Vikipediya:Həftənin yaxşı məqaləsi/37. Həftə 2022

Böyük ZabTürkiyəİraq ərazisindən axan, təxminən 400 kilometr (250 mil) uzunluğunda çay. Çay Türkiyədəki Van gölündən başlayır və İraqda, Mosulun cənubunda Dəclə çayına birləşir. Böyük Zabın hövzəsi təxminən 40,300 kvadrat kilometr ərazini əhatə edir və çay öz axını boyunca bir çox qollardan su toplayır. Çay və onun qolları əsasən qar və yağış suları ilə ilə qidalanır. Nəticədə, su sərfi il boyu çox dəyişir. Böyük Zab və onun qollarında ən azı altı bəndin tikilməsi planlaşdırılmışdır. Onlardan yalnız Bekme SES-nin tikintisinə başlanılmış, lakin Körfəz müharibəsindən sonra dayandırılmışdır.

Zaqros dağlarında ən azı Alt Paleolit dövründən insanlar məskunlaşmışdır. Həmçinin, Böyük Zab hövzəsində neandertalların yaşaması faktı Şanidar mağarasında aparılan arxeoloji qazıntılar nəticəsində təsdiqlənmişdir. Region ilə bağlı ilkin tarixi qeydlər eramızdan əvvəl III minilliyin sonlarına aiddir. Yeni Assuriya çarlığı dövründə Böyük Zab çayından paytaxt Nimrud ətrafındakı torpaqları suvarmaq üçün istifadə edilmişdir.

(Davamı...)