Süni intellekt bumu

Süni intellekt bumu (ing. AI boom) — süni intellekt sahəsində davam edən sürətli və görünməmiş inkişaf dövrü. Generativ süni intellekt yarışı 2016 və ya 2017-ci ildə OpenAI-nin yaradılması ilə ciddi şəkildə başlayan bu bumun əsas komponentidir.[1] OpenAI-nin yaradıcı AI sistemləri, məsələn müxtəlif GPT modelləri (2018-ci ildən başlayaraq) və DALL-E (2021) bunun idarə edilməsində mühüm rol oynamışdır.[2][3][4]

2022-ci ildə böyük dil modelləri çatbot tətbiqləri üçün istifadə oluna biləcək şəkildə təkmilləşdirildi. Mətndən şəklə çevirən modellər elə bir nöqtədə idi ki, yaratdıqları insan tərəfindən yaradılmış təsvirlərdən demək olar ki fərqlənmirdi[5]nitq sintezi proqramı insan nitqini səmərəli şəkildə təkrarlaya bilirdi.[6]

2022-ci ilin sonu və 2023-cü il ərzində onlarla yeni veb-sayt və AI çatbotları ortaya çıxdı, çünki Big Tech bazarda möhkəmlənməyə çalışırdı və süni intellekt alətlərinin hər yerdə görünməmiş artımına səbəb oldu.[7]

Süni intellekt bumuna ictimai reaksiya qarışıq olub, bəzi tərəflər süni intellektin yaratdığı yeni imkanları, onun bəşəriyyətə fayda gətirmək potensialını və mükəmməlliyini tərifləyir,[8] digər tərəflər isə onu iş təhlükəsizliyini təhdid etdiyinə, cavablarında "anlaşılmaz" olduğuna və proqramlaşdırma suallarına səhv cavab verməsinə görə qınayıblar.[9][10][11][12]

Dil modeli

redaktə

GPT-3, OpenAI tərəfindən 2020-ci ildə yayımlanan insan tərəfindən yazıldığını müəyyən etmək çətin olan yüksək keyfiyyətli mətn yaratmağa qadir olan böyük bir dil modelidir.[13] ChatGPT-də GPT-3.5 adlı təkmilləşdirilmiş versiyadan istifadə edilib. O daha sonra detallə cavabları və bir çox elmi mövzudakı aydın cavabları ilə diqqəti cəlb edib.[14] GPT-4 adlı yeni versiya 14 mart 2023-cü ildə yayımlanıb və Microsoft Bing axtarış sisteminə inteqrasiya olunub.[15][16] Digər dil modellərinə Google-un PaLM modeli və Meta Platforms-un LLaMA kimi modellər aid edilə bilər.

2023-cü ilin yanvarında birdilli mətnləri təkmilləşdirmək üçün süni intellektə əsaslanan DeepL Write yayımlandı.[17]

Həmçinin bax

redaktə

İstinadlar

redaktə
  1. "Why am I not terrified of AI?". Shtetl-Optimized (ingilis). 2023-03-06. 2023-05-12 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-19.
  2. Newman, Daniel. "Exploring The Ins And Outs Of The Generative AI Boom". Forbes (ingilis). March 14, 2023. 2023-03-28 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-14.
  3. "The AI boom: lessons from history". The Economist. 2023-03-13. 2023-03-13 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-15.
  4. Kafka, Peter. "The AI boom is here, and so are the lawsuits". Vox (ingilis). 2023-02-01. 2023-05-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-15.
  5. Vincent, James. "All these images were generated by Google's latest text-to-image AI". The Verge (ingilis). 2022-05-24. 2023-02-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-15.
  6. Cox, Joseph. "AI-Generated Voice Firm Clamps Down After 4chan Makes Celebrity Voices for Abuse". Vice (ingilis). January 31, 2023. 2023-05-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-15.
  7. Firth-Butterfield, Kay. "2022 was a big year for AI development. In 2023, we must decide how best to use it". Asia News Network. 18 January 2023. 19 March 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 May 2023.
  8. Eapen, Tojin T.; Finkenstadt, Daniel J.; Folk, Josh; Venkataswamy, Lokesh. "How Generative AI Can Augment Human Creativity". Harvard Business Review. 2023-06-16. ISSN 0017-8012. 2023-06-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-20.
  9. McKendrick, Joe. "No matter how sophisticated, artificial intelligence systems still need human oversight". ZDNET (ingilis). May 17, 2020. 10 May 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 May 2023.
  10. Sukhadeve, Ashish. "Council Post: Artificial Intelligence For Good: How AI Is Helping Humanity". Forbes (ingilis). February 9, 2021. 9 May 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 May 2023.
  11. "Could AI advancements be a threat to your job security?". Learning People. 9 May 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 May 2023.
  12. Zinkula, Jacob; Mok, Aaron. "ChatGPT may be coming for our jobs. Here are the 10 roles that AI is most likely to replace". Business Insider. June 4, 2023. 9 May 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 May 2023.
  13. Sagar, Ram. "OpenAI Releases GPT-3, The Largest Model So Far". Analytics India Magazine (ingilis). 2020-06-03. 2020-08-04 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-15.
  14. Lock, Samantha. "What is AI chatbot phenomenon ChatGPT and could it replace humans?". The Guardian (ingilis). 2022-12-05. ISSN 0261-3077. 2023-01-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-15.
  15. Lardinois, Frederic. "Microsoft's new Bing was using GPT-4 all along". TechCrunch (ingilis). 2023-03-14. 2023-03-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-15.
  16. Derico, Ben; Kleinman, Zoe. "OpenAI announces ChatGPT successor GPT-4". BBC News (ingilis). 2023-03-14. 2023-05-15 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-03-15.
  17. Ziegener, Daniel. "DeepL Write: Brauchen wir jetzt noch eine menschliche Lektorin?". Golem.de. 17 January 2023. 6 February 2023 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 15 March 2023.