Samaria Milli Parkı

Samaria dərəsi (yun. Φαράγγι της Σαμαριάς), həmçinin Samaria Milli Parkı — Yunanıstanın Krit adasında yerləşən dərə. Samaria dərəsi Avropanın ən böyük dərələrindən biri hesab olunur. Samaria dərəsi Krit adasının cənub-qərbində, Lefka-Ori silsiləsində yerləşir. Ərazi Krit adasının Sfakiya əyalətinə aiddir. Samaria Milli Parkı adanın görməli yerlərindən biri hesab edilir. Dərənin uzunluğu 13 km, eni isə 3,5–0.5 km arasında dəyişir. Dərənin çıxışından 3 km cənubda Agiya-Rumeli kəndi yerləşir. Kəndə avtobusla gəlmək mümkündür.

Samaria Milli Parkı (Samaria dərəsi)
yun. Φαράγγι της Σαμαριάς
BTMB kateqoriyası — II (Milli park)
Yaradılma tarixi	1962
Yerləşməsi
35°16′16″ şm. e. 23°57′41″ ş. u.
Ölkə	Yunanıstan
Region	Krit
Yaxın şəhər	Xanya
Samaria Milli Parkı (Samaria dərəsi)
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Dərə öz adını XIV əsrə aid Müqəddəs Mariya bizans kilsəsindən götürmüş. Kilsə keçmiş Samaria kəndinin yaxınlığında yerləşir.

Tarixi

Dərəyə eniş

Samaria dərəsə qədim zamanlardan məskunlaşma ərazisi olmuşdur. Ərazidə Apollon və Artemidanın şərəfinə ucaldılmış məbədlərin qalıqları aşkar edilmişdir. E.ə. VI əsrdə dərənin sonunda Tara (Τάρρα) şəhəri salınmış. Şəhər kiçik olsa da müstəqil idi və özünün xüsusi pul sikkələri var idi. Sikkəlnin bir üzündə vəhşi keçinin başı, digər üzündə isə arı təsvir olunmuşdur. Dərədən Tareos çayı axırdı. Dərədə ki, Tara şəhəri haqqında Siciliyalı Diodor, Böyük Plini və s. tarixçilər məlumat vermişlər.

1962-ci ildə dərə milli park statusunu almış. Bu tarixdən sonra Samaria kəndi məskunlaşmağa başladı. Qoruğun ümumi sahəsi 4850 hektardır.

2000-ci ildən qoruğa il ərzində 200 min ziyarətçi gəlir.

Fauna və florası

Kri-kri dağ keçisi

Qoruğun yaradılmasında məqsəd Lefka-Orinin unikal təbiətini və endemik krit dağ keçisi olan kri-krini qorumaqdır. Kri-kri ilə yanaşı dərə ərazisində digər nadir heyvan və quşlar mövcuddur. Sayı azalmaqda olan vəhşi pişik, müxtəlif qartal, dələ, porsuq ərazinin diqqət çəkən heyvanlarındandır.

Bitkilərdən krit endemikləri daha geniş yayılmış. Məsələn: diktamos və ya erondas, həmişəyaşıl sərv. Digər bitki növlərindən şam, çinar, palıd, krit ağcaqayını və eben ağacını misal göstərmək olar.

Ədəbiyyat

• • Андонис Г. Плимакис. Ущелье Самарья / Перевод Ирини И. Наумиди. — G. Detorakis, Heraklion Biomechanical Area, 1998.