Çuykov Semyon Afanasyeviç — Semyon Afanasyeviç (17 (30) oktyabr 1902, Bişkek, Rusiya Türkistanı general-qubernatorluğu18 may 1980[1][2], Moskva) — rus boyakarı. SSRİ xalq rəssamı (1963). SSRi Rəsamlıq Akademiyasının həqiqi üzvü (1958), SSRİ Dövlət mükafatıtı laureatı (1949, 1951). Beynəlxalq Nehru mükafatı laureatı (1967).

Semyon Çuykov
Doğum tarixi 17 (30) oktyabr 1902
Doğum yeri
Vəfat tarixi 18 may 1980(1980-05-18)[1][2] (77 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti rəssam, vizual incəsənət rəssamı
Təhsili
Janr peyzaj
Üzvlüyü
Mükafatları "Lenin" ordeni "Qırmızı əmək bayrağı" ordeni "Şərəf nişanı" ordeni "Əməkdə fərqlənməyə görə" medalı "1941–1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı
SSRİ xalq rəssamı "Stalin" mükafatı
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

redaktə

Moskvada Ali Bədii-Tekniki Emalatxanalarda-Ali Bədii-Tekniki İnstitutda oxumuşdur (1924-1930). Moskvada Rəssamlıq Akademiyasında (1930-1932) və V.İ.Surikov ad. Rəsamlıq İnstitunda (1947-1948) dərs demişdir. Uzun illər Qırğızıstanda yaşayıb-yaratmışdır.[3]

Yaradıcılığı

redaktə

"Bizim Qırğızıstanda" (1946-1967), "Bizim qardaşlar" (1952-1967) və s. silsilə əsərləri, "Səhər" (1947), "Yolda", "Himalay dağları" Bombeydə axşam sahil küçəsində" (hamsı 1954), "Qara madonna" (1962), "Dirilik suyu" (1966), "Onlar yaşamaq istəyirlər" (1967), "Əbədiyyətə qovuşma" (1973), "Arzular" (1975), "Heykəl ilə avtoportret" (1979) və s. ən yaxşı tablolarındandır. 1933-cü ildən onun bütün yaradıcılıq həyatı Qırğızıstanla bağlıdır. O, incəsənət muzeyi yaratdı, onun ilk fondlarında Moskva və Leninqrad muzeyləri məşhur rus və sovet rəssamlarının onlarla əsərini bağışlayırdı: K.Korovin, N.Rerix, V.Tropinin, Vereşşaqinin və s. 1935-ci ildə respublikada rəssamlıq studiyası açıldı, onun əsasında 1939-cu ildə bu gün S. A. Çuykovun adını daşıyan rəssamlıq məktəbi açıldı.[4] Rəssamın ilk fərdi sərgisi 1938-ci ildə Moskvada keçirilib. Rəssam yaradıcılığını davam etdirdi və 1939-cu ildə Moskvadakı Yazıçılar Evində onun əsərlərinin İkinci Fərdi Sərgisi keçirildi. 1950-60-cı illərdə çox səyahət etdi: Hindistan, İtaliya, Fransa, Yunanıstan, Bolqarıstan. Bu ölkələrdən o, müxtəlif eskizlər və qələm eskizləri şəklində zəngin material gətirirdi. Qırğızıstan, Hindistan xalqına və təbiətinə həsr olunmuş janr rəsmləri və mənzərələri (“Hindistanın adi xalqı haqqında”, 1957-1960-cı illər). 1947-1948-ci illərdə Moskva İncəsənət İnstitutunda dərs demişdir. V. I. Surikov. Qırğızıstan SSR Rəssamlar İttifaqı Təşkilat Komitəsinin sədri (1933), Qırğızıstan SSR Rəssamlar İttifaqının sədri (1934-1937, 1941-1943). SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının fəal üzvü (1958). SSRİ Rəssamlar İttifaqının üzvləri. 1966-cı ildə o, İ.V.Stalinin reabilitasiyası əleyhinə 25 mədəniyyət və elm xadiminin Sov.İKP MK-nın baş katibi L.İ.Brejnevə məktubunu imzalayıb.[5].


İstinadlar

redaktə
  1. 1 2 Starodub T. K. Semyon Chuykov // Chuykov, Semyon (ing.). // Grove Art Online / J. Turner [Oxford, England], Houndmills, Basingstoke, England, New York: OUP, 2017. doi:10.1093/GAO/9781884446054.ARTICLE.T017683
  2. 1 2 The Fine Art Archive. 2003.
  3. Azərbaycan Milli Ensiklopediyası. VI. Bakı: Elmi Mərkəzi. 2015. ISBN 978-9952-441-11-6 978-9952-441-00-0.
  4. "Чуйков Семен Афанасьевич " ВРЕМЯ.КГ". 2019-10-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-16.
  5. "Письма деятелей науки и культуры против реабилитации Сталина". 2012-11-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-06-16.

Xarici keçidlər

redaktə