Türk pasportu (film)
Türk pasportu (türk. Türk pasaportu) — rejissor Burak Arlıel tərəfindən çəkilmiş 2011-ci il Türkiyə sənədli filmi. Film, İkinci Dünya müharibəsi illərində Türkiyənin bir çox Avropa ölkələrindəki səfirlik və konsulluqlarına göndərilən və bir çox yəhudinin həyatını xilas edən türk diplomatlarından bəhs edir.
| Türk pasportu | |
|---|---|
| Türk pasaportu | |
.jpg) | |
| Janr | sənədli film[1], dram filmi |
| Əsas mövzu | İkinci Dünya müharibəsi, Holokost |
| Rejissor | Burak Arliel |
| Prodüser | Bahadır Arliel |
| İlk baxış tarixi | 18 may 2011[2] |
| Müddət | 91 dəq. |
| Ölkə |
 Türkiyə |
| Dil | fransız |
| İl | 2011 |
| Rəng | rəngli[d] |
| Çəkiliş yeri | Türkiyə |
| IMDb | ID1951292 |
Film ilk dəfə 2011-ci ilin mayında Kann FilFesm tivalında nümayiş etdirilib və festivalda "Türklərin Şindleri" adlandırılıb. Film xoşbəxt sonluqla bitən yeganə Holokost filmi kimi təbliğ edilib.
Mövzu
redaktəTürk Pasportu, İkinci Dünya müharibəsi zamanı bir çox yəhudini xilas edən Türkiyənin bir çox Avropa ölkəsindəki səfirlik və konsulluqlarına təyin olunmuş diplomatların hekayəsindən bəhs edir. Diplomatlar Türkiyə vətəndaşlığını qəbul edən yəhudiləri ya nasist toplama düşərgələrindən çıxararaq, ya da düşərgələrə aparan qatarlardan endirərək Türkiyəyə qayıdaraq xilas etmələrini təmin ediblər. Təhlükəsizliyi üçün İstanbula gələn şahidlərin ifadələrinə əsaslanaraq, Türk pasportu da yazılı tarixi sənədlərdən və arxiv görüntülərindən istifadə edərək bu xilasetmə hekayəsini izah edir və dövrün hadisələrini işıqlandırır. Diplomatlar türk yəhudilərinin həyatını xilas etməklə yanaşı, edama məhkum edilən əcnəbi yəhudiləri də onlara Türkiyə pasportu verməklə xilas ediblər. Tarixin bu qaranlıq dönəmində onların hərəkətləri ümid şamlarını yandırdı və bu insanların işıq tapdıqları Türkiyəyə səfər etmələrinə şərait yaratdı. Fransadan Türkiyəyə gedən qatarlara minərək sağ qalan yəhudilərlə müsahibələr və onların həyatını xilas edən diplomatlar və onların ailələri ilə müsahibələr vasitəsilə film göstərir ki, "yaxşı insanlar hərəkətə keçməyə hazır olduğu müddətcə şərə qalib gələ bilməz".
Filmin sonunda yəhudilər qatarlarının Bolqarıstandan Türkiyəyə keçməsini qeyd edərkən təsvir olunub. Filmdə təsvir edilənin əksinə olaraq, bu bölgə 1934-cü il Trakya hadisələri nəticəsində yəhudilərdən etnik cəhətdən təmizlənmişdir.