəzi şirkətinin son illərində Rupertdən kənarda bir ölkədəki həyat, insanlar və hadisələr və Kürk ticarəti üçün qala tutmaq üçün zəhmət çəkən sərt kişilərin qrupuna baxış ”, əlyazma Dartmout Kollec Kitabxanasında