Mixail (İmereti çarı)
Mixail (gürc. მიქელი; XIII əsr, Gürcüstan – 1329, Kutaisi) — Baqrationilər sülaləsinin nümayəndəsi və İmereti çarı. 1327–1329 illərdə hakimiyyətdə olmuşdur.
| Mixail | |
|---|---|
.jpg) | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | XIII əsr |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 1329 |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Fəaliyyəti | monarx |
| Atası | VI David |
| Uşağı | |
| Ailəsi | Baqrationi |
| Dini | Gürcü Ortodoks Kilsəsi |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı redaktə
Mixailin atası Gürcüstan və İmereti çarı VI David Narin olmuşdur. Onun anasının kimliyi barədə isə mənbələrdə fərqli məlumatlar var. Mənbələrə görə anası Amanelisdze adlı zadəgan ailəsindən olan Tamar Amanelisdzedir.[1] Digər mənbələrə görə isə anası Bizansın hakim Paleoloqi sülaləsindən olan şəhzadədir.[2]
1293-cü ildə böyük qardaşı I Konstantin atasının ölümündən sonra İmereti taxtına keçdi. Lakin Mixail qardaşının hakimiyyətini tanımadı və üsyan qaldırdı. Mixail çarlığın şimalındakı əraziləri, Raça, Leçxumi və Arqveti bölgələrini ələ keçirməyi bacardı.[1][3][4] Gürcü zadəganlarının bir hissəsinin qardaşları barışdırmaq səylərinə baxmayaraq, münaqişə 1327-ci ilə qədər davam etdi. Bu münaqişə dövründə İmeretiya çarının bəzi eristavları, Meqreliyadakı Dadianilər, Svanetiyadakı Qelovanilər, Quriyadakı Quriyelilər və Abxaziyadakı Çarvaçidzelər mülklərini genişləndirməklə yanaşı, hakimiyyətə tabe olmaqdan imtina etdilər[5] .
I Konstantinin özündən sonra taxta keçəcək varisi olmadığı üçün onun ölümündən sonra kiçik qardaşı Mixail Kutaisi şəhərində taxta çıxdı.[1][3] Taxta çıxan Mixail I Konstantin dövründə zəifləmiş mərkəzi hakimiyyəti gücləndirmək üçün bir sıra səylər göstərdi. Mixailin bu tədbirləri müəyyən müsbət nəticələrə səbəb oldu. Belə ki, eristavilər çara xərac verməyi və çar ordusunu canlı qüvvə ilə təmin etməyi öz üzərlərinə götürdülər.
Mixail 1329-cu ildə vəfat etdi. Ondan sonra hakimiyyətə yeganə varisi olan "Kiçik" ləqəbli I Baqrat keçdi. Lakin I Baqrat cəmi 1 il hakimiyyətdə qala bildi. Belə ki, onun dövründə İmeretiya çarlığının mərkəzi hakimiyyəti zəiflədi və daxili çəkişmələr başlandı. Bundan istifadə edən qohumu Şərqi Gürcüstan hökmdarı V Georgi Kutaisini mühasirəyə aldı və 1330-cu ildə İmereti çarlığını ilhaq etdi. I Baqrat İmereti eristavı titulunu götürdü və V Georgidən asılılığı qəbul etdi.[1][3]
İstinadlar redaktə
- ↑ 1 2 3 4 Rayfield, Donald. Edge of Empires: A History of Georgia. London: Reaktion Books. 2012. 132, 139–140. ISBN 1780230303.
- ↑ Toumanoff, Cyril. "The Fifteenth-Century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia". Traditio. 7. 1949–51: 173.
- ↑ 1 2 3 Prince Vakhushti of Kartli. История Царства Грузинского. Tbilisi: Metsniereba. 1976. 41.
- ↑ Nodar Assatiani et Guivi Djambouria. საქართველოს ისტორია (Histoire de la Géorgie). Tome II, p. 79
- ↑ Marie-Félicité Brosset. Histoire de la Géorgie. Partie II, p. 245
Xarici keçidlər redaktə
- Foundation for Medieval Genealogy, «GEORGIA - Kings of Imereti» (archive) (ing.)