Ulsin
Ulsin (mont. Ulcinj, Улцињ, alb. Ulqini, it. Dulcigno, yun. Ολοκαίνιον, Olokénion) — Adriatik dənizi sahillərində, Monteneqroya məxsus şəhər.
| Ulsin | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
|
|||||
| 41°55′25″ şm. e. 19°12′20″ ş. u. | |||||
| Ölkə | |||||
| Tarixi və coğrafiyası | |||||
| Sahəsi |
|
||||
| Mərkəzin hündürlüyü | 7 m | ||||
| Saat qurşağı | |||||
| Əhalisi | |||||
| Əhalisi |
|
||||
| Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
| Poçt indeksi | 85360 | ||||
| Nəqliyyat kodu | UL | ||||
| Digər | |||||
| ul-gov.me/Naslovna | |||||
|
| |||||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||||
Ümumi təsviri redaktə
Ulsin eyni adlı bələdiyyənin inzibati mərkəzidir. Bələdiyyənin sahəsi 255 km²-dir. Ölkənin ən cənub şəhəridir.
Tarixi redaktə
Ulsin ətrafındakı ərazidə tunc dövründən bəri illiryalılara aid tayfalar yaşayırdı[1]. Şəhərin yaxınlığında, Zoqai kəndində bu dövrün məzarlıqları tapılmışdır.
Şəhərin özünün eramızdan əvvəl V əsrdə qurulduğu güman edilir. Onun qədim yunan kolonistləri tərəfindən qurulduğu deyilir. Eramızdan III əsrində Rodos Apolloniusun əsərlərində bəhs olunur. İlliryalılar yunan mədəniyyətinin təsiri altında tikintidə siklop hörgü tətbiq etməyə başlamışdılar.
E.ə 163-cü ildə Romalılar şəhəri tutdular və onu Olsinium adlandırmağa başladılar. Romanın hakimiyyəti dövründə "xüsusi imtiyazlara sahib şəhər" hüquqlarını aldı. Roma imperiyasının süqutundan sonra Olsinium Bizansın bir hissəsi olur.
Bu dövrdən orta əsrlərə qədər Ulsin Adriatik dənizinin "dəniz quldurlarının yuvası" və "qul ticarətinin paytaxtı" kimi tanınırdı.
1183-cü ildə Serbiyanın böyük jupanı, Serbiya kral sülaləsinin banisi Stefan Nemanya Ulsini ələ keçirir. Şəhər üçün firavanlıq dövrü başlayır. Nemanyanın hakimiyyəti altında Ulsin Adriatik sahilindəki ən əhəmiyyətli şəhərlərdən biri olur. 1356-cı ildə Serbiya kralı V Stefan Uros knyazlığının torpaqlarını (Ulsin daxil olmaqla) Balsik sülaləsinin banisi olan vassal I Balşeyə verir. Bu sülalənin hakimiyyəti dövründə şəhərdə zərbxana təsis edilir.
Venesiya Respublikası 1423-cü ildə III Balşadan Ulsini ələ keçirdi. Venesiyalılar bu şəhəri Dulcino adlandırdılar və Albaniyanın Veneta əyalətinə daxil etdilər. Türklərlə müharibələr zamanı bir çox xristian Ulsinə sığındı. 1571-ci ildə Osmanlı İmperiyası şəhəri Venesiya Respublikasından alır. Müharibələrin birində türklər tərəfindən əsir götürülmüş böyük ispan yazıçısı Migel de Servantes Ulsin qalasında ələ keçirildiyinə dair əfsanə var. Güman edilir ki, "Don Kixot" kitabındakı personajlardan biri olan Dulcinea, adını şəhərin İtalyan adı (Dulchinho) ilə əlaqədardır. Prototip şəhər qızlarından birinin adı olmuşdur. Bununla belə, El Sol gəmisində quldurlar tərəfindən tutulan Servantesin əzablı beş illik (1575-1580) köləliyinin Əlcəzairdə keçirdiyi və bu barədə yazılarında ətraflı yazdığı məlumdur.
1672-1676-cı illərdə yalançı Məsih Sabbatay Zevi (1666-cı ildə islamı qəbul edən bir yəhudi) Dulçino qalasında həbs edildi və bu qalada dünyasını dəyişdi.
1878-ci ildə Berlin müqaviləsinin qərarı ilə Monteneqronun müstəqilliyini suveren knyazlıq olaraq tanıdı. 30 noyabr 1880-ci ildə Ulsin Monteneqronun bir hissəsi oldu.
Əhali redaktə
2003-cü il siyahıyaalınması görə Ulsin bələdiyyəsində 20.290 nəfər əhali yaşayırdı. Ulsin şəhər əhalisinin sayı isə 10.828 nəfər olmuşdur.
- 1981-ci il mart - 9140
- 1991-ci il mart - 10025
- 2003-ci il noyabr - 10828.
Ulsin Monteneqrodakı alban icmasının mərkəzidir. Bu ölkədə albanların əksəriyyət təşkil etdiyi (72% -dən çox) yeganə bələdiyyədir. Əhalinin təxminən 12% -i monteneqrolular və 7.5% -i serblər təşkil edir.
Dini cəhətdən İslam hakim dindir (demək olar ki, 80%). Əhalinin 10% -i özlərini katolik və pravoslav kimi tanıyırlar. Qeyd etmək lazımdır ki, albanların hamısı müsəlman deyillər, bir çoxları katolikdirlər.
Turizm redaktə
Ulsin məşhur bir turizm yeridir. Adriatik sahillərində 13 kilometr uzunluğunda və 60 metr enində olan məşhur "qara qum" çimərliyi sayəsində şəhər çox populyarlıq qazanmışdır.
Buna çayı deltasında yerləşən Ada-Boyana adasını da qeyd etmək olar. Bura naturistlər arasında məşhurdur.
Ulsin qumlu çimərliklərinin uzunluğu təqribən 17 km-dir. Bununla belə, yalnız bir neçə turist bu yerlərdə "qadın" adlanan çimərliyin olduğunu bilir. Qayalarla gizlənmiş kiçik bir çınqıl körfəzdə bir əsrdən çox müddətdir qadınlar sonsuzluqdan müalicə olunurlar.
Ulsinin əsas cazibəsi Orta əsr qalaları ilə əhatə olunmuş Köhnə şəhərdir. Köhnə şəhərdə Ulsinin əsas muzeyləri (arxeoloji, etnoqrafik və s.) yerləşir.
Nəqliyyat redaktə
Ulsini Monteneqronun qalan hissəsinə iki zolaqlı Adriatik şossesi birləşdirir.
Mənbə redaktə
İstinadlar redaktə
- ↑ Rellie, Annalisa. Montenegro. Bradt Travel Guides Ltd, IDC House, The Vale, Chalfront St Peter, Bucks SL9 9RZ, England: The Globe Pequot Press Inc. 2012. 207–208. ISBN 978 1 84162 381 8. 2022-07-09 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2013-06-20.