Seyidli (Ağdam)

Seyidli
Seyidli
	40°02′37″ şm. e. 46°59′59″ ş. u.
Ölkə	Azərbaycan
Rayon	Ağdam rayonu
Tarixi və coğrafiyası
Saat qurşağı	UTC+04:00;
Əhalisi
Rəsmi dili	Azərbaycan dili;
	Seyidli

Seyidli — Azərbaycan Respublikasının Ağdam rayonunun Seyidli kənd inzibati ərazi dairəsində kənd.^[1]

Kənd 1993-ci il iyulun 23-də Ermənistan Ordusu tərəfindən işğal olunmuşdur. 20 noyabr 2020-ci ildə Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin nəzarətindədir.^[2]

Tarixi redaktə

Seyidli XVIII əsrdə Kəbirli tayfasının oymaqlarından sayılırdı. Qarabağ xanlığı zamanında Seyidli oymağının əhalisi xanlığın güvəndiyi igid, mərd insanlar sırasında idi.^[3]

Çar Rusiyası zamanında Seyidli Yelizavetpol quberniyasının, Şuşa qəzasının, Kəbirli mahalının kəndi idi.^[4]

Azərbaycan keçmiş SSRİ-nin tərkibində olduğu illərdə Seyidli 1930-cu ildə yaradılan Ağdam rayonunun kəndi olmuşdur.

Hazırda Seyidli Azərbaycan Respublikasının Ağdam rayonunun inzibati ərazi vahidində kənddir.

Mədəniyyəti redaktə

Erməni işğalına qədər kəndin 2 orta məktəbi (Seyidli kənd orta məktəbi və Tillər kənd orta məktəbi), 1 musiqi məktəbi, mədəniyyət evi, kitabxanası, tibb məntəqəsi, rabitə qovşağı var idi.^[4]

Təhsil redaktə

Əsas məqalə: Seyidli kənd orta məktəbi

Seyidli kənd orta məktəbi İkinci Dünya Müharibəsindən sonra 1946-cı ildə Ağdamın Seyidli kəndində yaranmışdır.

Coğrafiyası və iqlimi redaktə

Seyidli kəndi rayon mərkəzindən 1 km şimal şərqdə, Ağdam dəmir yol stansiyasından 5 km aralı, Qarabağ düzündədir.

Əhalisi redaktə

Azərbaycan Respublikası Dövlət Tarixi Arxivində saxlanılan əhalinin siyahıya alınması sənədinə əsasən Çar Rusiyası dövründə müxtəlif illərdə Azərbaycan əhalisinin siyahısı aparılmışdır. Həmin illər Seyidli Yelizavetpol quberniyasının, Şuşa qəzasının, Kəbirli mahalının kəndi idi. 1844 ildə aparılmış siyahıya alınmaya əsasən əhalisinin ümumi sayı 184 nəfər olmuş Seyidlidə 113 kişi, 71 qadın yaşamışdır. 1848-ci və 1865-ci illərdə isə yalnız kişilərin siyahıya alınması aparılmışdır. 1848-ci ildə kişilərin sayı təxminən 167 nəfər idi. 1865-ci ildə 78 evdən ibarət Seyidlinin 254 kişi sakini var imiş. 1873-ci ilin məlumatında isə Seyidli 86 evdən ibarət idi. Həmin ildə Seyidlinin kişi və qadından ibarət 498 nəfər sakini olmuşdur.^[4]

1983-cü ilin məlumatına görə Seyidli kəndinin əhalisi 3478 nəfər idi.

Şəxsiyyətləri redaktə

Seyid Qara Məhəmməd
Seyid Həşim
Seyid Möhsün
Məhəmmədalı bəy Qazılı
Murtuza bəy Yusifbəyov
Kərim bəy Yusifbəyov
Ağamalı Kərbəlayi Mirəli oğlu
Hacı Ramazan
Axund Molla Mustafa Ağamalı oğlu — Qarabağın tanınmış din xadimi
Axund Molla Zülfüqar Axund Molla Mustafa oğlu Axundov – Qarabağın tanınmış din xadimi. Axund Molla Mustafanın oğlu.
Hacı İbrahim ağa Axund Molla Mustafa oğlu Axundov – Qarabağın tanınmış din xadimi. Axund Molla Mustafanın oğlu.
Süleyman Sani Axundov
Nəriman bəy Aslan bəy oğlu Axundov (1896-1937) — maarif xadimi, müəllim.Ağdamda gizli fəaliyyət göstərən Musavat partiyasının üzvü
Hacı Zeynalabdin Əliyev
Molla Məhəmməd Əliyev
Şükür bəy Kazımbəyov
Baxış bəy Kazımbəyov
Bəhram bəy Kazımbəyov
İldırım xan Şərifov- Qarabağ bəyi. Ağdam şəhər pristavı.
Çərkəz bəy Şərifov - Qarabağ bəyi
Mənzər xanım Rüstəm bəy qızı Şərifova — maarif xadimi, pedaqoq.
İbad Kərbəlayi Musa oğlu
Yelmar Fərhad bəy oğlu Şərifov - Meşə torpaqşünaslığı üzrə Azərbaycanın tanınmış alimi, kənd təsərrüfatı elmləri namizədi.
Qurbanov Surxay İmamqulu oğlu - maarif xadimi, müəllim. (16 oktyabr 1912, Ağdam, Seyidli - 27 yanvar 1977, Ağdam)
Məmməd Murtuza bəy oğlu Məmmədov (1917-1990) — maarif xadimi, müəllim.
Əli Zeyni oğlu Eyvazov - maarif xadimi, müəllim
Dilbər Məmmədova- - maarif xadimi, müəllimə
Adilə Əvəz qızı Namazova - AMEA-nın həqiqi üzvü, tibb elmləri doktoru, professor
Zakir Cabbar bəy oğlu Məmmədov - AMEA-nın müxbir üzvü, fəlsəfə elmləri doktoru, professor
Adil Əli bəy oğlu Məmmədov — tarix elmləri doktoru, professor.
Teymur Süleyman oğlu Vəliyev - AMEA-nın müxbir üzvü, iqtisadiyyat elmləri doktoru, professor
Çingiz Səməd bəy oğlu Axundov - tarix elmləri namizədi, dosent
Şəmsəddin Nəcəfov - biologiya elmləri namizədi
Rasim Şirin oğlu Qarayev - iqtisad elmləri namizədi, professor
Habil Surxay oğlu Qurbanov - hüquq elmləri doktoru, professor
Taryel Əli oğlu Eyvazov - tibb elmləri namizədi, dosent
Gülzadə Abdulova (Axundova) - tarix üzrə fəlsəfə doktoru
Orxan Zakiroğlu (Baharlı) - tədqiqatçı-jurnalist
Vüqar Nadirov - peşəkar futbolçu
Bəhruz Saleh oğlu Camalov - Qarabağ döyüşçüsü
Natiq Yunis oğlu Camalov - Tabor komandiri baş leytenant. Sırxavənd kəndi uğrunda gedən döyüşdə itkin düşmüşdür.
Qubad Məhiş oğlu Nağıyev - Böyük Vətən Müharibəsi iştirakçısı (15 may 1924,Ağdam,Seyidli-03 may 1986, Ağdam)
Fuad Qubad oğlu Nağıyev - şəhid (25 may 1960,Ağdam,Seyidli-6 yanvar 1990 Ağdam)
Vaqif Qubad oğlu Nağıyev - şəhid (12 mart 1973,Ağdam,Seyidli-23 yanvar 1993 Ağdam)
Rövşən Saleh oğlu Camalov - şəhid (31 mart 1973,Ağdam,Seyidli-31 dekabr 1993 Ağdam)
Eldəniz Qacay oğlu Ağakişiyev - Şəhid Medal: "İgidliye görə" (16 dek 1959 Ağdam,Seyidli 3 iyul 1992 )

Şəkillər redaktə

Kəndin şəxsiyyətlərinin şəkilləri
Axund Molla Zülfüqar Axundov (1872-1937)— Ağdam Cümə məscidinin axundu
Süleyman Sani Axundov (1875-1939)— Azərbaycan dramaturqu, nasir, maarif xadimi
İldırım xan Şərifov (...-1925)-Qarabağ bəyi. Ağdam şəhər pristavı.
Çərkəz bəy Şərifov (...-1930)-Qarabağ bəyi.
Mənzər Şərifova — maarif xadimi, pedaqoq.
Yelmar Şərifov — meşə torpaqşünaslığı üzrə Azərbaycanın tanınmış alimi, kənd təsərrüfatı elmləri namizədi, dosent
Məmməd Məmmədov — maarif xadimi, pedaqoq.
Zakir Məmmədov — fəlsəfə elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü
Adil Məmmədov — tarix elmləri doktoru, professor.
Teymur Vəliyev - iqtisad elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü
Çingiz Axundov- tarix elmləri namizədi, dosent
Taryel Eyvazov- tibb elmləri namizədi, dosent, əməkdar həkim
Gülzadə Abdulova (Axundova)- tarix üzrə fəlsəfə doktoru
Rövşən Camalov- şəhid

İqtisadiyyatı redaktə

Erməni işğalına qədər Seyidli kəndinin əhalisi üzümçülük, heyvandarlıq və baramaçılıqla məşğul olmuşdur.^[4]

Mənbə redaktə

Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Qarabağın Seyidli oymağı. I kitab. Bakı, 2017
Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Seyidli oymağının nəsilləri və gmalovörkəmli övladları. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 5-11 dekabr, 2012-ci il № 42(174)
Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Məmmədbəyli nəslinin müdrik el ağsaqqalı. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 4-10 iyul 2012-ci il
Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Seyidli oymağının Kərbəlayi Mirəli nəslinin görkəmli övladları. "Yeniləşən Azərbaycan" qəzeti, 15-22 dekabr, 2012, № 29(113)
Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Kərbəlayi Mirəli nəslinin tanınmış din xadimi. "Təzadlar" qəzeti, 01 dekabr, 2012-ci il, № 182(1725)
Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Seyidli oymağının Şərifli nəslinin görkəmli övladları. "Təzadlar" qəzeti, 18 dekabr, 2012-ci il, № 189 (1732)
Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Çəmənli oymağının Hatəmxan ağa nəsli. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 26-30 sentyabr, 2012-ci il.№33 (165)
Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Çəmənli Hatəmxan ağa nəslinin tanınmış övladları. "Yeniləşən Azərbaycan" qəzeti, 17-25 aprel 2013-cü il, № 14 (124)

Həmçinin bax redaktə

İstinadlar redaktə

↑ Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.
↑ "Ağdam Ağrıları - Baxşeyiş Abbasoğlu, "Şuşa" nəşriyyatı, 2003-cü il" (PDF). 2012-07-25 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-16.
↑ Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Seyidli oymağının nəsilləri və görkəmli övladları. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 5-11 dekabr, 2012-ci il № 42(174)
↑ ¹ ² ³ ⁴ Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Seyidli oymağının nəsilləri və görkəmli övladları. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 5-11 dekabr, 2012-ci il № 42(174)

Ağdam rayonu ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

Kənd ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.

[1] Azərbaycan Respublikasının Dövlət Statistika Komitəsi. "İnzibati ərazi bölgüsü təsnifatı" (PDF) (az.). stat.gov.az. 2019. 2020-04-16 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 2020-04-16.

[2] "Ağdam Ağrıları - Baxşeyiş Abbasoğlu, "Şuşa" nəşriyyatı, 2003-cü il" (PDF). 2012-07-25 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-10-16.

[3] Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Seyidli oymağının nəsilləri və görkəmli övladları. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 5-11 dekabr, 2012-ci il № 42(174)

[ReferenceA-4] ¹ ² ³ ⁴ Orxan Zakiroğlu (Baharlı). Seyidli oymağının nəsilləri və görkəmli övladları. "Bütöv Azərbaycan" qəzeti, 5-11 dekabr, 2012-ci il № 42(174)

[1]

[2]

[3]

[4]