Unix utilitlərinin siyahısı

Aşağıdakı siyahı IEEE Std 1003.1-2008 tərəfindən Unix utilit kimi müəyyən edilib. Bu utilitlərinə Unix və *nix əməliyyat sistemlərinin çoxunda rast gəlmək mümkündür.

Siyahı

redaktə
IEEE Std 1003.1-2008 Utilitlər
Ad Kateqoriya İzah İlk dəfə görünüb
admin MKİS MKİS fayllarının yaradılması və idarə edilməsi
alias Misc aliasların təyin olunması və göstərilməsi
ar Misc kitabxana arxivlərinin yaradılması və saxlanması (qorunması)
asa Mətn emalı
at Proseslərin idarə edilməsi komandaları (əmrləri) sonradan çağırmaq üçün AT&T UNIX 7-ci versiyada
awk Mətn emalı Nümunələrin (pattern) axtarılması AT&T UNIX 7-ci versiyada
basename Fayl sistemi yolun (path) kataloq (qovluq) olmayan hissəsini qaytarır
batch Proseslərin idarə edilməsi Schedule commands to be executed in a batch növbəsində (queue) komandların çağrılması qrafikini hazırlamaq
bc Misc İxtiyari-dəqiqlikdə riyazi dil
bg Proseslərin idarə edilməsi İşlərin (job) arxa planda çağrılması
c99 C proqramlaşdırma standard C-də yazılmış proqramların kompilyatoru
cal Misc kalendarın çap edilməsi AT&T UNIX 5-ci versiyada
cat Fayl sistemi Faylların çap edilməsi və birləşdirilməsi AT&T UNIX 7-ci versiyada
cd Fayl sistemi Başqa kataloqa keçmək
cflow C proqramlaşdırma C-dili üçün flowgraph yaratmaq
chgrp Fayl sistemi Faylın daxil olduğu qrupu dəyişdirmək
chmod Fayl sistemi Faylın istifadə hüquqlarını dəyişdirmək AT&T UNIX 1-ci versiyada
chown Fayl sistemi Faylın sahibini dəyişdirmək AT&T UNIX 1-ci versiyada
cksum Fayl sistemi Faylın checksumının və ölçüsünün yazılması 4.4BSD
clear Ekranı (terminalı) təmizləmək
cmp Fayl sistemi İki faylı müqayisə etmək AT&T UNIX 1-ci versiyada
comm Mətn emalı İki faylın ortaq sətrlərinin seçmək və ya ləğv etmək AT&T UNIX 4-cÜ versiyada
command Shell proqramlaşdırma Sadə komandanı çağırmaq
compress Fayl sistemi Verilənləri (data) sıxmaq 4.3BSD
cp Fayl sistemi Faylları kopyalamaq AT&T UNIX 1-ci versiyada
crontab Misc Peryodik olaraq çalışan arxa plan işlərinin qrafikləşdirmək
csplit Mətn emalı Tərkibinə görə faylları bölmək PWB UNIX
ctags C proqramlaşdırma Faylın teqlərinin yaradılması 3.0BSD
cut Shell proqramlaşdırma Fayıldan seçilmiş hissənin çıxardılması (kəsilməsi)
cxref C proqramlaşdırma
date Misc Tarix və vaxtı göstərmək AT&T UNIX 1-ci versiyada
dd Fayl sistemi Faylı çevirmək (convert) və köçürmək
delta MKİS
df Fayl sistemi Boş disk sahəsini bildirir AT&T UNIX 1-ci versiyada
diff Mətn emalı İki faylı müqayisə edir
dirname Fayl sistemi Yolun (path) kataloq hissəsini qaytarır
du Fayl sistemi Fayl sahəsinin istifadəsin müəyyənləşdirir AT&T UNIX 1-ci versiyada
echo Shell proqramlaşdırma Arqumentlərin çıxışa yazılması
ed Mətn emalı Standart mətn redaktoru AT&T UNIX 1-ci versiyada
env Misc Mühitin təyin edilməsi
ex Mətn emalı Mətn redaktoru BSD
expand Mətn emalı Tabları boşluqlara çevririr
expr Shell proqramlaşdırma Arqumentləri ifadə kimi qiymətləndirir
false Shell proqramlaşdırma Yanlış (false) qiyməti qaytarır
fc Misc Komandların tarixi siyahısını emal edir
fg Proseslərin idarə edilməsi İşləri ön planda çağırır
file Fayl sistemi Faylın tipini müəyyən edir AT&T UNIX 7-ci versiyada
find Fayl sistemi Faylları tapır AT&T UNIX 1-ci versiyada
fold Mətn emalı
fort77 FORTRAN77 proqramlaşdırma FORTRAN kompilyatoru
fuser Proseslərin idarə edilməsi
gencat Misc Formatlaşdırılmış mesaj kataloqu yaradır
get MKİS MKİS faylının versiyasını qaytarır
getconf Misc Konfiqurasiya dəyərlərini qaytarır
getopts Shell proqramlaşdırma
grep Misc Nümunəyə görə mətni axtarır
hash Misc hash bazasına giriş metodu
head Mətn emalı Faylların ilk hissəni göstərir (kopyalayır) PWB UNIX
iconv Mətn emalı
id Misc İstifadəçinin id-ni qaytarır 4.4BSD
ipcrm Misc
ipcs Misc
jobs Proseslərin idarə edilməsi Cari sesiyada işlərin statusunu göstərir
join Mətn emalı İki nizamlanmış (sıralanmış) faylı ortaq sahəyə görə birləşdirir
kill Proseslərin idarə edilməsi Siqnal və ya prosesi dayandırır AT&T UNIX 3-cü versiyada
lex C proqramlaşdırma Leksik tapşırıqlar üçün proqramlar yaradır
link Fayl sistemi Fayla sərt (hard) link yaradır AT&T UNIX 1-ci versiyada
ln Fayl sistemi Faylları əlaqələndirir (link yaradır) AT&T UNIX 1-ci versiyada
locale Misc
localedef Misc
logger Shell proqramlaşdırma mesajları loqlayır
logname Misc İstifadəçi adını qaytarır 4.4BSD
lp AT&T UNIX 1-ci versiyada Faylları printerə göndərir
ls Fayl sistemi Kataloqun içindəkiləri siyahı şəklində göstərir AT&T UNIX 1-ci versiyada
m4 Misc Macro proses PWB UNIX
mailx Misc Mesajları emal edir AT&T UNIX 1-ci versiyada
make Proqramlaşdırma Proqramlar qrupunun yenidən yaradılması (generasiyası), yenilənməsi və qorunması (maintain)
man Misc Sistem dokumentasiyası
mesg Misc Mesajların icazə və ya qadağası AT&T UNIX 1-ci versiyada
mkdir Fayl sistemi Kataloq yaradır AT&T UNIX 1-ci versiyada
mkfifo Fayl sistemi FIFO xüsus faylları yaradır 4.4BSD
more Mətn emalı Səhifə-səhifə faylları göstərir
mv Fayl sistemi Faylları köçürür (daşıyır) AT&T UNIX 1-ci versiyada
newgrp Misc Yeni qrupa dəyişir AT&T UNIX 1-ci versiyada
nice Proseslərin idarə edilməsi AT&T UNIX 4-cü versiyada
nl Mətn emalı
nm C proqramlaşdırma
nohup Proseslərin idarə edilməsi
od Misc Müxtəlif formatlarda faylların dumpının yaradılması AT&T UNIX 1-ci versiyada
paste Mətn emalı Faylın uyğun sətrlərini birləşdirir
patch Mətn emalı
pathchk Fayl sistemi Yolun (path) adını yoxlayır
pax Misc 4.4BSD
pr Mətn emalı Faylları print edir AT&T UNIX 1-ci versiyada
printf Shell proqramlaşdırma Formatlaşdırılmış çıxış yazır 4.3BSD-Reno
prs MKİS MKİS faylını print edir
ps Proseslərin idarə edilməsi Prosesin statusunu bildirir AT&T UNIX 4-cü versiyada
pwd Fayl sistemi işlədiyin (cari olduğun yer) kataloqu qaytarır (çap edir)
qalter Batch Utilit Batch işini dəyişdirir
qdel Batch Utilit Batch işlərini silir
qhold Batch Utilit Batch işlərini saxlayır
qmove Batch Utilit Batch işlərini köçürür
qmsg Batch Utilit Batch işlərinə mesaj göndərir
qrerun Batch Utilit Batch işlərini yenidən çağırır
qrls Batch Utilit Batch işlərini istifadəyə buraxır
qselect Batch Utilit Batch işlərini seçir
qsig Batch Utilit Batch işlərinə siqnal verir
qstat Batch Utilit Batch işlərinin statusunu göstərir
qsub Batch Utilit Script göndərmək
read Shell proqramlaşdırma Standart girişdən sətri oxuyur
renice Proseslərin idarə edilməsi 4.0BSD
rm Fayl sistemi Kataloqun içindəkiləri silir AT&T UNIX 1-ci versiyada
rmdel MKİS
rmdir Fayl sistemi Kataloqları silir AT&T UNIX 1-ci versiyada
sact MKİS Cari MKİS redaktələrini göstərir
sed Mətn emalı Axın (stream) redaktoru AT&T UNIX 1-ci versiyada
sh Shell proqramlaşdırma Shell AT&T UNIX 7-ci versiyada
sleep Shell proqramlaşdırma Çağrılmanı intervallara görə dayandırır AT&T UNIX 4-cü versiyada
sort Mətn emalı Faylları sıralayır (sort), birləşdirir
split Misc Faylları hissələrə ayırır AT&T UNIX 3-cü versiyada
strings C proqramlaşdırma Faylda çap edilə bilən sətrləri tapır
strip C proqramlaşdırma Çağrıla bilən fayllarda lazımsız informasiyanı silir
stty Misc Terminal üçün əlavələri təyin edir
tabs Misc Terminalın tablarını təyin edir PWB UNIX
tail Mətn emalı Faylın sonuncu hissəni göstərir (kopyalayır) PWB UNIX
talk Misc Başqa istifadəçi ilə danışmaq 4.2BSD
tee Shell proqramlaşdırma
test Shell proqramlaşdırma İfadələri qiymətləndirir
time Proseslərin idarə edilməsi Sadə komandaların vaxtını göstərir AT&T UNIX 3-cü versiyada
touch Fayl sistemi Boş fayl yaradır AT&T UNIX 7-ci versiyada
tput Misc System V
tr Mətn emalı Simvolları tərcümə edir AT&T UNIX 4-cü versiyada
true Shell proqramlaşdırma Doğru dəyəri qaytarır
tsort Mətn emalı Topologiyaya görə sıralama AT&T UNIX 7-ci versiyada
tty Misc İstifadəçinin terminalının adını qaytarır AT&T UNIX 1-ci versiyada
type Misc
ulimit Misc Faylın həcminin limitini qaytarır
umask Misc
unalias Misc Aliası silir
uname Misc Sistemin adını qaytarır PWB UNIX
uncompress Misc Sıxılmış veriləni (data) açır 4.3BSD
unexpand Mətn emalı Boşluqları tablara çevirir 3.0BSD
unget MKİS
uniq Mətn emalı Faylda təkrarlanan sətrləri bildirir AT&T UNIX 1-ci versiyada
unlink Fayl sistemi AT&T UNIX 1-ci versiyada
uucp Şəbəkə Sistemdən sistemə kopyalayır
uudecode Şəbəkə İkili (binary) faylı decode edir 4.0BSD
uuencode Şəbəkə İkili (binary) faylı encode edir 4.0BSD
uustat Şəbəkə
uux Proseslərin idarə edilməsi Uzaqdan komandanın çağrılması
val MKİS MKİS fayllarını təsdiq edir (validate)
vi Mətn emalı Mətn redaktoru BSD
wait Proseslərin idarə edilməsi Prosesin tamamlanmasını gözləyir
wc Mətn emalı simvol, bayt, söz və ya sətrləri sayır AT&T UNIX 1-ci versiyada
what MKİS MKİS fayllarını müəyyənləşdirir
who Sistem administratorluq Sistemdə kimin olduğunu göstərir AT&T UNIX 1-ci versiyada
write Misc Başqa istifadəçinin terminalına yazmaq AT&T UNIX 1-ci versiyada
xargs Shell proqramlaşdırma PWB UNIX
yacc C proqramlaşdırma Kompilyator PWB UNIX
zcat Mətn emalı