Tofiq Məmmədov (tarixçi)

Tofiq Məhəmməd oğlu Məmmədov (5 avqust 1935, Noraşen, Naxçıvan MSSR) — azərbaycanlı tarixçi, tarix elmləri doktoru, A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun aparıcı elmi işçisi.

Tofiq Məmmədov
Tofiq Məhəmməd oğlu Məmmədov
Doğum tarixi	5 avqust 1935
Doğum yeri	Şərur, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ
Vəfat tarixi	may 2019 (83 yaşında)
Vətəndaşlığı	SSRİ→ Azərbaycan
Milliyyəti	azərbaycanlı
Elm sahəsi	tarix
Elmi dərəcəsi	tarix üzrə elmlər doktoru
Elmi adı	A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun aparıcı elmi işçisi
İş yeri	AMEA A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutu
Təhsili	Azərbaycan Dövlət Universitetinin Tarix fakültəsi

Həyatı

Tofiq Məmmədov 1935-ci il avqustun 5-də Azərbaycan SSR-in Naxçıvan MSSR-nin Şərur rayonunun Şərur şəhərində anadan olub.

Azərbaycan Dövlət Universitetinin tarix fakültəsini bitirib. Vətən tarix ixtisası üzrə tarix elmləri doktoru dərəcəsi almaq üçün "Qafqaz Albaniyası IV–VII əsrlərdə" mövzusunda dissertasiya işi müdafiə etmişdir. Bakı Dövlət Universitetində 15 il (1970–1982; 1992–1994; 2008–2009) pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. Tofiq Məmmədov hal-hazırda A.A.Bakıxanov adına Tarix İnstitutunun aparıcı elmi işçisidir.

Elmi fəaliyyəti

Tofiq Məmmədovun elmi fəaliyyəti vətən tarixinin tədqiqi ilə bağlıdır. Azərbaycan tarixşünaslığında ilk dəfə məhz o, yunan-latın, bizans, suryani, gürcü, ərəb dilində olan çoxsaylı mənbələri, Azərbaycan və xarici tarixçilərin ən yeni tədqiqatlarını, nəşr olunmuş arxeoloji və etnoqrafik materialları tədqiqata cəlb edilməklə Qafqaz Albaniyasının IV–VII əsrlər tarixini araşdırıb

Elmi əsərləri

Tofiq Məmmədov 31 nəşr olunmuş elmi əsərin, 3 monoqrafiyanın müəllifidir.

1. Фавст и Летопия Кавказской Албании, как первоисточник по истории Азербайджана. Материалы IX научной конференции аспирантов АН Азерб. ССР. Баку, 1962, с. 9–10
2. Хозяйство и города Азербайджана по древнеармянским источникам. Изв. АН Азерб. ССР, серия общественных наук, 1964, №2, с. 69–74
3. О социально-политическом составе и отношения собственности Азербайджана (по древнеармянским источникам) Докл. АН Азерб. ССР, 1964, т. ХХ, №8 101–106
4. Внешняя политика и войны Азербайджана по древнеармянским источникам . Докл. АН Азерб. ССР, 1964, т. ХХ, №10, с. 91–94
5. К изучению этнической генеалогии Кавказской Албании по древнеармянским источникам. Материалы к VII конгрессу антропологических и этнографических наук в Москве. Баку, с. 12
6. Кавказская Албания и Атропатена по древнеармянским источникам (IV–VII вв.) автореферат. Баку, 1965, с.36
7. В летописи Кавказской Албании . Вопросы истории Азербайджана. Баку. Изд-во АН Азерб. ССР, 1966, с.47–52
8. О культуре Кавказской Албании (по древнеармянским источникам).Материалы научно-теорети¬чес¬ком конференции молодых учёных, ч. I, серия общественных наук. Баку, 1967, с.13–14
9. О письменности Кавказской Албании..Докл. АН Азерб.ССР, 1967, т. XXIII, №7, с.101–105
10. История Киракоса Гандзакеци и её отношение к "Истории страны Албанской Моисея Каланкайтукского". Докл. АН Азерб. ССР, 1969, т. XXV, №9, с.96–99
11. Древнеармянские авторы об этническом составе Азербайджана. Материалы к Всесоюзной сессии, посвященной итогам археологических этнографических исследований 1969 г. в СССР. Тезис докладов. Баку, 1970, с.40–41
12. К сравнительному анализу письменных и археологических данных о скотоводстве, рыболовстве и ремесла Азербайджана IV–VII вв. Материалы к сессии, посвящённой итогам археологических и этнографических исследований 1970 г. в Азербайджане. Баку, 1971, с.12–13
13. Государственная власть и войско Кавказской Албании V–VII вв. (по древнеармянским источникам). Докл. АН Азерб.ССР, 1972, т. XXVIII, №2, с.91–95
14. Оборонительных сооружениях Кавказской Албании Материалы к сессии посвящённой итогам археологических и этнографических исследовании 1971 г. в СССР. Тезисы докладов. Баку, 1971.
15. К вопросу о тюрках в древнеармянских источниках. Итоги поелвых археологических и этнографических исследований за 1972 г. Азерб. ССР. Тезисы докладов. Баку. Изд-во "Элм", 1973, с.65
16. К вопросу об этническом составе Азербайджана IV–VII вв. (по древнеармянским источникам). Докл. АН Азерб. ССР, 1975, т. XXXI, №9, с.58–61
17. Албания и Атропатена по древнеармянским источникам (IV–VII вв.).Баку, Изд-во "Элм", 1977, с.148
18. История Азербайджана (в соавторстве).Баку, Изд-во "Элм", 1979, с.304
19. То же (на персидском языке).Тебриз, 1981, с.152
20. Кавказская Албания в IV–VII вв. Автореферат доктор исторических наук.Баку, 1982,2 п.л.
21. Кавказская Албания в IV–VII вв. Автореферат доктор исторических наук. Баку, 1985,2 п.л.
22. Кирокос Гандзакечи. АСЭ, 1981, т. 5
23. Михраниды. АСЭ, 1982, т. 6
24. Михитар Гош. АСЭ, 1983, т. 6
25. Сирхарн. АСЭ, 1984, т. 8
26. Халхалское сражение. АСЭ, 1986, т. 9
27. Хачен. АСЭ, 1986, т. 9
28. Кавказская Албания в IV–VII вв.Баку, "Элм", 1993,16,4 п.л.
29. Qafqaz Albaniyası ilk orta əsrlərdə."Təhsil". Bakı, 2006
30. О фальсификации истории или о книге Ф.Мамедовой "Кавказская Албания и албаны" (в соавторстве Е.Магеррамов и Г.Гасанов). Kaspi qəzeti, 2006, 21 fevral.
31. Tarixin saxtalaşdırılması və ya F.Məmmədovanın "Qafqaz Albaniyası və Albanlar". "Elm" qəzeti, 29 aprel, 24 may, 16 iyun, 30 iyun (E.Məhərrəmov, H.Həsənova birlikdə)