Sun Yat-Sen Məqbərəsi

Sun Yat-Sen Məqbərəsi
Sun Yat-Sen Məqbərəsi
	中山陵
Ümumi məlumatlar
Növü	məqbərə[d]
Ölkə	Çin;
Koordinatlar	32°03′52″ şm. e. 118°50′54″ ş. u.
Veb-sayt
	zschina.org
	Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Sun Yat-Sen Məqbərəsi Çinin Nankin şəhərindəki Bənövşəyi Dağın (Purple Mountain) ikinci zirvəsinin ətəyindədir. Məqbərənin inşasına 1926-cı ilin yanvarında başlanmış və 1929-cu ilin yazında başa çatmışdır. Memarı Lü Yanzhi idi və türbənin inşası bitdikdən qısa müddət sonra vəfat etmişdi. Təmsilçisi və layihə ortağı yaxın dostu Huang Tanpu idi.

Tarixi redaktə

Sun 12 noyabr 1866-cı ildə Çinin Guangdong əyalətində anadan olub və 1925-ci ildə Çinin Pekin şəhərində vəfat edib. 26 mayda tabut Pekindən yola düşdü və 28 mayda Nankinə çatdı. 1 iyun 1929-cu ildə Sun orada dəfn edildi.

Dizayn seçimi redaktə

Komitə, Sun Yat-Sen Məqbərəsi üçün dizaynları toplamaq üçün dizayn yarışmasına ev sahibliyi etməyə qərar verdi. Komitə, 1925-ci il mayın 5-də qəzetlərə elanlar verərək, ölkədə və xaricdəki memar və dizaynerlərin öz dizayn işlərini göndərməyə dəvət etdi. 10 yuanlıq ödəniş müqabilində dizaynerlər öz işlərinin 12 şəklini Komitəyə təqdim etməli idi. Dizayn təlimatlara uyğun olmalıdır. müasir bir dizayna əsaslanan ənənəvi Çin üslubundan istifadə edilməli idi. Çin memarlıq ruhunu oyatmaqla yanaşı, yaradıcılıq da əlavə etməlidir. 40-dan çox təklif qəbul edilmişdir. 20 sentyabr 1925-ci ildə komitə Şanxayda toplandı və Lu Yanzhinin təklifini yekdilliklə seçdi. Türbə Lu Yanzhi tərəfindən dizayn edilmiş və Poy Gum Lee tərəfindən 1926 və 1929 arasında tamamlanmışdır.^[1]

Arxitektura redaktə

Dağ yamacında uzanan əzəmətli məqbərə ənənəvi imperatorluq məqbərələri və müasir memarlıq üslublarını birləşdirir. Tonoza aparan 392 pilləkən olan 480 metr (1,570 ft) və 50 metr (160 ft) genişlikli bir pilləkən var. Hər iki tərəfdə də şam, sərv ağacları qorunur. Pilləkənin sonunda hündürlüyü 16 metr (52 fut) və eni 27 metr (89 fut) olan bir qapı var. Üç qövslü mərmər qapıda, Sun-un şəxsi şüarı olan, dörd çin simvolu ilə yazılmış, "Tian Xia Wei Gong" ("天下爲公"), "Səma altında hamı üçündür" sözləri həkk olunmuşdur.

Ziyarətlər redaktə

Tarixi sənədli bir filmdə Çin Respublikasının keçmiş prezidenti Chiang Kai Shek açılış etdi və 1929-cu ildə Çini birləşdirmək üçün Şimal Ekspedisiyasında qazandığı zəfər barədə məlumat verərək məqbərəyə ziyarət etdi.^[2] 27 aprel 2005-ci ildə Kuomintang (KMT) sədri Lien Chan, həyat yoldaşı və digər KMT üzvləri məqbərəni ziyarət etdilər. 15 Noyabr 2006-cı il tarixində, səksən yaşın üstündə olan Sunun nəvəsi Sun Huiying tərəfindən ziyarət edildi. ^[3] 12 fevral 2014-cü ildə Wang Yu-chi, 1949-cu ildə Çin Vətəndaş Müharibəsi bitdikdən sonra ərazini ziyarət edən ilk hökumət rəsmisi oldu.^[4]

İstinadlar redaktə

↑ "Chinese Style: Rediscovering the Architecture of Poy Gum Lee 1923–1968, September 24 2015 - January 31, 2016" (PDF). December 2, 2020 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 10, 2021.
↑ Theodore H. White Mel Stuart, China: The Roots of Madness; a Documentary (New York,: Norton, 1968).
↑ "Arxivlənmiş surət". 2021-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-10.
↑ ""Granddaughter of Sun Yat-Sen accuses China of distorting his legacy"". 2021-06-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-10.

[1] "Chinese Style: Rediscovering the Architecture of Poy Gum Lee 1923–1968, September 24 2015 - January 31, 2016" (PDF). December 2, 2020 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: June 10, 2021.

[2] Theodore H. White Mel Stuart, China: The Roots of Madness; a Documentary (New York,: Norton, 1968).

[3] "Arxivlənmiş surət". 2021-06-10 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-10.

[4] ""Granddaughter of Sun Yat-Sen accuses China of distorting his legacy"". 2021-06-10 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-06-10.

[1]

[2]

[3]

[4]