Yelpikqanadlılar

Yelpikqanadlılar (lat. Strepsiptera) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinə aid heyvan dəstəsi.

Yelpikqanadlılar
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Amorphea Ranqsız: Obazoa Ranqsız: Opisthokonta Ranqsız: Holozoa Ranqsız: Filozoa Aləm: Heyvanlar Yarımaləm: Eumetazoylar Klad: ParaHoxozoa Klad: İkitərəflisimmetriyalılar Klad: Nephrozoa Ranqsız: İlkağızlılar Tipüstü: Tüləyənlər Ranqsız: Panarthropoda Ranqsız: Tactopoda Tip: Buğumayaqlılar Klad: Pancrustacea Yarımtip: Altıayaqlılar Sinif: Həşəratlar Ranqsız: Dicondylia Yarımsinif: Qanadlılar Budaq: Metapterygota İnfrasinif: Yeniqanadlılar Ranqsız: Eumetabola Ranqsız: Tam çevrilmə ilə inkişaf edən həşəratlar Dəstə: Yelpikqanadlılar
Beynəlxalq elmi adı
Strepsiptera William Kirby, 1813
Şəkil axtarışı ITIS   114989 NCBI   30261 EOL   1091 FW   69406

Ümumi məlumat

Düzqanadlılarda, bərabərqanadlılarda və pərdəqanadlılarda parazitlik edən xırda cücülərdir. Yelpikqanadlıları kəskin ifadə olunmuş cinsi dimorfizim səciyələndirir. Erkəklər imaqo mərhələsində sərbəst yaşayandır, bədənləri normal olub, baş, döş və qarıncığa bölünmüşdür. Bədənin uzunluğu 1–7 mm-dir. Başı gödək, güclü şəkildə köndələndir. Bığcıqları yaxşı inkişaf etmişdir, 4-7 buğumdan ibarətdir. Ağız orqanları reduksiya olunmuşdur. İki cüt qanadı var. Ön qanadları gödək, ensiz, sıx lövhəciklər şəklində reduksiya olunmuşdur. Arxa qanadları böyükdür, az sayda uzununa damarları vardır. Qanadların açılışı 2–8 mm-dir. Sakit vəziyyətdə qanadlar yelpikvari yığılır, dəstənin adı da buradandır. Yelpikqanadlıların özünə məxsus həyat tərzi vardır. İnkişaf hipermetamorfozludur. Çox hərəkətli olan erkəklər sahibin və dişinin bədənini deşərək, bədən boşluğuna sperma yeritməklə dişini mayalandırırlar.

Təsnifatı

• Mengenillidia
  • Mengeidae
  • Mengenillidae
• Stylopidia
  • Bohartillidae
  • Callipharixenidae
  • Corioxenidae
  • Elenchidae
  • Halictophagidae
  • Myrmecolacidae
  • Stylopidae