Tip 95 Ha-Qo yüngül tankı
Tip 95 Ha-Qo yüngül tankı (九五式軽戦車 ハ号, Kyuqo-şiki kei-senşa Ha-Qo?) – 1930-cu illərin əvvəllərində Yaponiya ordusu üçün hazırlanmış yüngül tank modeli.[2] Çinlə müharibədə və Sakit okean müharibəsi illərində Yaponiya ordusu üçün yararlı hərbi texnika olduğunu sübut etsə də, ABŞ tankları və antitank silahları ilə müqayisədə geridə qalmışdır.[1]
| Tip 95 Ha-Qo yüngül tankı | |
|---|---|
 | |
| Tipi | yüngül tank |
| Ölkə | |
| İstismar tarixçəsi | |
| İstismara başlanması | 1936 |
| İstifadə edilən döyüşlər | |
| İstehsal tarixçəsi | |
| Konstruksiya tarixi | 1934 |
| İstehsal sayı | 1100[1] |
| Xüsusiyyətləri | |
| Ağırlığı | 7400 kq[1] |
| Mühərrik | Mitsubishi NVD 6120 dizel mühərriki[1] |
| Sürət | 45 km/saat[1] |
| Uzunluğu | 4,38 metr[1] |
| Eni | 2,057 metr[1] |
| Hündürlüyü | 2,184 metr[1] |
| Ekipaj | 4[1] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
İstehsal tarixi redaktə
Modelin ilk 2 prototipi 1934-cü ildə Mitsubishi şirkəti tərəfindən tamamlanmışdır. 1936-cı ildə kütləvi istehsal olunmağa başlanmışdır. Çində və Yaponiyada sınaqdan keçirildikdən sonra Tip 95 adı ilə standartlaşdırılmışdır. Şirkət modelə Ha-Qo adını versə də, ordu modelə Ke-Qo adını vermişdi. 1943-cü ilə[a] kimi bu tank modelinin 1100-dən çox nümunəsi istehsal olunmuşdur.[2]
Xüsusiyyətləri redaktə
Modelin gövdəsi və lüləsi pərçimlənmiş konstruksiyadan ibarət idi və qalınlığı 6–14 millimetr arasında dəyişirdi. Tankı idarə edən şəxs yuxarı hissənin sağında, pulemyotçu isə onun solunda dayanırdı. Pulemyotçu 6,5 millimetrlik və sağa-sola dönmə manevrası 35° olan Tip 91 silahdan istifadə etsə də, bu daha sonra 7,7 millimetrlik Tip 97 ilə əvəz olunmuşdur. Lülə gövdənin mərkəzində dayanırdı və 37 millimetrlik tank zirehdeşəni olan Tip 94 ilə təchiz olunmuşdu. Daha sonra bu, eyni kalibrli, lakin daha sürətli Tip 98 ilə əvəz olunmuşdur. Lüləyə paralel başqa silah olmasa da, lülənin sağ tərəfinin dibində başqa bir pulemyot quraşdırılmışdı. Tankın iki pulemyotunda 2970 patron, əsas silahında isə 119 patron var idi. Dövrün Fransa tanklarında olduğu kimi bu tank modelinin əsas nöqsanı tank komandirinin həm silahı yükləmək, həm hədəf almaq, həm də atəş açmaqdan məsul olması idi.[2]
Gövdənin arxa hissəsinə altı silindirli Mitsubushi havasoyuducu dizel mühərriki və əl ilə idarə olunan bir arxa, dörd ön çarxlı ötürücü quraşdırılmışdı. Sükan yapışma və əyləc tipli idi və zəngli çarx tipli suspenziya 4 rezin tirli yol təkərlərindən (hər iki tərəfində) ibarət idi, zəncir çarxı öndə, avara mexanizmi isə arxada yerləşirdi.[2] Bu dövrdə tankların interyerini soyutmaq üçün sistem mövcud olmadığından heyəti daşıyan hissənin divarlarında asbest doldurma var idi. Bu həm də heyətin təhlükəsiz səyahət etməsinə imkan verirdi.[1]
1943-cü ildə bir neçə Tip 95 model tank 57 millimetrlik silah üçün modifikasiya edilsə də, bu variant çox uğurlu olmamışdır, çünki tankın lüləsini çox sıxışdırırdı. Ke-Nu isə Tip 97 modelin tankın lüləsinə malik olan Tip 95 model tank idi. Bu model daha sonra Tip 98 Ke-Ni tank modelinin istehsalına gətirib çıxarsa da, 1943-cü ildə ancaq 100 ədədi istehsal olunmuşdur, çünki dizaynı qanedici hesab olunmamışdır. Tip 2 amfibiya tank modeli üçün də Tip 95 tank modelinin avtomativ hissələri üçün tətbiq olunmuş və Sakit okean müharibəsinin ilk illərində geniş istifadə olunmuşdur.[1]
Qeydlər redaktə
İstinadlar redaktə
Ədəbiyyat redaktə
- Bishop, Chris. The Encyclopedia Weapons of World War II (ingiliscə). Barnes £ Noble Books. 1998. 18–19. ISBN 0-7607-1022-8. (#accessdate_missing_url)