Türkiyə və Avropa İqtisadi Birliyinin Assosiasiya Sazişi

Türkiyə və Avropa İqtisadi Birliyinin Assosiasiya Sazişi (türk. Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında Bir Ortaklık Oluşturma Anlaşması, ing. Agreement Creating An Association Between The Republic of Turkey and the European Economic Community) — Türkiyə ilə Avropa Birliyi arasında əməkdaşlığın həyata keçirildiyi beynəlxalq müqavilə. Müqavilə imzalanarkən, məqsəd Türkiyə ilə o dövrdə Avropa İqtisadi Birliyi (AİB) arasında siyasət, ticarət, mədəniyyət və təhlükəsizliyin möhkəmləndirilməsi sahələrində inteqrasiyanı dərinləşdirmək idi.

Türkiyə və Avropa İqtisadi Birliyinin Assosiasiya Sazişi
türk. Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Ekonomik Topluluğu Arasında Bir Ortaklık Oluşturma Anlaşması ing. Agreement Creating An Association Between The Republic of Turkey and the European Economic Community
Müqavilənin tipi	Avropa Birliyi ilə Assosiasiya Sazişi
Tərəflər	Avropa İttifaqı Türkiyə

Tarixi

Türkiyə, 1958-ci ildə AEC-in qurulmasından dərhal sonra, 1959-cu ilin iyulunda Avropa İqtisadi Birliyinə üzv üzv olmaq üçün müraciət etdi.

Müqavilə 12 sentyabr 1963-cü ildə Ankarada imzalanmışdır. Buna görə, AİB ilə Türkiyə arasında Gömrük Birliyi yaratmaq üçün üç addımlıq bir proses başladı.

1970-ci ildə Türkiyə və AİB bu müqaviləyə əlavə bir protokol qəbul etdilər.

6 mart 1995-ci ildə Sazişə uyğun olaraq yaradılmış AB-Türkiyə Birlik Şurası, Avropa Birliyi ilə Türkiyə arasında Gömrük Birliyi yaratma qərarı verdi. 31 dekabr 1995-ci ildə gömrük birliyi qüvvəyə mindi.

Fərdi hüquqlar

Saziş, ona əlavə Protokol və Assosiasiya Şurasının qərarları AEC qanunvericiliyinin bir hissəsidir. Avropa Ədalət Məhkəməsi, Türk vatandaşlarına və Türk işlətmələrinə AEC üzv dövlətlərinin AEC qanunlarına uyğun olaraq hörmət göstərməli olduqları xüsusi hüquqlar verdiklərinə qərar verdi.

Dərnək Şurasının 1/80 saylı Qərarının 6-cı maddəsinin 1-ci bəndinə uyğun olaraq, müəyyən bir müddət ərzində bir AEC Üzv Dövlətində qanuni olaraq çalışan Türk vətəndaşları həmin Dövlətdə qalmaq və ya işlərini dəyişdirmək hüququna malikdirlər:

qanuni olaraq eyni işəgötürəndə bir il işləyən bir Türk vətəndaşı, bu işdə qalmaq üçün Üzv Dövlətdən icazə almaq hüququna malikdir; qanuni olaraq müəyyən bir iş sahəsində üç il çalışan bir Türk vətəndaşı, bu sahədə hər hansı bir işəgötürənlə işləmək üçün Üzv Dövlətdən icazə almaq hüququna malikdir; Dörd il qanuni bir işləyən bir Türk vətəndaşı, hər hansı bir işəgötürənlə işləmək üçün Üzv Dövlətdən icazə ala bilər. Qanuni olaraq au pair olaraq və ya təhsil alarkən işləyən bir Türk vətəndaşı işçi sayıla bilər.

Həmçinin bax

Türkiyənin Avropa Birliyinə üzv olması

Xarici keçidlər

• Sazişin mətni (ing.)
• 1977 Sazişinə Əlavə Protokolun mətni (ing.)