Sürəyyə Bəylərbəyova

Sürəyya Bəylərbəyova (tam adı:Sürəyya Səfərəli qızı Bəylərbəyova; d.3 fevral 1897, Bakı — ö.14 mart 1977, Bakı) — tərcüməçi, 1939-cu ildən Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin üzvü.

Sürəyyə Bəylərbəyova
Sürəyya Səfərəli qızı Bəylərbəyova
Doğum tarixi	3 fevral 1897
Doğum yeri	Bakı, Bakı qəzası, Bakı quberniyası, Rusiya imperiyası
Vəfat tarixi	14 mart 1977 (80 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR
Vətəndaşlığı	Rusiya imperiyası → AXC → SSRİ
Milliyyəti	azərbaycanlı
Mükafatları	"Fədakar əməyə görə" medalı

Həyatı

S.Bəylərbəyova 1897-ci ildə fevralın 3-də müəllim ailəsində anadan olmuşdur. 5 yaşında ata-anasını itirdiyindən yazıçı S.S.Axundovun köməyi sayəsində dövlət hesabına pansionatda saxlanır. Orada olduğu müddətdə müqəddəs Anna adına Bakı qadın gimnaziyasını qızıl medalla bitirir, 1913–19-cu illərdə Bakıda III şəhər qadın rus-tatar məktəbində müəllimlik edir. 1929-cu ildə Əli Bayramov adına qadınlar klubuna üzv olmuş, burada ictimai əsasla işləmiş, həm də stenoqrafçı kursunda oxumuşdur. 1977-ci ildə martın 14-də vəfat etmişdir.

Fəaliyyəti

1931–33-cü illərdə Bakı kino idarəsində işlər müdiri işləyərkən onu bədii tərcümə problemi cəlb edir. İlk tərcümələri A.Bartonun əsərləri olur. 1938-ci ildən Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatında işlədiyi vaxtdan tərcüməçiliklə məşğul olmağa başlayır. Müasir Azərbaycan ədəbiyyatının fonduna daxil olan bədii əsərlərin əksəriyyətini, klassik poeziyadan və zəngin şifahi xalq ədəbiyyatından nümunələri yüksək səviyyədə hərfi tərcümə etmiş, beləliklə, bədii tərcümə ustalarına kömək etmişdir. M.S.Ordubadinin "Dumanlı Təbriz" romanını, A.Şaiqin, Mir Cəlalın hekayələrini, C.Cabbarlının "1905-ci ildə", "Od gəlini" pyeslərini, M.İbrahimovun "Həyat" pyesini, "Azərbaycan nağılları"nı, S.Vurğunun "Vaqif", "Fərhad və Şirin" mənzum dramlarını rus dilinə tərcümə etmişdir. 1934-cü ildən vəfat edənə qədər Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında çalışmışdır. 1941–45-ci illərdə illər İkinci Dünya müharibəsində "Fədakar əməyə görə" medalı ilə təltif edilmişdir.

Tərcümələri

• A.Barto. "Qardaşlar", (1931);
• S.Fedarçenko "Sonunu kim tapa bilər?" (1931);
• A.Barto "1 may" (1932);
• A. və R.Barto "Ağlağan qız" (1938)

Mənbə

• Teymur Əhmədov. Azərbaycan yazıçıları (XX–XXI yüzillikdə) ensiklopedik məlumat kitabı. Bakı: "Nurlar", 2011.