Tsikloalkanlar: Redaktələr arasındakı fərq

''' Tsikloalkanlar''' (alitsiklik karbohidrogenlər və ya naftenlər) - həlqəvi quruluşlu karbohidrogenlər sinfinə daxildir.<ref>Шаваров Ю.С. Органическая химия. Москва, Издательства химия, 2002.</ref><ref>Петров А.А., Трафимов А.Т. Органическая химия. Санкт- Петербург, 2002.</ref> İlk dəfə [[1883]]-cü ildə [[Vladimir Markovnikov]] tərəfindən [[Bakı]] [[neft]]inin<ref>[http://dic.academic.ru/dic.nsf/enc3p/320970 Tsikloalkanlar] Academik.ru saytında, Yoxlanılıb: 1 oktyabr 2014</ref> tərkibində tapılmışdır.<ref>Qarayev Ş. F., İmaşev İ. B., Talıbov G. M. Üzvi kimya, Bakı, 2003.</ref> Tsikloalkanlar suda pis həll olur.<ref>Məhərrəmov A.M., Məhərrəmov M.M. Üzvi kimya, BDU, Bakı, 2007.</ref> Ümumi formulu: C_nH_2n (n ≥ 3)<ref>Грандберг И.И. Органическая химия. Москва, «Высшая школа», 1980.</ref><ref>Баркан Я.Г. Органическая химия. Москва, «Высшая школа», 1980.</ref> Neft sənayesində katalitik riforminq yolu Aromatik karbohidrogenləri əmələ gətirmək üçün əsas mənbə olaraq istifadə olunur.

TsikloalkanlardaTsikloalkanlar molyarsu kütləilə artdıqcareaksiyaya əriməgirmir və molekulunda bütün karbon atomu sp³ hibridləşmə halındadır. Lakin tsiklobutan, qaynamaəsasən temperaturudə sıxlığıtsiklopropan izomerlərinhibrid sayıorbitalları arasında ölçü 109°28'-dən aşağıdır. Bu səbəbdən onların molekulları arasındakı gərginlik artır (ancaqvə bir çox nümayəndələr reaksiyaya girmə qabiliyyətini itirir. Tsikloalkanların yan zənciri olmayan ilk 4 nümayəndələrinümayəndələrində üçün)molyar kütlə artdıqca, ərimə, qaynama temperaturu, sıxlığı, izomerlərin sayı artır. Lakin ancaqburada C və H-in kütlə payı atomların sayı sabitdir.<ref>Məhərrəmov A.M.,Allahverdiyev M.Ə. Üzvi kimya, BDU, Bakı, 2007.</ref> Tsiklopropan, və tsiklobutan (С₃ — С₄) otaq temperaturunda qaz halında, sonrakıdigər nümayəndələri ((С_5-10 — С₁₆) maye, ali nümayəndələri (С₁₇ nümayəndələrindən başlayaraq) isə bərk haldadır. Sıxlığı eyni C olan doymuş k/h-lər çoxdur. Tsiklopropandan narkoz istehsalında geniş istifadə edilir. Lakin partlama qabiliyyəti olduğundan onun istifadəsi bu sahədə məhdudlaşdırılıb.