Urud körpüsü

Urud körpüsü
Urud körpüsü
	Urud körpüsü
Üslubu	tağlı körpü
Uzunluğu	20 metr

Urud körpüsü — Zəngəzur mahalının Qarakilsə (02.03.1940-cı ildən — Sisian) rayonunun Urud (03.07.1968-ci ildən — Vorotan) kəndində, Bazarçay çayı üzərində birtağlı körpüdür. XVIII əsrə aid birtağlı tarixi abidədir.

Haqqında

Körpü Bədir və Qala qayalarının arasında iki iri daşın üzərində 1855-ci ildə bölgənin müsəlman bəyləri tərəfindən inşa edilmişdir. Ümumi uzunluğu 20 m olan Urud körpüsü Urud azərbaycanlı kəndini onun tarlaları, bağları ilə birləşdirir, mahalın Şam, Dərəbas, İrmis, Bəhrülü, İlizin və s. azərbaycanlı kəndlərinə gediş-gəlişi təmin edirdi. Körpünün tikintisində çay daşları, əhəng, yumurta sarısından və s. təbii tikinti materiallarından istifadə olunmuşdur. Qədimdən Türk-Oğuz boylarının yurdu olan Urud kəndində 1988-ci ilə qədər ancaq Azərbaycan türkləri yaşamışlar. Kəndə ilk ermənilər Qərbi Azərbaycan türklərinin 1988-ci il deportasiyasından sonra köçmüşlər.^[1] Bu körpü eyniadlı kəndin yaxınlığından keçən Bazarçayın üstündə yerləşir. Körpü dağ çayının üzərində yerləşir və öz dövrünün memarlıq üslubunu əks etdirir. Körpü orta əsr memarlıq texnikası ilə inşa edilmiş və yaxşı vəziyyətdə qalmışdır.

Memarlıq xüsusiyyətləri

Tikintisində yerli daş materialmdan istifadə edilib. Körpü tağını haşiyələyən relyefli hörgü görünüşündədi. Urud körpüsü birtağlı quruluşudur. Onun tikintisində istifadə olunan daşlar təbii formada olsa da, tağbənddə xüsusi qayğı ilə işlənmiş daşlar düzülmüşdür. Körpünün relyefli tağbəndi və möhkəm quruluşu onu həm estetik, həm də funksional baxımdan mühüm tikiliyə çevirir.

Tarixi

Urud körpüsü XVIII əsrin olmasına baxmayaraq, XIX əsrdə bu əraziyə köçürülmüş ermənilər tərəfindən yenidənqurma işlərinə məruz qalmışdır. Ermənilər körpünü öz memarlıq abidəsi kimi təqdim etməyə çalışmış və onun tarixi dəyərini saxtalaşdıraraq, XIX əsrdə tikilmiş bir erməni abidəsi kimi tanıtmağa cəhd etmişlər. Lakin mövcud sənədlər və mənbələr körpünün əslən Azərbaycan memarlığına aid olduğunu sübut edir.^[2]

Həmçinin bax

İstinadlar

↑ Əziz Ələkbərli. Qərbi Azərbaycan abidələri (Azərbaycan). səh. 210. 2023-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-23.
↑ "İrəvan şəhərində Azərbaycan memarlığı". anl.az. İstifadə tarixi: 23 sen 2024.

Xarici keçidlər

Qerbi Azerbaycan-biblioqrafiya

[1] Əziz Ələkbərli. Qərbi Azərbaycan abidələri (Azərbaycan). səh. 210. 2023-07-02 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-05-23.

[2] "İrəvan şəhərində Azərbaycan memarlığı". anl.az. İstifadə tarixi: 23 sen 2024.

[1]

[2]