İtalyan dili
İtaliya və İsveçrədə danışılan dil
İtalyan dili (lingua italiana) — İtaliya, San-Marino, Vatikan və İsveçrənin dövlət dili. Sloveniya və Xorvatiyanın əsasən italyan mənşəli vətəndaşların məskunlaşdığı bölgələrində ikinci rəsmi dil elan edilmişdir.[1][2]
İtalyan dili | |
---|---|
Orijinal adı | italiano, lingua italiana ⓘ |
Ölkələr | İtaliya, San-Marino, Vatikan, İsveçrə, Sloveniya, Xorvatiya, Fransa, Monako, Liviya, Tunis, Eritreya, Efiopiya, Somali, Malta, Albaniya, Venesuela, Argentina, Braziliya |
Rəsmi status | İtaliya, Vatikan, San-Marino, İsveçrə, Malta ordeni, Xorvatiya (İstriya jupaniyası), Sloveniya (İzola, Koper, Piran), Aİ |
Tənzimləyən təşkilat | Della Kruska Akademiyası |
Danışanların ümumi sayı | təx. 70 milyon. |
Reytinq | 18 |
Təsnifatı | |
Kateqoriya | Avrasiya dilləri |
Yazı | latın əlifbası |
Dil kodları | |
QOST 7.75–97 | ита 235 |
ISO 639-1 | it |
ISO 639-2 | ita |
ISO 639-3 | ita |
Dilin strukturlarının dünya atlası | ifi, ita |
Ethnologue | ita |
Linguasphere | 51-AAA-q |
ABS ASCL | 2401, 24 |
IETF | it |
Glottolog | ital1282 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Səs sisteminə görə italyan dili ən çox latın və ispan dillərinə bənzəməklə yanaşı, qrammatikasında görə isə əksər müasir roman dil qrupu dilləri ilə yaxınlığa sahibdir.[3]
İtalyanca musiqi terminologiyasında geniş istifadə olunduğuna görə ona "musiqinin dili" deyirlər. Bu terminlər beynəlmiləl hesab olunur. Bundan başqa, incəsənətə aid bir çox terminlər italyancadır.
Əlifba
redaktəİtalyan əlifbasında 21 hərf var.
Təməl sözlər
redaktəİtaluanca sözün yazılışı | Tələffüza | Tərcüməsi |
---|---|---|
Si | Si | Hə, bəli |
No | No | Yox, xeyr |
Ciao! | Çao | Salam |
Buongiorno | Boncorno | Sabahınız xeyir |
Buonasera! | Bonasera | Axşamınız xeyir |
Buona fortuna! | Bona fortuna | Uğurlar, uğur olsun |
Naturalmente! | Naturalmente | Əlbəttə |
Buon appetito! | Bon apetito | Nuş olsun |
Arrivederci | Arrivedeçi | Xudahafiz |
Ti amo (ancaq sevgililər arasında) | Ti amo | Səni sevirəm |
Qrammatika
redaktəƏdədlər
redaktə- 1 - Uno
- 2 - Due
- 3 - Tre
- 4 - Quattro
- 5 - Cinque
- 6 - Sei
- 7 - Sette
- 8 - Otto
- 9 - Nove
- 10 - Dieci
Dialektlər
redaktəİstinadlar
redaktə- ↑ Simone 2010
- ↑ Berloco 2018
- ↑ "https://www.britannica.com - Italian language. İstifadə tarixi:20.05.2024". 2024-05-20 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-05-20.
Əlavə oxu
redaktə- Simone, Raffaele. Enciclopedia dell'italiano. Treccani. 2010.
- Berloco, Fabrizio. The Big Book of Italian Verbs: 900 Fully Conjugated Verbs in All Tenses. With IPA Transcription, 2nd Edition. Lengu. 2018. ISBN 9788894034813.
- Palermo, Massimo. Linguistica italiana. Il Mulino. 2015. ISBN 9788815258847.