Tural Sadıqov (tam adı: Sadıqov Tural Həsənağa oğlu; 27 oktyabr 1986, Ərkivan, Masallı rayonu) — Azərbaycan əsilli amerikalı alim, riyaziyyatçı.

Tural Sadıqov
Sadıqov Tural Həsənağa oğlu
Doğum tarixi (37 yaş)
Doğum yeri Masallı, Ərkivan, Azərbaycan SSR, SSRİ
Atası Həsənağa Sadıqov
Milliyyəti Azərbaycanlı
Təhsili İndiana Universiteti Bluminqton
Boğaziçi Universiteti
Fəaliyyət illəri 2000 — günümüz
Tanınır Alim

Həyatı redaktə

Tural Sadıqov 27 oktyabr 1986-cı ildə Masallı rayonu, Ərkivan qəsəbəsi, Bağlaküçə məhəlləsində müəllim ailəsində anadan olub. Riyaziyyat müəllimi olan atası Həsənağa Sadıqov, riyaziyyat elmin Tural Sadıqova uşaqlıq illərindən öyrətməyə başlayır.

Təhsili redaktə

Orta təhsilini VI. sinifə qədər Bağlaküçə Kənd Orta Məktəbində oxuyub. Hazırda bu məktəbin adı Ərkivan qəsəbə III saylı tam orta məktəbdir. Sonra orta təhsilini Lənkəran Özəl Türk Liseyində davam etdirib. Lənkəran Özəl Türk Liseyində riyaziyyat olimpiadalarına qatılıb. Tural Sadıqov ölkə miqyaslı Respublika Riyaziyyat Olimpiadalarında ardıcıl olaraq 4 dəfə (2000, 2001, 2002, 2003-cü illər) qızıl mükafata layiq görülüb. 2000-ci ildə VIII. sinifdə oxuyarkən, VIII. siniflərdə Respublika olimpiadası olmadığına görə, IX. siniflərdə Respublika olimpiadasına qatılır və tək birinci olur. Daha sonra 2001, 2002 və 2003-cü illərdə yenidən IX, X və XI. siniflər üzrə birinci olur.

Xarici təhsili redaktə

2002-ci ildə Birləşmiş Krallıqda, Şotlandiyanın Qlazqo şəhərində, 43-cü Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadalarına qatılır. 2003-cü ildə Yaponiyada 457 məktəblinin qatıldığı Beynəlxalq Riyaziyyat Olimpiadasında (IMO – International Mathematical Olympiad) bürünc medala layiq görülür.[1]

Tural Sadıqov orta təhsilini bitirdikdən sonra Türkiyə yollanır. 2003-cü ildə Yabancı Öğrenci Sınavı (YÖS) imtahanına daxil olaraq Türkiyənin İstanbul şəhərində Boğaziçi Universitetinə daxil olur. Eyni il başqa bir imtahan olan Türk Cumhuriyetleri ile Türk ve Akraba Toplulukları Sınavı (TCS) vasitəsi ilə, Türkiyənin İstanbul Texniki Universitetinin Gemi Mühendisliği fakültesinə də qəbul alır lakin o bundan imtina edərək riyaziyyat elminin arxasıyca gedir. İstanbulda Boğaziçi Universitetinin Riyaziyyat müəllimliyi fakültəsini 2 il oxuduqdan sonra, riyaziyyata maraq duyduğundan təhsilini pedaqogiyada yox, riyaziyyat elmi fakültəsində davam etdirir. 2008-ci ildə bu ali təhsil ocağının Riyaziyyat fakültəsini uğurla başa vurur və beləcə bakalavr dərəcəsini qazanır. Daha sonra eyni il ABŞ-nin Bloominqton şəhərində yerləşən İndiana Universitetindən doktoranturaya qəbul üçün dəvət alır.

Elmi karyerası redaktə

İndiana Universitetində oxuyarkən Tətbiqi riyaziyyata və xüsusilə də Qismi Diferensial Tənliklərə maraq salır. Prof. Dr. Maykl Jollinin başçılığı altında dokturantura çalışmalarına başlayır. Kembric Universitetinin riyaziyyatçılarından İdris Titi [2]İndiana Universitetindən Maykl Jolli [3] ilə bərabər bir neçə riyazi məqalə yazır.[4][5][6] Tural Sadıqov 2015-ci ildə doktoranturanı bitirir. Həmçinin eyni universitetdən Magistratura dərəcəsi (M.A.) də var. Dokturanturada Qismi differensial tənliklərin analizi mövzulu elmi işi müdafiə edərək alimlik dərəcəsinə yüksəlir.[7]

Doktorantura məzunu olmadan bir az əvvəl T. Sadıqov Nyu-York Dövlət Universitetinə dəvət alır. 2015–2020 tarixlərində Nyu-York Dövlət Universitetinin Politexnik İnstitutunda tətbiqi riyaziyyat üzrə elmi işçi və məzurəçi kimi işləyir. Bu dövrdə ehtimal nəzəriyyəsi, statistik analiz, zaman sıraları analizimaşın öyrənməsinə maraq salır. Tural Sadıqov SUNY Politexnik İnstitutunda iş yoldaşı (eyni zamanda riyaziyyat kafedra müdiri) Uilyam Tizeltonla birlikdə Coursera saytında onlayn dərs vermək üçün dəvət alır. Hazırda Tural Sadıqov və Uilyam Tizeltonun verdiyi zaman sıraları analizi (Practical Time Series Analysis) dərsi onlayn olaraq mövcuddur.[8]

SUNY Polidə işləyərkən bir neçə dəvətli riyazi təqdimatlar da edib.

Bunlardan bəziləri:

Tural Sadıqov 2019-2020 tarixlərində SUNY Politexnik İnstitutunda normal işindən əlavə Riyaziyyat Xidməti Koordinatoru vəzifəsində işləyib. 2020-ci ildən etibarən Amerika Birləşmiş Ştatlarında fəaliyyət göstərən tədqiqat laboratoriyalarının birində maşın öyrənməsiqismi diferensial tənlik üzərinə tədqiqatlar aparır. Eyni tarixdən etibarən ABŞ-nin öndə gələn Liberal İncəsənət Kolleclərindən olan Hamilton Kollecində riyaziyyat, statistikamaşın öyrənməsi üzərinə dərslər verir və tədqiqatlar aparır.

İstinadlar redaktə

  1. International Mathematical Olympiad, Individual ranking Tural Sadikov imo-official.
    Bu veb səhifə 10 dekabr 2011 və 14 aprel 2016-cı il tarixləri arasında 10 dəfə arxivlənib. Mənbəyindən yoxlanıldı: 28 iyun 2020.
  2. Department of Applied Mathematics and Theoretical Physics. Professor Edriss S. Titi. damtp.cam.ac.uk
    Bu veb səhifə 6 May 2020 və 12 May 2020-ci il tarixləri arasında 2 dəfə arxivlənib. Mənbəyindən yoxlanıldı: 30 iyun 2020.
  3. Department of Mathematics, Michael Jolly math.indiana.edu.
    Bu veb səhifə 14 iyun 2018 və 14 sentyabr 2019-cu il tarixləri arasında 12 dəfə arxivlənib. Mənbəyindən yoxlanıldı: 30 iyun 2020.
  4. Determining form and data assimilation algorithm for weakly damped and driven Korteweg–de Vries equation — Fourier modes case ScienceDirect.
    30 iyun 2020 tarixində mənbəyindən arxivləndi.
  5. A Determining Form for the Subcritical Surface Quasi-Geostrophic Equation SpringerLink
    Bu veb səhifə 16 fevral 2019 tarixində 2 dəfə arxivlənib. Mənbəyindən yoxlanıldı: 30 iyun 2020.
  6. A determining form for the damped driven nonlinear Schrödinger equation—Fourier modes case ScienceDirect
    30 iyun 2020 tarixində mənbəyindən arxivləndi.
  7. Data assimilation and determining forms for weakly damped, dispersive systems. NASA/ADS
    30 iyun 2020 tarixində mənbəyindən arxivləndi.
  8. Practical Time Series Analysis, About this Course Arxivləşdirilib 2022-09-16 at the Wayback Machine Coursera. 4 iyul 2020.
  9. AMS Sectional Meeting Program by Day American Mathematical Society. 7 Yanvar 2020. 4 iyul 2020 tarixində mənbəyindən yoxlanıldı.