Təndir çörəyi
Təndir çörəyi — yerdə açılan və ətrafı palçıqla suvanmış bir çuxurun içində bişirilən çörək. Çörək təndirin üzərinə yapışdırılaraq bişirilir. Naanın bir növü sayılır.
Çeşidləri
redaktəTürkiyə
redaktəTürkiyənin dörd bölgəyə aid olan təndir çörəyin növü TÜRKPATENT qeydiyyatından keçmiş və coğrafi göstərici əldə etmişdi: Malatya,[1] Midyat,[2] Elmadağ[3] və Konya.[4]
Azərbaycanda
redaktəOrta əsrlərdə Bakı əhalisinin məişətində ən çox yayılmış tikililər sırasına çörək bişirmək üçün nəzərdə tutulan təndirləri də aid etmək olar. İçəri Şəhərin müxtəlif sahələrindəki arxeoloji qazıntılar nəticəsində orta əsrlərdə Bakıda çörək bişirməsi üsulunu öyrənməyə imkan verən çoxlu sayda təndir aşkar edilmişdir. Azərbaycanda çörək bişirilməsinin çox qədim tarixi vardır. Arxeoloji tədqiqatların nəticələri göstərir ki, Bakıdan aşkar edilmiş təndirlərin öyrənilməsi İçəri Səhərin qaranlıq səhifələrinin işıqlandırılmasına kömək edəcəkdir. Təndir çörəyi hazırlamaq üçün müxtəlif ərzaqlardan istifadə edilir. Xəmirin gəlməsi üçün əvəllər acıtmadan (bir kündə xəmiri saxlayıb qıcqırtmaq) istifadə edilirdi. Müasir dövrdə acıtmanın əvəzinə quru mayadan istifadə edilir.[mənbə göstərin]
2024-cü ildə Azərbaycanın təndirçilik sənəti və çörək bişirmə üsulu BMT-nin Elm, Təhsil və Mədəniyyət üzrə ixtisaslaşmış qurumu UNESCO-nun qeyri-maddi irs siyahısına salınıb.[5]
Həmçinin bax
redaktəXarici keçidlər
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2022-01-27 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-18.
- ↑ (PDF) https://ci.turkpatent.gov.tr/Files/GeographicalSigns/cb6c1901-b439-4cf8-9a4d-4b740e19e002.pdf (#bare_url_missing_title).
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-06-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-18.
- ↑ "Arxivlənmiş surət". 2023-08-03 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-09-18.
- ↑ "Azərbaycanın təndir sənətkarlığı və çörəkbişirmə üsulu UNESCO-nun qeyri-maddi irs siyahısına salınıb - YENİLƏNİB". Report İnformasiya Agentliyi (az.). 2024-12-04. 2024-12-07 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-12-04.