Uşaqlıq yolu (anatomiya): Redaktələr arasındakı fərq

{{tb-azyun|Uşaqlıq yolu|vagina|colpos}} 8-10 sm uzunluğunda boru şəklində olub uşaqlığı xarici cinsiyyət üzvləri ilə birləşdirir; dölün və azbaşı qanının uşaqlıqdan xaricə çixması və toxumun (spermatazoidin) uşaqlığa daxil olması üçün bir yol təşkil edir. Bunun ön divarı - {{lang-la|paries anterior}} və dal divarı - {{lang-la|paries posterior}} vardır. Bunlar '''uşaqlıq yolu''' boş olan vaxt bir-birinə söykənir və aralarında frontal istiqamətdə durmuş bir yarıq qalır. Uşaqlıq yolu aşağıya doğru daralaraq uşaqlıq yolu dəliyi (girəcəyi) - {{lang-la|ostium vaginae (introitus vaginae BNA)}} vasitəsilə uşaqlıq yolu dəhlizinə açılır; yuxarıda isə uşaqlıq boynunun uşaqlıq yolu hissəsini ({{lang-la|portio vaginalis cervicis}}) əhatə edir və nəticədə uşaqlıq yolu ilə {{lang-la|portio vaginalis}} arasında uşaqlıq yolu tağı - {{lang-la|fornix vaginae}} adlanan həlqəvi bir yarıq əmələ gəlir. Təcrübə cəhətcə bu tağ dörd qismə bölünür: ön, iki yan və dal tağlar. Uşaqlıq yolunun dal divarı bir tərəfdən ön divardan təxminən 1,5-2 sm uzun olduğu üçün və digər tərəfdən uşaqlıq boynunu daha da yuxarıdan əhatə etdiyi üçün, dal tağ o birilərindən geniş və dərindir. Burada dal divar düz bağırsaq-uşaqlıq çalası tərəfdən periton ilə örtülü olur; beləliklə uşaqlıq yolu boşluğu periton boşluğundan ancaq arxa divar vasitəsilə ayrılmışdır. Bunun təcrübədə artıq əhəmiyyəti vardır, çünki bəzən cərrahi əməliyyat zamanı uşaqlıq yolu çırıldıqda və ya deşildikdə infeksiya uşaqlıq yolundan periton boşluğuna keçə bilər.

{{lang-la|Tunica adventita}} uşaqlıq yolunu xaricdən əhatə edərək boş birləşdirici toxumadan təşkil olunmuşdur. Ön tərəfdə sidik kanalı divarı ilə və arxadan düz bağırsaq divarını əhatə etmiş sərt toxuma ilə rabitədədir. Bu qişada artıq dərəcədə elastiki liflər, bir az saya əzələ lifləri, qan damarları və sinirlər vardır.

{{lang-la|Tunica muscularis}} saya əzələ toxumasından təşkil olunmuşdur; burada selikaltı qat olmadığı üçün bilavasitə selikli qişa ilə bitişmişdir. əzələ qişasını təşkil edən liflərin əksəri boylama və azı həlqəvi istiqamətdə gedərək yuxarıda uşaqlıq aşağıda aralıq əzələləri ilə birləşir. Uşaqlıq yolu dəliyi iradi əzələ toxumasından təşkil olunmuş həlqəvi büzücü əzələ ({{lang-la|m. sphincter uretrovaginalis}}) ilə əhatə olunmuşdur. Bu əzələ 4-7 4–7 mm enində olub, uşaqlıq yolu dəliyini əhatə etmək ilə bərabər sidik kanalını da əhatə edir və yan tərəflərdən aralığın dərin köndələn əzələsi ilə və arxa tərəfdən anusu qaldıran əzələ ilə birləşir.

{{lang-la|Tunica mucosa}} əzələ qişasından qalındır (təxminən qalınlığı 2,5  mm-ə çatır) və özü də çoxqatlı yastı epitel ilə örtülüdür. Selikli qişa külü za çəhrayı rəngdə olur, aybaşı dövründə tündləşir və hamiləlik dövründə göyümtül bir rəng alır; bunun vəziləri yoxdur, ancaq tək-tək limfa düyüncükləri - {{lang-la|noduli limphatici}} təsadüf olunur. Normal halda selikli qişa üzərində həmişə seliyəbənzər bir maye olur, ancaq bu uşaqlıq boynu vəziləri ifrazatından başqa bir şey deyildir. Uşaqların və qızların uşaqlıq yolunun ön və dal divarları üzərində bir çox köndələn qırışlar - {{lang-la|rugae vaginales}} vardır, bunlardan orta xəttə birər sütun - {{lang-la|columnae rugarum anterior et posterior}} əmələ gəlir. Ön sütun dal sütundan qalındır və aşağı yaxınlaşdıqca yüksələrək sidik kanalının xarici dəliyi kənarında {{lang-la|carina urethralis vaginae}} deyilən til (ətcik) əmələ gətirir.