Rusca Vikipediya
Rusca Vikipediya (rus. Русская Википедия) — Vikipediyanın rus dilində olan bölməsidir.
Rusca Vikipediya | |
---|---|
URL | ru.wikipedia.org |
Layihənin mahiyyəti | qeyri-kommersiya təşkilatı |
Saytın tipi | onlayn ensiklopediya |
Qeydiyyat | məcburi deyil |
Dil | rus dili |
Sahibi | Vikimedia Fondu |
Yaradılma tarixi | 17 may 2001[1] |
Məqalələrin sayı | 2.007.714 (7-ci yer) |
Faylların sayı | 256.125 |
Səhifələrin sayı | 8.056.757 |
Redaktələrin sayı | 140.906.852 |
İstifadəçilərin sayı | 3.654.636 |
Aktiv istifadəçilərin sayı | 8.798 |
İnzibatçıların sayı | 66 |
Dərinlik | 158,8 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
11 ölkədə: Rusiyada, Ukraynada, Belarusda, Qazaxıstanda, Moldovada, Ermənistanda, Özbəkistanda, Azərbaycanda, Qırğızıstanda, Tacikistanda və Türkmənistanda digər dilli Vikipediyanın bölmələri arasında ziyarət sayına görə birincidir. Dünyada isə Fransızca Vikipediya ilə 5–6 yerləri bölür[2].
Tarix
redaktə- 11 may 2001 — russian.wikipedia.com domendə RuVikinin anonsu
- 30 dekabr 2004–10 000 məqalə.
- 31 dekabr 2005–50 000 məqalə.
- 2006
- 16 avqust — 100 000 məqalə.
- 29 noyabr — "Elm və Təhsil" nominasiyasında "Runet 2006 mükafatı".
- 2007
- 4 sentyabr — 200 000 məqalə.
- 27 – 28 oktyabr — Peterburqda birinci Viki-konfrans.
- 27 noyabr — "Elm və Təhsil" nominasiyasında "Runet mükafatı".
- 2008
- 17 mart — 250 000 məqalə.
- 19 may — RuViki məqalələr saya görə top 10 girib. Latın alfavit olmayan topda isə 2-ci yerdədir (1-ci Yaponca Vikipediyfiladır).
- 18 iyul — 300 000 məqalə.
- 18 – 19 oktyabr – Moskvada ikinci Viki-konfrans.
- 2009
- 16 iyun — 400 000 məqalə.
- 7 oktyabr — dəyişikliklərin sayı 20 000 000 çox olub.
- 24 – 25 oktyabr — Peterburqda Viki-konfrans.
- 25 noyabr — "Elm və Təhsil" nominasiyasında "Runet 2009 mükafatı".
- 2010
- 25 fevral — 500 000 məqalə.
- 8 – 9 may — Rostov-na-donuda Viki-konfrans.
- 8 oktyabr — 600 000 məqalə.
- 15 oktyabr — dəyişikliklərin sayı 30 000 000 çox olub.
- 25 noyabr — "Elm və Təhsil" nominasiyasında "Runet 2010 mükafatı".
- 2011
- 24 fevral — Niderlandca və Portuqalca Vikipediyanı və məqalə sayına görə keçib və 8-ci yerdə yerləşmiş.
- 12 aprel — 700 000 məqalə.
- 10 dekabr — 800 000 məqalə.
- 2012
- 8 sentyabr — 800 000 məqalə.
- 2013
- 11 may — 1 000 000 məqalə.
Azərbaycan və azərbaycanlılara dair məqalələri
redaktəRusca Vikipediyada Azərbaycan və azərbaycanlılara dair, xalqın ayrı-ayrı nümayəndələri, eləcə də mədəniyyəti və tarixi barədə yazılmış məqalələrdən maraqlı məlumatlar əldə etmək mümkündür. Könüllü redaktorların yazdığı bu məqalələr özündə Azərbaycan haqda ən qədim dövrlərdən tutmuş bu günə kimi bir çox məlumatı cəmləşdirir.
Qıraqdan baxanda "Vikipediya"nın, xüsusən rus bölməsinin hamı üçün faydalı və maraqlı bir informasiya mənbəyi olduğu təsəvvürü yaranır, amma heç də belə deyil. Çünki bu tip layihələri öz məqsədləri üçün istifadə etməyə çalışanlar kifayət qədərdir və "Vikipediya"da da belələri var. Xüsusən də ermənilər.
Erməni təbliğatçıları "Vikipediya"nın imkanlarını çox tez qiymətləndirib Azərbaycan və Ermənistana dair məqalələri təbliğat məhsulu ilə təchiz etməyə başlayıblar. "Vikipediya"nın səhifələrində həqiqət kimi təqdim edilən erməni yalanlarına və uydurmalarına tez-tez rast gəlmək mümkündür. Ortalığa bunun necə mümkün olduğu, uydurma erməni təbliğatının bu sayta necə yol tapdığı barədə sual çıxır. Cavab isə çox sadədir – pul.
"Vikipediya"da erməni təbliğatının məhsullarını yerləşdirməklə milliyətcə erməni olmayan, muzdla çalışan iki "könüllü" redaktor var – Şextman Pavel İosifoviç və Qomoz Vadim Voldemaroviç. Öz sponsorlarının göstərişi ilə işləyən bu adamlara "Vikipediya"nın rus bölməsinin Viktoriya Doronina, Aleksandr Nelyubov və hazırda bu saytda fəaliyyətini dayandırmış Yevgeni Genkin kimi administratorları yaxından köməklik edir.
Erməni təbliğatçıları faktları təhrif edir, yanlış mənbələrə istinadən yalan məlumatlar, böhtan xarakterli "faktlar" yaymaqla məşğul olur. Bəzən administratorlar arasında olan tərəfdarları onların dadına çata bilmir. Bu zaman onlar başqa yollara da əl atırlar. Məsələn, 2010-cu ilin mayında bu adamların sifarişi və iştrakı ilə "Vikipediya"nın bir qrup azərbaycanlı redaktorunun şəxsi email ünvanı qırılıb və onların şəxsi yazışmaları erməni saytlarında yerləşdirilmişdi. Göründüyü kimi, burada çalışan erməni muzdluları hər vəchlə sponsorlarının onlara göstərdiyi etibarı və sərf etdiyi maliyyəni doğrultmağa çalışır.
Azərbaycan tərəfində isə vəziyyət tamamilə fərqlidir. Bizdə pulla çalışan redaktorlar yoxdur. Əslində kimisə pulla "Vikipediya"da işləməyə cəlb etmək "Vikipediya"nın qaydalarına ziddir, amma lakin rus bölməsinin administratorları buna göz yumur.
2011-ci ilin ilk günlərində "Vikipediya"nın rus bölməsinin seçilmiş məqalələri sırasına ermənipərəst administrator Viktoriya Doroninanın köməyi ilə dahi Azərbaycan şairi Nizami Gəncəvi barədə cəfəng məlumatlarla dolu sifarişli məqalə ("Кампания по приданию Низами статуса национального азербайджанского поэта") daxil edilib. Müəllifləri iki erməni muzdlusu olan bu məqalə ilə əlaqədar azərbaycanlı redaktorlar orada yazılanların yalan olduğunu sübut edən bütün lazımi faktları təqdim etsələr də, buna məhəl qoyulmayıb. Bu fakt da bir daha onu sübut edir ki, "Vikipediya"nın rus bölməsi də erməni təbliğatçılarının təbliğat maşınlarına əlavə edilib.
Erməni muzdluları "Vikipediya"nın başlıca prinsiplərindən olan aşkarlıq, qərəzsizlik və neytrallıq prinsiplərini kobud şəkildə pozmaqla yanaşı, ensiklopediyanın rus bölməsinə olan etibarın azalmasına da səbəb olublar. Heç şübhə yoxdur ki, "Vikipediya"dakı "erməni təcrübəsini" digər düşərgələrin nümayəndələri də öyrənəcək və tətbiq etməyə çalışacaq. Bu isə "Vikipediya"nın neytral və azad bir resurs kimi sonu olacaq.
Mənbə
redaktə- АЛИ ГАДЖИЗАДЕ, АРМЯНСКИЙ СЛЕД В РУССКОЙ ВИКИПЕДИИ Arxivləşdirilib 2011-01-22 at the Wayback Machine (rus.)
- Əli HACIZADƏ, "VİKİPEDİYA"nın RUS BÖLMƏSİNDƏ ERMƏNİ BARMAĞI Arxivləşdirilib 2011-01-26 at the Wayback Machine (az.)
İstinadlar
redaktə- ↑ История правок Заглавной страницы (History of HomePage) в Архиве Интернета.
- ↑ "Wikimedia Traffic Analysis Report – Wikipedia Page Views Per Country – Breakdown". 2011-08-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-08-11.