Novruz Ağayev: Redaktələr arasındakı fərq

N.Ağayev şəxsi mütaliə yolu ilə fars dilini, [[Yaxın Şərq|Yaxın]] və [[Orta Şərq]] xalqlarının tarixi və ədəbiyyatını yaxşı öyrənmişdir. Xüsusilə [[Məhəmməd Füzuli]], [[Ömər Xəyyam]], [[Əlişir Nəvai]] kimi klassikləri gözəl bilirdi. O, Bakıdakı "[[Məcməüş-şüəra]]" ("Şairlər məclisi") ilə təmasda olmuş, bu məclisin ən görkəmli iştirakçılarından olan Mirzə Abdülxalıq Cənnəti ilə dostluq etmişdir.<ref>Mirəhmədov Ə.Azərbaycan jurnalistləri və naşirləri (ensiklopediya). Bakı:"Ərgünəş", 2013, 272 s. səh. 18 </ref>

[[XX əsr]]də Azərbaycan [[bibliofil]] və [[biblioqraf]]ları arasında bir kitab aşiqi kimi tanınan Novruz Ağayev [[Bakı]]nın Saray kəndində doğulmuşdur. Doqquz yaşında olanda ailələri Bakı şəhərinə köçür, o burada bir neçə il mollaxanada oxuyur; ailə vəziyyətlərinin ağırlığına görə gənc Novruz təhsilini yarımçıq qoymalı olur. Bir müddət baqqal, sonra daşyonan şagirdi işləyir. [[1905]]-ci ildən Bakıda, [[Rusiya]] şəhərlərində ticarətlə məşğul olur. [[1917]]-[[1920]]-ci illər arasında "[[Musavat partiyası|Musavat]]" partiyasının üzvü olub siyasi fəaliyyət göstərir. Sovet hakimiyyəti illərində təsərrüfat idarələrində işləmişdir. <ref>Mirəhmədov Ə.Azərbaycan jurnalistləri və naşirləri (ensiklopediya). Bakı:"Ərgünəş", 2013, 272 s. səh.19 </ref>

Hələ cavan vaxtlarından [[kitab]], [[qəzet]], [[jurnal]], [[əlyazma]] toplamağa və onları öyrənməyə böyük həvəsi olmuşdur. Qazancının xeyli hissəsini bu əsərlərin toplanmasına sərf etmişdir. Təsadüfi deyildir ki, 30-cu illərin axırlarından [[SSRİ Elmlər Akademiyası|SSRİ EA]] Azərbaycan filialının Ədəbiyyat və Dil İnstitutunun əlyazmalar şöbəsində işləməyə başlayır. Azərbaycan ədəbiyyatı və mətbuatı əsərlərinin bu fonda toplanması sahəsində səmərəli fəaliyyət göstərir.<ref>Mirəhmədov Ə.Azərbaycan jurnalistləri və naşirləri (ensiklopediya). Bakı:"Ərgünəş", 2013, 272 s. səh. 19 </ref>

Novruz Ağayev ömrünün böyük bir hissəsini Azərbaycan müəlliflərinin əsərlərinin tədqiqinə həsr etmişdir. Xüsusilə [[Orta əsrlər]] Azərbaycan şairlərinin lirik şeirlərinin toplanmasında və araşdırılmasında böyük xidmətləri olmuşdur. [[Təbriz]], [[Sərab]], [[Rəşt]], [[Qəzvin]] və s. şəhərlərdə səfərlərdə olmuş və bu səfərlərdə Azərbaycan və Şərq əlyazma kitablarını toplamışdır. Onun topladığı əlyazmaların əksəriyyəti hal-hazırda [[Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası]] M.Füzuli adına [[Əlyazmalar İnstitutu]]nun fondlarında saxlanılır. <ref name="ReferenceA">Нагиева Дж.М., Нуралиева Т.Н. Личные и казенные печати. Баку, "Элм", 1991, 120 с. səh.33</ref>

[[Şəkil:Pecat.jpg|200px|thumbnail|left|[[Saib Təbrizi]]nin əlyazması üzərində N.Ağayevin möhürü]]

Bütün bu əlyazmalarda kolleksionerə məxsus olduğunu bildirən [[möhür]] vardır. Möhürün üzərində rus dilində və Azərbaycan dilində ərəb əlifbası ilə "Bakı, Novruz Ağayev" yazılmışdır, möhürün ölçüsü 2,3x3,5 sm.dir. <ref>Нагиева Дж.М., Нуралиева Т.Н. Личные и казенные печати. Баку, name="ЭлмReferenceA", 1991, 120 с. səh.33</ref>

Novruz Ağayevin kolleksiyasında olan [[Saib Təbrizi]]nin əlyazması (üç nüsxədə) əsasında dahi şairin həyat və yaradıcılığının hərtərəfli tədqiqi mümkün olmuşdur. Saib Təbrizinin əlyazması AMEA M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunda C-4 şifrəsi altında mühafizə olunur.<ref>Нагиева Дж.М., Нуралиева Т.Н. Личные и казенные печати. Баку, "Элм", 1991, 120 с. səh.34</ref>

N.Ağayevin "Neyyir" (nurlu, işıqlı) təxəllüsü ilə yazdığı şeirlər əsasən məhəbbətə dair lirik qəzəllərdən ibarətdir; onların ancaq bir neçəsi "Deyilən söz yadigardır" məcmuəsində çap olunub.<ref name="Mirəhmədov Ə 2013">Mirəhmədov Ə.Azərbaycan jurnalistləri və naşirləri (ensiklopediya). Bakı:"Ərgünəş", 2013, 272 s. səh 19</ref>

Yüzlərlə mətbu və əlyazma kitablarından, qəzet və jurnal komplektlərindən ibarət olan zəngin şəxsi kitabxanasında Azərbaycan, İran, Türk və s. Şərq xalqlarının klassik və bədii fəlsəfi irsinin qiymətli nümunələri toplanmışdı. Bu kitabların arasında məşhur İran şairi Salman Sevecinin yeganə yadigarı - divanının əlyazması da vardı. Kitabxanasında Nizami Gəncəvi, Xaqani Şirvani, Füzuli, Firdovsi, Xəyyam, Cəlaləddin Rumi və başqa klassiklərin nəfis əlyazma kitabları və divanları olmuşdur. 30-cu illərdə bu kitablar Azərbaycan Dövlət muzeyinin kitabxanasına verilmişdir, hazırda Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunda saxlanılır. <ref> name="Mirəhmədov Ə.Azərbaycan jurnalistləri və naşirləri (ensiklopediya). Bakı:2013"Ərgünəş", 2013, 272 s. səh 19</ref>

Ömrünün son illərində Azərbaycan dövri mətbuatının tədqiqi ilə məşğul olurdu. Əlyazması halında qalmış "Azərbaycan mətbuatı haqqında qeydlər" adlı bir neçə əsəri var ki, burada bir neçə mətbuat orqanı haqqında müxtəsər məlumat verilir və dövri mətbuatda təsadüf olunan gizli imza və təxəllüslərin sahibləri göstərilir. Səhvlərinə, elmi cəhətdən bəsitliyinə baxmayaraq, bu əlyazması mətbuat tarixini öyrənənlərə kömək edən mənbələrdən biridir. <ref> name="Mirəhmədov Ə.Azərbaycan jurnalistləri və naşirləri (ensiklopediya). Bakı:2013"Ərgünəş", 2013, 272 s. səh 19</ref>