Vilayət Hüseyn oğlu Əliyev (23 avqust 1938, Nuxa11 dekabr 2022[1], Bakı) — Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin elmi işlər üzrə prorektoru, filologiya elmləri doktoru, professor, əməkdar müəllim.

Vilayət Əliyev
Vilayət Hüseyn oğlu Əliyev
Doğum tarixi
Doğum yeri Nuxa, Nuxa rayonu, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi (84 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Vətəndaşlığı SSRİ SSRİ
Azərbaycan Azərbaycan
Mükafatları 3-cü dərəcəli "Vətənə xidmətə görə" ordeni

Həyatı

redaktə

Vilayət Əliyev 1938-ci il avqust ayının 23-də Şəki rayonunun Daşbulaq kəndində anadan olmuşdur. Ailələri dəfələrlə repressiyaya məruz qalmışdır.[2]

1962-ci ildə Bakı Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsini bitirmiş, elə həmin ildə Azərbaycan EA-nın Nəsimi adına Dilçilik İnstitutunun türkologiya ixtisası üzrə aspiranturasına daxil olmuşdur.

Elmi fəaliyyəti

redaktə

Tanınmış türkoloq, akademik Məmmədağa Şirəliyev Azərbaycan və özbək dillərinin müqayisəli qrammatikası üzrə mövzu müəyyənləşdirmiş və gənc tədqiqatçıya görkəmli türkoloq, akademik Qəni Əbdürrəhmanovu elmi rəhbər məsləhət bilmişdir. Elmi axtarışlar onu Daşkənd şəhərinə gətirmiş, türk dünyası ilə yaxından tanış olmağa, özbək dilini öyrənməyə imkan yaratmışdır. Daşkənd şəhərində çalışarkən tanınmış və şöhrətli eloğlumuz, şair, dramaturq, alim, professor Maqsud Şeyxzadə ilə yaxından tanış olmuşdur. Sonralar bu tanışlıq dostluğa çevrilmişdir. Maqsud Şeyxzadənin iki cildlik bədii əsərinin Azərbaycan dilinə tərcüməsində fəal iştirak etmişdir. Bu dostluq və Özbəkistandakı türk mühiti onun bir şəxsiyyət kimi yetişməsinə təkan vermiş və gənc tədqiqatçını türkçülük, azərbaycançılıq ideyaları ilə zənginləşdirmişdir.

1965-ci ildə Daşkənd şəhərində "Özbək və Azərbaycan dillərində feli sifət" mövzusunda namizədlik dissertasiyasını Maqsud Şeyxzadənin və akademik Məmmədağa Şirəliyevin qatıldığı Müdafiə Şurasında özbək dilində çox böyük uğurla müdafiə etmişdir. 1990-cı ildə isə Bakıda "Azərbaycan dilində felin təsriflənməyən formaları" mövzusunda doktorluq dissertasiyasını müdafiə etmişdir.

1960-cı illərdən dilçilik sahəsində fəaliyyət göstərir. Elmi tədqiqatları Azərbaycan dilçiliyi və türkologiya ilə bağlıdır. 200-dən çox elmi məqalənin, "Azərbaycan dilində felin təsriflənməyən formaları", "Məsdər", "Azərbaycan dilində feli sifət", "Azərbaycan dilində feli bağlama", "Azərbaycan dilində felin perifrastik formaları", "Toponimika", "Azərbaycan toponimiyası", "H. Əliyevin dil siyasəti", "Zəngəzurda qalan izimiz" kimi kitabların müəllifidir. Azərbaycan EA-nın nəşr etdirdiyi 3 cildlik "Müasir Azərbaycan dili" əsərinin müəlliflərindən biridir. "Deportasiya", "Kitabi-Dədə Qorqud – 1300", "Qədim Naxçıvan – 75", "Urud", "Filologiya məsələləri", "Pedaqoji Universitetin xəbərləri" və digər elmi-publisistik əsərlərin elmi redaktorudur. 1997-ci ildən ADPU-nun elmi işlər üzrə prorektorudur. Filologiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almaq üçün Azərbaycan MEA-nın Dilçilik İnstitutunun nəzdində fəaliyyət göstərən Azərbaycan Respublikası Təhsil Nazirliyi və Azərbaycan MEA-nın Birləşmiş İxtisaslaşdırılmış Müdafiə Şurasının həmsədridir.

Mənbə

redaktə