Seyid Mehmed Zeynalabdin Əfəndi

Seyid Mehmed Zeynalabdin Əfəndi (6 noyabr 1667, İstanbuloktyabr 1751, İstanbul) — Osmanlı alimişeyxülislamı.[1]

Mehmed Zeynalabdin Əfəndi
ƏvvəlkiHəyatizadə Mehmed Əmin Əfəndi
SonrakıƏbuishaqzadə Əsad Əfəndi
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri İstanbul, Osmanlı imperiyası
Vəfat tarixi (83 yaşında)
Vəfat yeri İstanbul, Osmanlı imperiyası
Atası Manisalı Mahmud Əfəndi

Həyatı

redaktə

6 noyabr 1667-ci ildə İstanbulda dünyaya gəldi. Atası Manisalı qazəsgər Mahmud Əfəndidir. Doğulduğu əsnada atası hələ müdərris idi. 2 yaşındaykən isə atası Hələb, ardından Bursa və 1683-cü ildə İstanbul qazısı oldu. Bütün bu illər ərzində mədrəsə təhsilini tamamlayan Zeynalabdin Əfəndi bu əsnada şeyxülislam Əbəzadə Abdullah Əfəndinin qızıyla evləndi. Ankaralı Mehmed Əfəndinin şeyxülislamlığı illərində 1687-ci ilin fevralında müdərrislik dərəcəsi qazandı.

Müxtəlif mədrəsələrdə xidmət etməsinin ardından qazı olaraq təyinat aldı. 1704-cü ilin noyabrında Saloniki, 1710-cu ilin martında Misir, 1715-ci ildə İstanbul qazılığına gətirildi. 1722-ci ilin fevralında naqibüləşraflığa, həmin ilin iyununda isə Anadolu qazəsgərliyinə yüksəldi. 1728-ci ilin mayında və 1732-ci ilin iyulunda 2 dəfə Rumeli qazəsgəri oldu. 1 ay sonra Ömər Əfəndinin ölümü ilə boşalan naqibüləşraflıq vəzifəsi yenidən Zeynalabdin Əfəndiyə verildi. 1735-ci ildə həcc ziyarətinə getdi və döndükdən sonra 1739-cu ilin fevralında üçüncü dəfə Rumeli qazəsgəri oldu.[2] 1744-cü ilin dekabrında Mehmed Dədə Əfəndinin yerinə üçüncü dəfə naqibüləşraflığa gətirildi. 1746-cı ilin avqustunda dördüncü dəfə Rumeli qazəsgəri, 25 oktyabr 1746-cı ildə isə şeyxülislamlığa yüksəldi. Bu əsnda səksən yaşlarında olan Zeynalabdin Əfəndi bu səbəblə aktiv siyasət apara bilmədi. 2 ilə yaxın bu vəzifədə qaldıqdan sonra 20 iyul 1748-ci ildə vəzifədən alındı və Anadolu hisarı yaxınlığındakı sahil köşkünə çəkildi. 1751-ci ilin oktyabrında burada vəfat etdi və Əyyubsultanda Kiçik Əmir Əfəndi türbəsinin həyətinə dəfn edildi.[3]

Mənbə

redaktə
  • BA, İbnülemin-Tevcîhat, nr. 2215;
  • Râşid, Târih, V, 440;
  • Devhatü’l-meşâyih, s. 95;
  • İsmet, Tekmiletü’ş-Şekāik, s. 186–190;
  • Sicill-i Osmânî, II, 443;
  • Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, IV/2, s. 476;
  • a.mlf., İlmiye Teşkilâtı, s. 184;
  • Danişmend, Kronoloji, V, 140;

İstinadlar

redaktə
  1. Abdülkadir Altunsu, Osmanlı Şeyhülislâmları, İstanbul 1972, s. 131.
  2. İlmiyye Salnâmesi, s. 522–523 (fetvasından bir örnekle);
  3. İzzî, Târih, İstanbul 1199, vr. 70b-71a, 175b-176a, 262a-b;