Soviç ilankölgəsi

Soviç ilankölgəsi (lat. Ferula szowitziana) — bitkilər aləminin çətirçiçəklilər dəstəsinin çətirkimilər fəsiləsinin i̇lankölgəsi cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilmək təhlükəsində olanlar" kateqoriyasına aiddir – EN B1abc (ii,iii,iv). Azərbaycanın nadir növüdür.

Soviç ilankölgəsi
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Klad: Diaphoretickes Ranqsız: Arxeplastidlər Aləm: Bitkilər Klad: Streptofitlər Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Klad: Asterids Klad: Campanulids Dəstə: Çətirçiçəklilər Fəsilə: Çətirkimilər Yarımfəsilə: Apioideae Triba: Scandiceae Yarımtriba: Ferulinae Cins: İlankölgəsi Növ: Soviç ilankölgəsi
Beynəlxalq elmi adı
Ferula szowitziana DC., 1830
Şəkil axtarışı NCBI   555415

Qısa morfoloji təsviri

Çoxillik bitkidir.Bitkinin hündürlüyü 50 sm-dir. Kökətrafı yarpaqları üçküncdür, üçər bölümlüdür, son ayları lansetvari və ya ovalvaridir, 15 mm uzunluğundadır. Ləçəkləri uzunsovdur, kənardakılar tükcüklüdür, uzunluğu 1,5 mm-dir. Meyvələrinin kənarları enli qanadlıdır, diametri yarımmeyvə ilə bərabərdir.

Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri

Çiçəkləmə may-iyun, meyvəvermə iyul ayına təsadüf edir. Aşağı dağ qurşaqlarında, gilli-gipisli və quru, daşlı dərələrdə rast gəlinir. 

Yayılması

Naxçıvanın dağlıq hissəsində yayılmışdır (Duzdağ ərazisi; Sədərək rayonu — Vəlidağ, Şərur rayonu — Ardıcdağ; Culfa rayonu — Dərəşam ərazisi).

Sayı və tendensiyası

Populyasiya məhdud ərazilərdə və azsaylı olduğu üçün ehtiyatı azdır.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Antropogen iqlim amillərinin məhdudlaşdırıcı təsiri. 

Mühafizə tədbirləri

Populyasiya təhlükə altında olduğundan qorunması vacibdir. Yayıldığı mühitə uyğun geniş ərazilərdə reintroduksiya edilməlidir.