Vilyam Adams (şturman)

Vilyam Adams (ing. William Adams; 24 sentyabr 1564, Cillinhem[d], Kent qraflığı16 may 1620[1][2][…], Hirado[d], Naqasaki prefekturası) – XVII əsrdə Yaponiyada yaşamış ingilis dənizçi və tacir. Tokuqava İeyasu tərəfindən ona Miura yarımadasında torpaq verildiyi üçün Yaponiyada Miura Ancin (三浦按針?, azərb. "Miura şturmanı"‎) adı ilə tanınmışdır.[3] O, Yaponiyaya çata bilən ilk ingilis şəxs hesab olunur.[3]

Vilyam Adams
ing. William Adams
Adams İeyasunun hüzurunda.
Adams İeyasunun hüzurunda.
Doğum tarixi 24 sentyabr 1564
Doğum yeri
Vəfat tarixi 16 may 1620(1620-05-16)[1][2][…] (55 yaşında)
Vəfat yeri
Fəaliyyəti tədqiqatçı-səyyah[d], dənizçi[d], naviqator
Vikianbarın loqosu Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı redaktə

Vilyam Adams 1564-cü ildə İngiltərənin Kent qraflığının Cillinhem şəhərində doğulmuş, gəmiqayırma sahəsində işləməyə başlamışdır.[3] 1598-ci ildə bir holland flotuna şturman kimi qatılmış, bir neçə bədbəxt hadisədən sonra qəzalı vəziyyətdə olan gəmisi "Liefde" ilə 1600-cü ilin aprelində Yaponiyanın Kyuşu adasına çatmışdır.[3]

Tokuqava İeyasu onunla dostluq əlaqələri qurmuş, onu maliyyə nümayəndəsi, xəbərverən, şturman, gəmiqayıran və tərcüməçi kimi vəzifələrə təyin etmişdir.[3] Bunun sayəsində Adams Yaponiyada varlı şəxsə çevrilmiş, 80-ə yaxın xidmətçiyə və öz mülkünə sahib olmuşdur.[3] Rəsmi iş çərçivəsində bütün Yaponiyanı gəzmişdir.[3] İeyasunun dəstəyi ilə ingislərə və hollandlara məktublar yazmış, onları Yaponiya ilə ticarət etməyə dəvət etmişdir.[3] Hollandlar 1611-ci ildə Yaponiyaya gələndə Adams tərcüməçi və nümayəndə qismində onlarla görüşmüşdür.[3] O, ingilis tacirlərə də kömək etmiş, lakin onun Yaponiyadakı fəaliyyəti həmvətənlərinin xoşuna gəlməmiş, onu "milliləşdirilmiş yaponiyalı" hesab etmişdirlər.[3] Adams Koxinxina, SiamOkinavada da ticarətlə məşğul olmuşdur.[3]

İeyasunun ölümündən sonra Adamsın Yaponiyadakı təsiri azalmışdır.[3] O, 16 may 1620-ci ildə ingilis və holland ticarət postlarının yerləşdiyi Hiradoda ölmüşdür.[3] Adams yapon qadınla evlənmiş və ondan iki uşağı olmuşdu.[3]

İrsi redaktə

Adamsın Miura yarımadasındakı mülkü olan Hemi ərazisində hər il onun şərəfinə festival keçirilir.[3] Burada onun həyat yoldaşının və uşaqlarının qəbirləri yerləşir.[3] Onun həyatı bir neçə əsərin mövzusu olmuşdur.[3] İngilisdilli yazıçı Ceyms Klavell 1975-ci ildə onun həyatı əsasında "Şoqun" romanını yazmışdır.[3]

İstinadlar redaktə

  1. 1 2 Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
  2. 1 2 William Adams // Gran Enciclopèdia Catalana (kat.). Grup Enciclopèdia, 1968.
  3. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Kodansha Encyclopedia of Japan

Ədəbiyyat redaktə

  • Kodansha Encyclopedia of Japan (ingiliscə). I cild (A–Conso). Tokio: Kodansha. 1983. səh. 11. ISBN 0-87011-621-5. İstifadə tarixi: 13 avqust 2022.