Vələs
Vələs (lat. Carpinus)[3] — tozağacıkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.[4] Azərbaycanda Pip adı ilə məşhurdur.
Vələs | ||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||||
Domen: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Vələs |
||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
|
Azərbaycanın dərman bitkiləriRedaktə
- Ürəkyarpaq vələsi (Carpinus cordata)
Digər növləriRedaktə
TəbabətdəRedaktə
MətbəxdəRedaktə
Azərbaycanın İsmayıllı rayonunun Basqal kəndi üçün ənənəvi olan pip dolmasının hazırlanmasında vələs yarpağından istifadə olunur.[6][7]
Lazım olan ərzaqlar:
- Qoyun əti – 108 q;
- Düyü – 30 q;
- Baş soğan – 20 q;
- Göyərti (keşniş, şüyüd və nanə) – 15 q;
- Vələs-(Pip) yarpağı – 40 q;
- Qatıq – 20 q;
- Ərinmiş yağ – 10 q;
- Duz;
- İstiot;
- Darçın.
Hazırlanma qaydası:
Qoyun ətinin yumşaq hissəsi baş soğanla birlikdə ətçəkən maşından keçirilir. Qiyməyə yumru düyü, xırda doğranmış göyərti (keşniş, şüyüd, nanə), duz, istiot və bəzi hallarda isladılmış noxud ləpəsi qatılır.
Təzə vələs yarpaqları qaynar suda pörtlədilir, duza qoyulmuş yarpaqlar isə yarımhazır vəziyyətə gəlincə suda bişirilir. Qiymə yaxşı qarışdırılır. Hər yarpağa orta hesabla 25 q. qiymə bükülüb qazana yığılır, üzərinə su tökülüb hazır olana kimi (bir saat) bişirilir. Stola verildikdə ayrıca qabda qatıq qoyulur.
MənbəRedaktə
- ↑ Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. səh. 432. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
- ↑ Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753.C. 2. səh. 998.
- ↑ Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
- ↑ Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
- ↑ "Carpinus fangiana". Rogers Trees and Shrubs. 2011-07-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-07.
- ↑ İsmayıllıda “Sənətkarlar bayramı”, Mədəniyyət.- 2011.- 7 sentyabr.- S. 8;9
- ↑ Pip dolması resepti - Dadlı.az